کودک منضبط

چگونه یک کودک منضبط تربیت کنیم؟

تربیت راهی برای آموزش رفتار مناسب به فرزندتان است، نه اینکه او را تنبیه کنید. برای تربیت کودک منضبط بسته به سن فرزندتان، باید با او به نوعی متفاوت رفتار کنید. این کار را با ایجاد قوانینی که فرزندتان آن‌ها را به وضوح درک می‌کند، شروع کنید.

بکارگیری بعضی تکنیک ها کمک می کند تا یک کودک سرکش به یک کودک منضبط تبدیل شود.

شرط تربیت کودک منضبط پایداری در رفتار است. هنگام اجرای مقررات، در عملکرد خود پایدار باشید و قوانینی را تنظیم کنید که فرزندتان را تشویق به موفقیت کند. وقتی او کاری را درست انجام می‌دهد، آن را تأیید کنید و بهترین رفتار او را تشویق کنید.

روش اول تربیت کودک منضبط

تنظیم قوانین و ایجاد ثبات

۱. قوانین خانه را ایجاد کنید. صرف نظر از سن کودک شما، این مهم است که او تفاوت بین رفتار مناسب و نامناسب را بداند. با تنظیم قوانین خانه به فرزندتان اجازه دهید که بداند چه انتظاری از او دارید. فرزند شما باید بداند که چه رفتارهایی غیرمجاز است و با شکستن یک قانون چه اتفاقی خواهد افتاد.

• قوانین و عواقب بسته به سن و سطح بلوغ فرزند شما متفاوت است. یک کودک خردسال ممکن است نیاز به قانون داشته باشد که ضربه نزند، در حالی که یک کودک بزرگتر ممکن است به قوانینی در مورد منع رفت و آمد در ساعت معینی از شب نیاز داشته باشد. وقتی فرزندتان بالغ می‌شود یا به مرزهای جدیدی نیاز دارد، مایل باشید با درجه‌ای از انعطاف به آن‌ها نزدیک شوید.

۲. یک برنامه روزانه ایجاد کنید. بچه‌ها با برنامه‌های روزانه رشد می‌کنند، زیرا برنامه‌ها به آن‌ها کمک می‌کند احساس امنیت کنند، به‌طوری که می‌توانند اتفاقات آینده را پیش‌بینی کنند. اگر متوجه شدید که فرزندتان هر روز در یک زمان خاص با رفتارهایی دست و پنجه نرم می‌کند یا زمانی که احساس خستگی می‌کند حال روحیش خراب می‌شود، به این موارد توجه داشته باشید و برنامه روزانه‌ای ایجاد کنید که بتواند نیازهای او را برآورده کند.

• برنامه‌های روزانه‌ صبح و زمان خواب را مشخص کنید تا فرزندتان بتواند روز خود را پیش‌بینی کند.
• اگر فرزند شما تغییری در برنامه روزانه خود دارد (مانند ملاقات با دندانپزشک یا ملاقات یکی از اعضای خانواده برای آخر هفته)، از قبل به او اطلاع دهید.
• برخی از کودکان نمی‌توانند بدون احساس خستگی از یک فعالیت به فعالیت دیگر بپرند. اگر فرزند شما به زمان مناسبی برای سازگاری نیاز دارد، این را در برنامه روزانه خود قرار دهید.

۳. عواقب‌ طبیعی را برای رفتارها فراهم کنید. اینکه اجازه دهید عواقب طبیعی رخ دهند، می‌تواند به کودک شما کمک کند تا حسی از علت و معلول پیدا کند و مسئولیت خود را ایجاد کند. وقتی اجازه می‌دهید عواقب طبیعی رخ دهد، به فرزندتان حق انتخاب بدهید و به او بگویید که نتیجه انتخاب‌هایش چه خواهد بود. فرزند شما در نهایت تصمیم خواهد گرفت که چه اتفاقی بیفتد و عواقب آن را تجربه خواهد کرد.

• مطمئن شوید که نتیجه مناسب است و به فرزند شما کمک می‌کند تا از اشتباه خود یاد بگیرد.
• به عنوان مثال، اگر کودک شما زمان زیادی را صرف آماده شدن برای پارک می‌کند، آن موقع زمان کمتری برای بازی در پارک دریافت می‌کند.

۴. با عواقب پایدار باشید. بسیاری از والدین عادت دارند استثنا قائل شوند یا اجازه دهند رفتارها بدون عواقب از بین برود. بچه‌ها باید بدانند که شما عواقب آن رفتارها را دنبال خواهید کرد و آن‌ها نمی‌توانند از آن اجتناب کنند. به آن‌ها نشان دهید که منظور شما از عملکردتان، اجرای عواقب با هر بار رفتار نادرست است.

