نحوه برخورد با افراد حساس
افراد حساس بخش مهمی از بافت اجتماعی هستند؛ توانایی آنها برای احساس و درک مسائل به شدت در زمنیه‌هایی مانند هنر، روابط انسانی و رفاه اجتماعی، نقش حیاتی دارد.
۱۵ تا ۲۰ درصد از افراد در یک جمعیت معین، حساس یا بسیار حساس در نظر گرفته می‌شوند. اگر توانایی شناخت شما از صداها، مشاهدات و احساسات به اندازه یک فرد حساس نیست، ممکن است گاهی از واکنش‌های او نسبت به چیزهایی که حتی متوجه آنها نمی‌شوید یا آنها را کاملاً قابل تحمل می‌بینید، آزرده خاطر شوید.
این مهم است که نحوه برخورد با افراد حساس اطرافتان را یاد بگیرید و به این نکته احترام بگذارید که نحوه زندگی آنها به اندازه شما ارزشمند است. در ادامه، به نکاتی از نحوه برخورد با افراد حساس می‌پردازیم.
روش اول: درک حساسیت
روش اول: درک حساسیت۱. بدانید که حساسیت ذاتی است و یک انتخاب نیست. محققان معتقدند که حساسیت می‌تواند ریشه ژنتیکی داشته باشد. در حالی که ممکن است فرد با افزایش سن مهارت‌های مقابله‌ای بهتری به دست آورد، این احتمال وجود دارد که در تمام عمر خود حساس باشد.
- در برخی موارد، شاید فرد آرزو کند که حساسیت کمتری داشته باشد یا اینکه بتواند آن را به میل خود روشن و خاموش کند. با این حال، هیچ راهی برای انجام این کار وجود ندارد.
۲. بدانید که زندگی برای افراد حساس می‌تواند دشوار باشد. این احتمال وجود دارد که افراد بسیار حساس مجبور شوند با دنیایی کنار بیایند که ممکن است احساس ناراحتی، طاقت‌فرسایی و بی‌توجهی داشته باشد. شاید آنها برای مقابله با احساسات قوی مبارزه کنند.
- صداها، نورها، بوها و مزه‌ها ممکن است شدیدتر به نظر برسند که می‌تواند طاقت‌فرسا باشد.
- شاید نسبت به بی‌عدالتی‌های دنیا حساسیت بیشتری نشان دهند.
- شاید به راحتی شوکه شوند.
- عدم تأیید دیگران می‌تواند به خصوص برای آنها مخرب باشد.
- تعارض ممکن است ترسناک باشد.
- شاید هنگام آشفتگی، دچار سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و ضعف شوند.
- شاید به زمان استراحت اضافی نیاز داشته باشند.
- ممکن است مردم نسبت به حساسیت آنها دچار سوءتفاهم شوند یا واکنش ناخوشایند نشان دهند. به همین دلیل احتمال دارد فرد متهم به نمایشی بودن، ضعیف بودن، کنترل گر بودن، تنبل بودن، پرتوقع بودن یا هر چیز دیگری شود.
۳. به یاد داشته باشید که گاهی اوقات ممکن است حساسیت بالا نشانه‌ای از ناتوانی یا وضعیت عاطفی باشد. شاید برخی از افرادی که بسیار حساس هستند، یک بیماری رشدی یا سلامت روان داشته باشند و به همین دلیل ممکن است با چالش‌های بیشتری روبرو شوند. به‌خاطر داشته باشید که افراد حساس می‌توانند به اندازه‌ای درگیر باشند که شما نتوانید آن را ببینید. گاهی اوقات حساسیت بخشی از شرایط مختلفی است مانند:
- اختلال پردازش حسی
- اوتیسم
- بیش فعالی
- یکی از اختلالات اضطرابی
۴. توجه داشته باشید که حساسیت می‌تواند مزایایی نیز داشته باشد. افراد حساس، عمیقاً احساساتی هستند و این می‌تواند به آنها کمک کند تا در زمینه‌های خاصی موفق شوند. ویژگی‌های افراد حساس اغلب شامل موارد زیر می‌باشد:
- وظیفه‌شناس
- مهربان، همدل و دلسوز
- خلاق
- ارتباط خوب با حیوانات
- توانایی مشاوره‌ی خوب
- پرشور
- اصیل
- عمیقاً متفکر
- حل مسئله قوی
روش دوم: تعامل مثبت
۱. این را بپذیرید که آنها در هر شرایطی حساس خواهند بود. افراد می‌توانند تا حدودی تغییر کنند، اما ویژگی‌های اصلی فیزیولوژی و شخصیتی آنها باقی می‌ماند.
