بهتر است بدانید وسواس مثل دیگر حس های بدن مانند پریشانی و استرس جنبه کاملا روانی دارد. این اختلال یک خصلت رفتاری می باشد و موجب می شود افکار فرد تکراری باشد. وسواس در زندگی شخصی فرد می تواند مشکل ایجاد کند، به همین دلیل این اختلال به شدت آزار دهنده می باشد. ما در این نوشتار قصد داریم به ریشه وسواس فکری بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
آشنایی با اختلال وسواس فکری
پیش از اینکه به ریشه وسواس فکری بپردازیم، باید بدانید وسواس به معنی سخت گیری زیاد می باشد. فردی که به این اختلال دچار است، معمولا به انجام کارهایش بیش از حد اهمیت می دهد. این تعریف نوعی کمال گرایی را می رساند و از ویژگی های بارز اختلال وسواس فکری می باشد. ولی اگر به صورت عادی به این قضیه نگاه کنیم، متوجه می شویم که کسانی که در کار خود تمرکز دارند، درگیر وسواس نمی باشند.
هنگامی این وسواس درست تشخیص داده می شود که حالت افراطی به خود بگیرد و در فعالیت فرد اختلال ایجاد کند. بیشتر کسانی که به این نوع وسواس دچار هستند، در تلاش هستند که اختلال خود را درک کنند. آنها معتقدند اگر بتوانند به صورت کامل تشخیص دهند که چه عواملی موجب پریشانی مغزشان شده است، به آسانی می توانند موضوع را برطرف کنند.
آشنایی با وسواس فکری
این افراد برای اینکه ریشه وسواس فکری را پیدا کنند، یک مسئله به نام نشخوار فکری در ذهن خود ایجاد می کنند. اگر فردی افکار پریشان و ناخواسته داشته باشد، این افکار هیچگونه ضرر و زیانی برای او ندارند. این جمله به این معناست که افکار وسواسی مسئله بزرگی محسوب نمی شود.
مشکل حقیقی هنگامی آغاز می شود که ریشه وسواس فکری به وسواس عملی تبدیل می شود. به همین خاطر برای اینکه به این افکار غلبه کنیم، از خود عکس العمل های مختلف نشان می دهیم. ذهن فردی که درگیر اختلال وسواس فکری است، می تواند پیروز شود و تبدیل به یک رئیس قدرتمند شود.
ریشه وسواس فکری
ریشه وسواس فکری را می توان در دو عامل ارث و محیط جستجو کرد. وسواس در خانواده هایی که ریشه های اضطرابی دارند بیشتر ظاهر می شود. ضمن آنکه وسواس زمانی عود می کند و یا خود را نشان می دهد که فرد در یک محیط اضطرابزا رشد کرده باشد. به همین دلیل است که اضطرابها وسواس های فرد را شدت می بخشند و یکی از راههای کاهش وسواس کنترل ذهن و آؤامش درون می باشد.
چگونه افکار وسواسی با ذهن فرد سازگار می شود؟
وقتی ریشه وسواس فکری را درون خودمان پیدا کنیم و افکار وسواسی با ما سازگار می شود، ما از آن اطاعت می کنیم. به اقداماتی که در این راه به دست آمده اجبار می گویند. تمام این رفتارها کاملا اجباری هستند و به دنبال آن مشکلات جدید در ذهن فرد ایجاد می شوند.
به عنوان مثال امکان دارد شخصی خانواده اش را در یک تصادف از دست بدهد، پس از آن افکار به شدت تکراری به سمت فرد هجوم می آورد. بنابراین او فشار زیادی را در خود احساس می کند. تمام این فکرها زمانی باعث آزار شخص می شود که مرتب تکرار شود. حتی فرد مطمئن است که به هیچ عنوان اتفاقی خاصی رخ نمی دهد. به عنوان مثال این رفتارها میتوانند به چک کردن قفل های ماشین یا چک کردن درب خانه مربوط باشند.