• اگر فرزندتان بهانه‌ای داشته باشد یا بتواند رفتار خود را توضیح دهد، تعجب نکنید. در گفتن این جمله که «شما یک قانون را زیر پا گذاشتید، پس به این معنی است که عواقب آن را دریافت می‌کنید.» واضح باشید.
• اگر چند فرزند دارید (یا فرزندانی از چند خانه دارید)، بسیار مهم است که با هر کودک سازگار باشید. در غیر این صورت، آن‌ها ممکن است احساس کنند که رفتار شما ناعادلانه است.

۵. انتظارات واقع بینانه داشته باشید. اینکه رفتار بسیار سختگیرانه‌ای با فرزندتان داشته باشید می‌تواند به آن‌ها فشار بیاورد، در حالی که اگر این مسئله را بسیار ساده بگیرید، ممکن است به یک کودک بداخلاق یا کودکی که به پتانسیل کامل خود دست پیدا نمی‌کند، منجر شود. رشد کودکان متفاوت است و ممکن است نقاط قوت و ضعف متفاوتی داشته باشند. اگر فرزندان بزرگتری دارید، از فرزندان کوچکتر خود انتظار نداشته باشید که مثل آن‌ها رفتار کنند.

• با اینکه رفتار مناسب رشد برای گروه سنی فرزندتان چگونه به نظر می‌رسد آشنا شوید.

روش دوم تربیت کودک منضبط

تربیت کودک نوپا یا خردسال

۱. توجه آن‌ها را تغییر دهید. کودکان نوپا (سنین ۱، ۲ یا ۳ سالگی) می‌توانند به سرعت باعث آشفتگی زیادی شوند! اگر کودک نوپای شما در حال وارد شدن به چیزی است که نباید وارد آن شود یا نمی‌خواهد چیزی را با کودک دیگری به اشتراک بگذارد، به او کار دیگری بدهید تا انجام دهد. توجه آن‌ها را دوباره به فعالیت دیگری اختصاص دهید. هنگامی که آن‌ها فعالیت جایگزین را انجام می‌دهند، تحسینشان کنید.

• اگر کودک شما امنیت خود یا کودک دیگری را تهدید می‌کند، فوراً با آن برخورد کنید. ایمنی را قبل از تغییر مسیر در اولویت قرار دهید.

۲. یک هشدار آماده کنید. کودکان خردسال به یادآوری نیاز دارند. اگر فرزند شما در حال شکستن یک قانون است یا شروع به رفتار نامناسب می‌کند، به او هشدار دهید. هنگامی که آن‌ها هشدار را دریافت می‌کنند، می‌دانند که ادامه دادن به این رفتار منجر به عواقب خواهد شد. هنگام هشدار دادن، از عبارات «اگر…پس» استفاده کنید تا فرزندتان بداند عواقبی وجود خواهد داشت.

• به عنوان مثال، بگویید «این اشکال دارد که ضربه بزنی. اگر ضربه بزنید وقفه کوتاه می‌گیری.» (وقفه کوتاه یا تایم اوت به معنی جدا کردن فرد از مکانی است که در آن رفتار نادرستی نشان داده است. در این زمان، فرد نمی‌تواند با کسی صحبت کند یا کار سرگرم کننده‌ای انجام دهد. این روش آموزشی و والدگری توسط اکثر متخصصین و روانشناسان کودک به عنوان یک روش مؤثر تربیتی توصیه می‌شود.)

۳. از وقفه‌های کوتاه استفاده کنید. وقفه‌های کوتاه برای کودکان خردسال عالی است و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا خود را آرام کنند. کودکانی که دچار بحران شده‌اند یا بد رفتار می‌کنند را می‌توان در وقفه کوتاه قرار داد. این اغلب مؤثرترین ابزار برای کودکان خردسال است زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا آرام شوند و بازخورد فوری برای رفتار آن‌ها ارائه می‌دهد.

• اکثر والدین فرزند خود را به مدت یک دقیقه از هر سال سن فرزندشان، به وقفه کوتاه می‌فرستند. همچنین می‌توانید از فرزندتان بخواهید تا زمانی که آرام شود در وقفه کوتاه بماند.