- اگر می‌خواهید به شخص مورد نظر کمک کنید (مثلاً اگر او فرزندتان باشد)، به جای اینکه سعی کنید حساسیت او را کمتر کنید، روی کمک به او برای کسب مکانیسم‌ها و مهارت‌های مقابله‌ای تمرکز کنید. شما نمی‌توانید این حساسیت را «رفع» کنید، اما می‌توانید به فرد مورد نظر کمک کنید تا با آن بهتر کنار بیاید.
۲. سعی کنید از آنها در مورد حساسیتشان بپرسید. درک اینکه آنها به چه چیزهایی حساس هستند می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر بفهمید چگونه از مشکلات جلوگیری کنید و به آنها کمک کنید راحت باشند. سعی کنید مؤدبانه در مورد حساسیت‌هایشان و راه‌های عملی برای سازگاری با آنها بپرسید. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
- «شما اشاره کردید که صداهای بلند آزارتان می‌دهد. آیا ترجیح می‌دهید به جای کافی شاپ شلوغ، در فضای بیرون غذا بخورید؟»
- «وقتی پرده‌ها را باز کردم متوجه شدم که چشمانتان را پوشانده‌اید. آیا نورهای روشن اغلب آزارتان می‌دهند؟»
- «وقتی آن فرد شروع به صحبت در مورد جزئیات جراحی خود کرد، دیدم که رنگ شما پریده است. آیا مسائل پزشکی برایتان موضوع ناراحت کننده‌ای است؟»
۳. طرز فکر ملایم و صبورانه را حفظ کنید. افراد حساس به بهترین شکل به لحن صدای آرام، ملایم و بدون تهدید پاسخ می‌دهند. طرز فکر ملایم و دلگرم کننده می‌تواند به آنها کمک کند تا به خوبی با شما کنار بیایند.
- اگر می‌خواهید آنها را متقاعد کنید، از لحن تشویقی و حمایتی استفاده کنید. این بهتر از زورگویی است که می‌تواند آنها را از شما دور کند.
- افراد حساس ممکن است به راحتی با یک طرز فکر بی‌حوصله یا پرخاشگرانه، ناراحت و عصبی شوند. اگر خونسردی خود را از دست دادید، سعی کنید کمی استراحت کنید و اگر باعث ناراحتی آنها شدید، عذرخواهی کنید.
۴. به آنها کمک کنید تا در مسیر موفقیت قرار بگیرند. فرد حساس را مجبور نکنید تا کارهایی را انجام دهد که احتمالاً او را خسته و ناراحت می‌کند. در عوض، سعی کنید به آنها کمک کنید تا احساس راحتی کنند و مسائل را آسان‌تر کنند. اگر نمی‌توان به محیط سختی که در آن قرار دارند کمک کرد، پس ببینید آیا چیزهایی مانند هدفون یا استراحت طولانی‌تر، شرایط را راحت‌تر می‌کند یا خیر.
- برای مثال، به جای قرار گرفتن در یک مرکز خرید شلوغ، شاید ترجیح دهند برای صرف غذا به پارک بروند.
۵. آنها را تشویق و حمایت کنید. بگذارید آنها بدانند همانطور که هستند، دوستشان دارید و آنها را می‌پذیرید. به آنها کمک کنید تا احساس قدردانی، درک شدن و ارزشمندی کنند.
