داروهای ضد روان پریشی
منظور از داروی ضد روان پریشی چیست؟
داروهای ضد روان پریشی در درجه اول برای مدیریت اختلالات روانپریشی (اختلالات شدید روانی که با توهم و هذیان همراه است) استفاده میشوند. کلمه «روانپریشی» برای توصیف شرایطی استفاده میشود که ذهن را تحتتأثیر قرار میدهد و طی آن ارتباط با واقعیت از بین میرود. روانپریشی اغلب شامل توهمات (باورهای غلط، ثابت) یا هذیان (شنیدن یا دیدن چیزهایی که در واقعیت وجود ندارند) میباشد. این علائم میتواند ناشی از یک اختلال جسمی مانند سوءمصرف مواد مخدر یا یک اختلال روانی مانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا افسردگی بسیار شدید باشد.
داروهای آنتی سایکوتیک اغلب در ترکیب با سایر داروها برای درمان هذیان، زوال عقل و بیماریهای روانی استفاده میشوند. اختلالاتی مانند:
- اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD)
- افسردگی شدید
- اختلالات خورد و خوراک
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- وسواس فکری عملی (OCD)
- اختلال اضطراب عمومی
داروهای آنتی سایکوتیک این شرایط را درمان نمیکنند و آنها تنها برای کمک به تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی استفاده میشوند.
به داروهای آنتی سایکوتیک قدیمی و یا نسل اول، داروهای آنتی سایکوتیک معمولی یا «روانرنجوریها» نیز گفته میشود. برخی از داروی ضد روانپریشی معمول عبارتند از:
- کلرپرومازین
- هالوپریدول
- پروفنازین
- فلوفنازین
به داروهای نسل جدید یا نسل دوم داروی ضد روانپریشی «غیرمعمول (آتیپیکال)» نیز گفته میشود. برخی از داروهای ضد روان پریشی غیرمعمول شامل:
- ریسپریدون
- اولانزاپین
- کویتیاپین
- زیپرازیدون
- آریپیپرازول
- پالیپریدون
- لوراسیدون
طبق یک بررسی تحقیقاتی سال ۲۰۱۳ توسط آژانس تحقیقات و کیفیت بهداشت، داروی ضد روانپریشی معمول و غیرمعمول، هر دو در درمان علائم اسکیزوفرنی و مرحله شیدایی اختلال دوقطبی موثر هستند.
چندین داروی روانپریشی نسل جدید دارای طیف وسیعتری از عملکرد نسبت به داروهای قدیمی هستند و برای درمان اختلال دوقطبی یا افسردگی افرادی استفاده میشوند که درمانشان به داروهای ضدافسردگی پاسخ نداده است.
برای یافتن داروهای ضد روان پریشی دیگر و سایر داروهای مورد استفاده برای مدیریت روانپریشی و هشدارها و توصیههای موردنیاز، لطفاً به وبسایت FDA مراجعه کنید.
واکنش مردم به داروهای ضد روان پریشی چگونه است؟
علائم خاصی مانند حس تحریک و توهم معمولاً طی چند روز پس از شروع مصرف داروی ضد روانپریشی از بین میرود. علائمی مانند هذیان معمولاً طی چند هفته از بین میرود، اما ممکن است اثرات کامل دارو تا شش هفته دیده نشود. هر بیمار پاسخ متفاوتی به دارو میدهد، بنابراین ممکن است چند داروی مختلف ضد روانپریشی برای یافتن داروی اثربخش بر فرد آزمایش شود.
عوارض جانبی احتمالی داروهای ضد روان پریشی چیست؟
داروی ضد روانپریشی عوارض جانبی و خطرات بسیار زیادی دارند. FDA عوارض جانبی داروی ضد روانپریشی را اینگونه ذکر میکند:
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- بیقراری
- افزایش وزن
- دهان خشک
- یبوست
- حالت تهوع
- استفراغ
- تاری دید
- فشار خون پایین
- حرکات غیرقابل کنترل، مانند تیک و لرزش
- تشنج
- کاهش گلبول سفید و آسیبپذیری در برابر بیماریهای عفونی
فردی که داروی ضد روانپریشی نسل دوم را مصرف میکند باید وزن، سطح گلوکز خون و چربی خود را به طور منظم توسط پزشک کنترل کند.
داروی ضد روانپریشی معمولاً میتواند عوارض جانبی مربوط به حرکات بدنی ایجاد کند. علائمی مانند:
- خشکی بدن
- اسپاسم عضلانی مداوم
- لرزش
- بیقراری
استفاده طولانیمدت از داروهای نسل اول ضد روانپریشی ممکن است منجر به وضعیتی به نام دیسکینزی تأخیری (TD) شود. TD باعث ایجاد حرکات عضلانی معمولاً در اطراف دهان میشود که فرد نمیتواند آن را کنترل کند. TD ممکن است از خفیف تا شدید باشد و در برخی افراد این مشکل قابل درمان نیست. گاهی اوقات افراد مبتلا به TD پس از قطع مصرف داروهای معمول ضد روانپریشی، به طور جزئی یا به صورت کامل بهبود مییابند. افرادی که فکر میکنند ممکن است مبتلا به TD باشند باید قبل از قطع دارو با پزشک خود مشورت کنند. TD هنگام مصرف داروی ضد روانپریشی نوع دوم به ندرت اتفاق میافتد.
داروهای ضد روان پریشی ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد کنند که در لیست فوق وجود ندارد. برای گزارش هرگونه عوارض جانبی جدی در ارتباط با استفاده از این داروها، لطفاً با پزشک یا روانشناس خود تماس بگیرید.