۴. توضیحات را کوتاه و شیرین نگه دارید. فرزند شما هنوز در حال ساختن دایره لغات خود است، بنابراین رفتار یا عواقب آن‌ها را بیش از حد توضیح ندهید. سعی کنید ساده و با حداقل تعداد کلمات ممکن با کودک نوپای خود صحبت کنید. توضیح دهید که آن‌ها چه اشتباهی کردند و چرا عواقب آن را دریافت می‌کنند. سپس به آن‌ها بگویید در آینده چه کاری انجام دهند.

• مثلاً بگویید: «تو سارا را زدی پس به وقفه کوتاه رفتی. ما کسی را نمی‌زنیم. اگر ناراحت شدی، بیا من را بگیر.»

۵. به آن‌ها انتخاب‌های کوچک بدهید. کودکان نوپا دوست دارند وقتی شروع به ایجاد استقلال خود می‌کنند، احساس کنترل کنند. اگر بدرفتاری به این دلیل شروع شود که آن‌ها نمی‌خواهند کاری را انجام دهند، به آن‌ها حق انتخاب بدهید. این به آن‌ها کمک می‌کند تا نیاز به فکر کردن در مورد آن را محدود کنند و آنچه را که بعداً اتفاق می‌افتد کنترل کنند.

• به عنوان مثال، ممکن است به یک کودک نوپا اجازه دهید انتخاب کند که کدام داستان قبل از خواب را بخواند یا کدام پیراهن را بپوشد. اگر برای پوشیدن کفش‌هایشان خوشحال هستند، بگذارید خودشان بین کفش‌های سبز یا قرمز یکی را انتخاب کنند.
• انتخاب ممکن است شامل پوشیدن ژاکت یا رفتن به وقفه کوتاه نیز باشد. می‌توانید بگویید: «می‌توانی انتخاب کنی، کدام را می‌خواهی؟»

۶. یک رفتار جایگزین پیشنهاد کنید. به جای اینکه به فرزندتان بگویید چه کار اشتباهی انجام می‌دهد، به او بگویید چه کاری باید انجام دهد. ممکن است فرزند شما رفتار صحیح را بلد نباشد که بخواهد آن را نشان دهد، پس به آن‌ها بگویید.

• به عنوان مثال، اگر کودک شما موی سگ را می‌کشد، بگویید: «بیا سگ را اینطور نوازش کنیم.»

روش سوم تربیت کودک منضبط

تربیت یک کودک منضبط دبستانی

۱. از عواقب منطقی استفاده کنید. در حالی که کودک شما ممکن است به دریافت عواقب طبیعی ادامه دهد، شما می‌توانید شروع به اجرای عواقب منطقی نیز کنید. یک رابطه منطقی بین رفتار آن‌ها و عواقب می‌تواند به کودک شما کمک کند تا نتیجه اعمال خود را بهتر درک کند.

• به عنوان مثال، اگر فرزندتان در مورد انجام کارهای خود دروغ گفته است، کارهای روزمره اضافی را به او بدهید تا انجام دهد.

۲. در مورد رفتار فرزندتان صحبت کنید. یک کودک در سن مدرسه اغلب به اندازه کافی بزرگ است که بفهمد چه کاری انجام داده است. از این به عنوان فرصتی برای ایجاد همدلی استفاده کنید و به آن‌ها یاد دهید که چرا برخی از رفتارها نامناسب یا منفی هستند. فرزند شما می‌تواند شروع به یادگیری چگونگی تأثیر اعمالش بر دیگران و خودش کند.

• به عنوان مثال، بسیاری از کودکان در سن مدرسه شروع به دروغ گفتن می‌کنند تا جلب توجه کنند یا مرزها را کنار بگذارند. اگر فرزندتان شروع به دروغ گفتن به شما کرد، به او بگویید که دروغگویی به دیگران صدمه می‌زند و باعث می‌شود او کمتر قابل اعتماد به نظر برسد، این امر می‌تواند بر روابط دوستانه او تأثیر بگذارد.

۳. بگذارید آن‌ها مسئولیت‌های خود را انتخاب کنند. بچه‌های مدرسه‌ای دوست دارند انتخاب‌هایی داشته باشند که به آن‌ها کمک می‌کند کنترل بیشتر و تمایل به انجام کارها داشته باشند. اگر در تلاش هستید که فرزند خود را مجبور کنید کارهای خانه (یا تکالیف) خود را انجام دهد، از او بخواهید انتخاب کند که کدام کار را انجام می‌دهد.

وقتی نوبت به تکالیف می‌رسد، به فرزندتان اجازه دهید تصمیم بگیرد که تکالیف خود را با چه ترتیبی انجام دهد یا در بازه‌های زمانی معینی چه کاری انجام دهد.