روش سوم: اجتناب و رسیدگی به مشکلات
۱. به یافتن محیطی ساکت و آرام کمک کنید. اگر محیط خیلی پر سر و صدا یا شلوغ باشد، شاید فرد نتواند روی تعامل با شما تمرکز کند. مکان‌های آرامی را برای معاشرت پیدا کنید تا بتوانید توجه کامل آن شخص را به خود جلب کنید.
- سعی کنید به‌طور کلی از غافلگیری اجتناب کنید.
۲. فرض کنید یک مشکل واقعی است، حتی اگر متوجه نشوید یا درک نکنید که طرف مقابلتان در مورد چه چیزی صحبت می‌کند. یک فرد حساس ممکن است از چیزهایی که برایتان مهم نیستند، آزار یا حتی آسیب ببیند. فرض کنید که مشکل برایشان بسیار واقعی است، حتی اگر شما آن را به یک شکل نمی‌بینید.
۳. از اظهار نظرهای بی‌احساس خودداری کنید. بی‌اعتنایی کردن، انکار کردن، یا متهم کردن یک شخص حساس به‌خاطر شخصیتی که دارد، خوب نیست. به‌خاطر داشته باشید که حساسیت یک انتخاب نیست و احتمالاً فرد بهترین کار ممکن را انجام می‌دهد تا با موقعیتی که در آن قرار دارد، کنار بیاید. از اظهار نظرهای بی‌ادبانه مانند موارد زیر خودداری کنید:
- «چرا اینقدر حساس هستید؟»
- «شما خیلی حساس هستید!»
- «شما فقط برای جلب توجه این کار را انجام می‌دهید.»
- «به خودتان سخت نگیرید.»
- «اینقدر احساسی نباشید.»
- «شما برای رفع این مشکل به مشاوره نیاز دارید.»
۴. احساسات آنها را بشناسید و با آنها صبور باشید. اظهار نظرهای اطمینان‌بخش و درک کننده می‌توانند به آرامش فرد کمک کنند. سعی کنید احساسات آنها را بیان کنید و قابل درک بدانید. در اینجا چند نمونه از جملات مفید برای بیان کردن آورده شده است:
- «می‌توانم بگویم که استرس زیادی دارید.»
- «من تعجب نمی‌کنم که شما آشفته شده‌اید. صدای اینجا بسیار بلند است.»
- «اشکال ندارد گریه کنید. هیچ اشکالی ندارد.»
- «تا زمانی که نیاز دارید آرام شوید صبر کنید. هیچ عجله‌ای نیست.»
- «البته که شما صدمه دیده‌اید. این درست نبود که آن فرد چنین حرف‌هایی را به شما بزند.»
- «در حالی که با این موضوع درگیر هستید، من در کنارتان هستم.»
- «شما حق دارید که ناراحت شوید.»
۵. در مواقع استرس‌زا، یک تأثیر آرام‌بخش و اطمینان‌بخش داشته باشید. یک فرد حساس ممکن است راحت‌تر آشفته شود. خونسردی خود را حفظ کنید و تمام تلاشتان را برای کمک به آنها انجام دهید؛ زیرا این امر می‌تواند به آنها کمک کند تا کمی آرام شوند.
۶. سعی کنید آنها را تشویق کنید تا برای آرام کردن خود اقدام کنند. اگر می‌بینید که آنها استرس می‌گیرند یا تحت فشار قرار می‌گیرند، به آنها یادآوری کنید که چگونه می‌توانند با آن مقابله کنند؛ می‌توانید پیشنهاد دهید که چند نفس عمیق بکشند، استراحت کنند یا برای مدتی به مکانی آرام بروند. آنها ممکن است از شما قدردانی کنند که مشکلی ندارید تا برای مدیریت احساساتشان استراحت کنند.