رفتارهای جبری معمولا چه احساساتی به همراه دارند؟
ریشه وسواس فکری در رفتارهای فرد نیز کاملا مشخص می شود. اگر یک رفتار به صورت اجباری باشد، معمولا حس خوبی به دنبال دارد. به دلیل اینکه از ترس و اضطراب فرد تا حد بسیار زیادی کم می کند. ولی می تواند از رنجی که به صورت ساختگی درست شده است، پیشگیری نماید.
معمولا این رفتارها هزینه سنگینی دارند. رفتارهای جبری معمولا وقت زیادی از فرد می گیرند. اگر شما احتیاج دارید که درب های خانه را ده بار چک کنید، این چک کردن می تواند وقت و انرژی شما را بگیرد. اگر بخواهیم از دید دیگر به این موضوع نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که گاهی عزیزانمان نیز درگیر رفتارهای جبری می شوند. این رفتارها می توانند بر روابط فردی ما نیز اثر زیادی بگذارند. ولی بدترین بخش این موضوع این است که هزینه هایی که باید بپردازیم رو به صعود است.
در بخش های قبل به ریشه وسواس فکری به صورت جامع پرداختیم. بهتر است بدانید اگر به فکرهای ترسناک خود ارزش و بها بدهید، ترس در وجود شما بیشتر می شود. تمام فعالیت های ما به افکار ترسناک ما جایگاهی را عطا می کنند که به هیچ عنوان لیاقت آن را ندارند. به همین خاطر در یک حلقه پوچ و باطل گرفتار می شویم. به همین خاطر آرامش فرد کاملا از بین می رود. تمام این اقدامات در لحظه موجب تسکین روح می شوند. اما با گذشت زمان رنج و درد در فرد تشدید می شود. اگر قصد دارید از وسواس دور بمانید، باید حتما محدودیت های خود را بشکنید. پس از آن برای خود برنامه منظمی را طراحی کنید.
اختلال وسواس چند نوع دارد؟
همانطور که گفته شد ریشه وسواس فکری ناشی از افکار ذهن یک فرد می باشد. ما چند نوع وسواس داریم. تمام این وسواس ها قسمت هایی از زندگی شخصی فرد را به طور کامل درگیر می کنند. وسواس می تواند به اشکال متعددی خود را نشان دهد. به عنوان مثال این رفتارهای تکراری عبارتند از: تردید در رکعت های نماز، ترید در قفل کردن درب های خانه. حتی گاهی اوقات نظم و دقت می توانند باعث ایجاد اختلال وسواس در فرد شوند. در ادامه به مهم ترین انواع اختلال وسواس می پردازیم:
وسواس فکرهای ممنوع
در اکثر موارد ریشه وسواس فکری از فکرهای ممنوعه نشات می گیرد. این نوع از اختلال بیشتر فکری می باشد. به طور معمول این تصورات باعث تابو می شوند. مانند فعالیت های جنسی با افراد نزدیک و یا تصورات فانتزی جنسی. بعضی از این فکرها مربوط به این نوع اختلال می باشند.
وسواس شستشو
همانگونه از اسم وسواس شستشو مشخص می باشد، به معنی تمیز و پاکیزه بودن بدن و اشیای متعلق به فرد می شوند. این نوع وسواس موجب می شود تا شخص به طور مرتب دست ها و لباس های خود را بشوید.
وسواس چک کردن
همانطور که از اسم وسواس چک کردن مشخص است، این وسواس موجب می شود تا فرد گوشی خود یا قفل کردن درب ها را بیش از حد چک کند. تمام این اعمال باعث آزار فرد می شوند. شخص بعد از چک کردن درگیر نگرانی های خاص خود می شود.
وسواس تقارن
اختلال وسواس تقارن موجب می شود که فرد به شدت مضطرب شود. به عنوان مثال اگر حین قرار گرفتن اشیای خانه نظمی در آن مشاهده نشود، استرس در وجود فرد تشدید می شود. نظم داشتن وسایل جزو این نوع وسواس به شمار می روند.
اختلال وسواس فکری
وسواس بیماری
در وسواس بیماری، فرد به شدت نگران این موضوع است که شاید بیمار باشد یا قرار است به یک بیماری سخت و دشوار مبتلا شود. به همین خاطر این فرد بیش از حد پزشک مراجعه می کند و درگیر آزمایش های مکرر می شود.