• برای کارهای خانه، ۶ گزینه به فرزندتان بدهید و بگذارید ۴ گزینه را برای انجام دادن انتخاب کند.
• برخی از والدین برای انجام کارهای اضافی خانه جایزه یا پول می‌دهند. اگر فرزندتان می‌خواهد چیزی برنده شود، بگذارید با انتخاب کارهای خانه از بین چوب بستنی‌ها برای آن تلاش کند. کارهای سخت‌تر خانه به معنی جوائز بزرگ‌تر یا پول بیشتر هستند.

۴. در صورت بی‌دقتی یا بی‌مسئولیتی به آن‌ها کمک کنید تا موفق شوند. برخی از بچه‌ها به دلیل اینکه مسئولیت‌های خود را در خانه یا مدرسه تمام نمی‌کنند دچار مشکل می‌شوند. در حالی که این مسئله می‌تواند به‌خاطر تنبلی باشد، بهترین محیط را برای فرزندتان فراهم کنید تا موفق شود. توجه کنید که فرزندتان کجا کوتاه می‌آید و ببینید که آیا می‌توانید حمایتی برای او ایجاد کنید.

• اگر فرزند شما هر شب در انجام تکالیف خود مشکل دارد، زمانی را برای انجام آن تعیین کنید.
• اگر آن‌ها درگیر هستند تا صبح به موقع به سرویس مدرسه بروند، برنامه مشخصی برای صبح تنظیم کنید که زمان زیادی را در اختیار آن‌ها بگذارد. از آن‌ها بخواهید شب قبل ناهار خود را بسته‌بندی کنند و لباس‌های خود را آماده کنند.

۵. وقتی خوب کار می‌کنند آن‌ها را تحسین کنید. وقتی فرزندتان در کاری خوب پیش می‌رود، به او نشان دهید که افتخار می‌کنید! تحسین کلامی یا دریافت استقبال می‌تواند برای فرزندتان معنی زیادی داشته باشد. این امر به آن‌ها نشان می‌دهد که شما متوجه رفتارشان شده‌اید و به آن‌ها افتخار می‌کنید. بیشتر بچه‌ها تأیید و توجه والدین خود را می‌خواهند، بنابراین با خیال راحت به آن‌ها توجه کنید.

• به عنوان مثال، بگویید: «من می‌دانم که نمی‌خواستی اتاقت را تمیز کنی، اما افتخار می‌کنم که این کار را کردی. حالا می‌توانی به خانه دوستت بروی.»

روش چهارم تربیت کودک منضبط

تربیت کودک منضبط در سنین پیش از نوجوانی (۹ تا ۱۲ سالگی) و نوجوانان

۱. نوجوانان خود را در تعیین محدودیت‌ها مشارکت دهید. دریافت نظر نوجوانان خود در مورد آنچه که فکر می‌کنند منطقی و عادلانه است، می‌تواند مفید باشد. هنگامی که آن‌ها رفتار خود و مرزهای اطراف آن را در اختیار می‌گیرند، ممکن است تمایل بیشتری به پیروی از آن داشته باشند. در حالی که شما حرف آخر را می‌زنید، آن‌ها می‌توانند احساس کنند که نظراتشان معتبر است و مورد توجه قرار می‌گیرد.

• به نوجوان خود بگویید که پذیرای دریافت بازخورد در مورد قوانین خانه هستید. اگر آن‌ها می‌خواهند یکی از قوانین را تغییر دهند، از آن‌ها بخواهید زمینه‌ای برای آن فراهم کنند یا جایگزینی را ارائه دهند.

۲. حقوق ویژه را بگیرید. هنگامی که نوجوان شما رفتار بدی از خود نشان می‌دهد، چیزی را که به عنوان یک حق ویژه محسوب می‌شود، بگیرید. این حق ویژه ممکن است شامل زمان تلویزیون، تلفن همراه یا دسترسی به ماشین باشد. به آن‌ها اجازه دهید که با رفتار خوب آن‌ حقوق ویژه را دوباره به دست آورند.

• به عنوان مثال، اگر فرزند ۱۳ ساله شما در جوابتان پاسخ نامناسبی می‌دهد، تلفن همراه او را برای یک روز بردارید. اگر آن‌ها تا زمان پس گرفتن تلفن همراه همچنان به این رفتار اشتباه ادامه می‌دهند، آن را برای یک روز بیشتر نگه دارید. به آن‌ها بگویید وقتی رفتارهای مثبتی به شما نشان دهند، می‌توانند حقوق ویژه خود را پس بگیرند.

۳. حاضرجوابی و بی‌احترامی را قطع کنید. نوجوانان اغلب به‌خاطر حاضرجوابی کردن با والدین بدنام هستند. مطمئن شوید که نوجوان شما می‌داند که شما هنوز هم والدین او هستید و باید به شما احترام بگذارد، حتی اگر با شما مخالف باشد. به نوجوان خود فرصت دهید تا لحن خود را تغییر دهد. اگر او این کار را نمی‌کند، مکالمه را ادامه ندهید.

• به نوجوان خود بگویید چگونه مودب باشد و وقتی از خط قرمز می‌گذرد به او بگویید. به عنوان مثال، ممکن است به نوجوان خود بگویید که صدایش را بلند نکند یا در خانه فحش ندهد.

۴. به آنچه آن‌ها می‌گویند گوش دهید. در حالی که از نوجوان خود احترام می‌خواهید، مطمئن شوید که شما نیز به آن‌ها احترام می‌گذارید. اگر آن‌ها می‌خواهند چیزی بگویند، به آن‌ها گوش دهید. آن‌ها می‌توانند در واقع یک استثنا یا دلیلی برای رفتار خود داشته باشند که اگر به آن‌ها اجازه دهید، می‌توانند از آن حمایت کنند. این را ابراز کنید که برایتان مهم است که آن‌ها چه می‌گویند و چه احساسی دارند.

• به عنوان مثال، بگویید: «دیشب دیر به خانه آمدی و من دوست دارم دلیلش را بدانم.»

۵. با آن‌ها یک قرار بگذارید. نوجوانان احتمالاً با قوانین مخالفت می‌کنند یا دوره‌های سرکشی را تجربه می‌کنند. اگر قوانین محکم زیادی را تنظیم کنید، ممکن است لازم باشد خود را آماده کنید تا شاهد شکستن هر یک از آن‌ها باشید. اگر نوجوان شما از قانون بیزار است، سعی کنید با او یک قرار بگذارید تا علایق هردوی شما شنیده شود.

• به عنوان مثال، اگر می‌خواهید جایی که نوجوان شما می‌رود و کسی که با او ارتباط دارد را بررسی کنید، پیشنهاد دهید برای او یک تلفن همراه بخرید؛ با این شرط که از آن برای حفظ ارتباط با شما استفاده کند و اگر این کار را انجام ندهد، شما تلفن همراه را از او می‌گیرید.

نکات مهم

در تربیت کودک منضبط نکات مهم زیر را بیاد داشته باشید

• از خشونت فیزیکی یا کتک زدن فرزندانتان خودداری کنید. کتک زدن روشی بیهوده برای اصلاح رفتار کودک است، زیرا او یاد می‌گیرد که کتک زدن روشی برای حل مشکلات است. این امر همچنین با پرخاشگری در کودکان مرتبط است.
• فرزندتان را تهدید نکنید. وقتی از دست فرزندانتان عصبانی هستید، گفتن چیزهایی که واقعاً منظورتان نیست، می‌تواند وسوسه انگیز باشد؛ اما این کار به اعتبار شما به عنوان یک والدین و یک نظم دهنده لطمه می‌زند.
• از تنبیه‌های بیش از حد سخت بپرهیزید.
• هنگام تربیت فرزندتان عاقل باشید. به عنوان مثال، اگر تلفن فرزند خود را به دلیل یک کار اشتباه در فضای مجازی برمی‌دارید، پس باید سایر دستگاه‌هایش را که به اینترنت دسترسی دارند نیز بردارید. با این حال، اگر تلفن فرزند خود را به دلیل پرداخت اینترنتی سنگینی که انجام داده است برمی‌دارید، به‌طور کلی نیازی نیست که همه وسایل الکترونیکی او را بردارید.
• به کودک خود به‌طور منظم توجه کنید. اگر به این مسئله مشکوک هستید که کودکتان برای جلب توجه کار اشتباهی می‌کند، هر روز زمانی را اختصاص دهید تا فقط با او وقت بگذرانید.
• تربیت کودکان نوپا خود موضوع بزرگی است، به خصوص که این امر ممکن است عادات خوبی را در رابطه با نظم برای شما و فرزندتان در حین رشد ایجاد کند.
• اگر کودکی دارای ناتوانی‌ها یا نگرانی‌های خاصی است، سعی کنید تربیت سختی را که ممکن است برای کودک دیگری استفاده کنید، برای او به کار نبرید.

 

منبع:

https://www.wikihow.com/Discipline-a-Child