۷. احساسات دشوار خود را در خلوت مدیریت کنید. گاهی اوقات، ممکن است از نحوه رفتار فرد احساس ناامیدی، سردرگمی یا ناراحتی کنید. همچنین شاید احساس ناراحتی کنید چرا که به آنها اهمیت می‌دهید و این برایتان سخت است که ببینید آنها با چنین دشواری‌هایی مقابله می‌کنند. شما حق دارید که این احساس را داشته باشید. زمان آرامی را به خود اختصاص دهید تا احساساتتان را مرتب کنید یا با یک مربی قابل اعتماد، در مورد آنچه در حال وقوع است، صحبت کنید.
- هرگز با حالت منفی احساساتتان را نسبت به فرد حساس تخلیه نکنید. آنها درست مثل شما، بهترین تلاش خود را می‌کنند و این مهم است که مهربان بمانید.
- اگر اشتباه کردید و با آنها رفتار ناخوشایندی داشتید، خودتان را اذیت نکنید. در عوض، عذرخواهی کنید و بگویید دفعه بعد سعی می‌کنید بیشتر مراقب باشید.
۸. در مورد هر تعارض بین فردی با شخص صحبت کنید. شاید شما دو نفر همیشه با هم هماهنگ نباشید، به خصوص اگر شما خلق و خوی بسیار متفاوتی داشته باشید. به همین دلیل، لازم است در مورد مسائلی که پیش می‌آید صحبت کنید و سعی کنید برای بیان احساسات خود، از جملاتی که با «من» شروع می‌شوند استفاده کنید. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
- «من می‌دانم که سر و صدای لباسشویی شما را آزار می‌دهد. این برای من سخت است که زمانی را برای شستشوی لباس‌ها تعیین کنم که برای هردوی ما مناسب باشد. آیا می‌توانیم در مورد یک برنامه شستشوی خوب صحبت کنیم؟»
- «وقتی مردم مرا در مورد نقطه طاسم اذیت می‌کنند، این به احساسات من صدمه می‌زند. می‌دانم که ما گاهی اوقات شوخی‌های دوستانه‌ای بین خودمان داریم و با آن مشکلی ندارم. بیایید فقط این قسمت را محدود نگه داریم، باشه؟»
- «متأسفم که به احساسات شما صدمه زدم وقتی این نظر را در مورد عکستان دادم. این بی‌فکری من بود. سعی میکنم در آینده به احساساتتان بیشتر توجه کنم.»
نکات کمکی
- چیزهای مشترکی که با یکدیگر دارید را پیدا کنید. این می‌تواند به شما در ایجاد ارتباط کمک کند.
- هر دو نوع افراد برونگرا و درونگرا می‌توانند ویژگی‌های حساسیت بیشتر را نشان دهند؛ این امر صرفاً با درونگرایی مرتبط نیست، بنابراین مهم است که چنین فرض اشتباهی نداشته باشید.
- برخی فرهنگ‌ها در مقایسه با فرهنگ‌های دیگر، برای حساسیت ارزش بیشتری قائل هستند. هنگام ایجاد فرضیات برای تعیین یک معیار، از این مسئله آگاه باشید.
هشدارها
- خشونت و اقدامات پزشکی می‌تواند حال افراد حساس را بسیار بد کند یا آنها را ناراحت کند. به همین دلیل، معمولاً چنین مواردی، موضوعات مناسبی برای گفتگو یا ایده‌های فیلم‌هایی که با هم تماشا کنید، نیستند.
- مراقب کسانی باشید که افراد حساس را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند. این افراد اغلب فاقد هوش هیجانی هستند و به نوعی در معرض تهدید مهارت‌های فرد حساس هستند. با توجه به اینکه بسیاری از افراد حساس ذاتاً غیرتقابلی هستند و حتی مقدار زیادی تمرین قاطعیت نیز احتمالاً این مشکل را به تنهایی برایشان حل نمی‌کند، لازم است از آنها طرفداری کنید و با توجه به این که قلدری در حال رخ دادن است و انجام کاری در مورد آن، از آن جلوگیری کنید. در یک ساختار، قلدری از هر نوع برای هیچکس خوب نیست و فرد قلدر نیز می‌تواند به کمک نیاز داشته باشد تا چنین کاری را انجام ندهد.
منبع:
