چرا خواب میبینیم
خواب و رویا
رویاها میتوانند سرگرم کننده، نگران کننده یا کاملاً عجیب باشند. همه ما خواب میبینیم، حتی اگر روز بعد آن را به یاد نیاوریم. اما چرا خواب میبینیم و چه پیامی در خوابهایمان نهفته است؟
رویا چیست؟
رویاها الگوهایی از اطلاعات حسی هستند که وقتی مغز در حالت استراحت قرار دارد (مانند زمان خواب)، در مغز پردازش میشوند.
به طور کلی تصور میشود که رویاها فقط در هنگام خواب و مرحله حرکت سریع چشم (REM) رخ میدهند.
حرکت سریع چشم زمانی است که به نظر میرسد مغز در یک حالت فعال است اما فرد در خواب است و در حالت فلج بدنی است.
مطالعات جدید نشان داده است که رویاها میتوانند خارج از REM نیز اتفاق بیفتند. مثلا تحقیقات انجام شده در مورد خواب، نشان میدهد که رویاهای مربوط به REM خیالی، رنگارنگ و زندهتر هستند در حالی که رویاهای غیر REM، انضمام بیشتری دارند و معمولاً سیاه و سفید مشخص میشوند.
مطالعات اخیر در مورد خواب دیدن نشان میدهد که در هنگام خواب (و بهویژه یک خواب مرتبط با REM) مرکز عاطفی مغز بسیار فعال است در حالی که مرکز منطقی مغز کند میشود.
این موضوع میتواند توضیح دهد که چرا اینگونه رویاها بیشتر احساسی و سورئال هستند.
فرضیههای خواب
تئوری تکامل نشان میدهد که هدف از رویاها این است که یاد بگیریم چگونه به روشی ایمن با شرایط چالشبرانگیز یا تهدیدآمیز کنار بیاییم.
در حالی که تئوری «تلفیق حافظه» نشان میدهد که رویاها محصول جانبی از سازماندهی مجدد حافظه در پاسخ به آنچه در طول روز آموخته شده است، می باشند.
رویاها اساساً داستانها و تصاویری هستند که ذهن ما هنگام خواب ایجاد میکند. آنها میتوانند زنده باشند. آنها میتوانند احساس شادی، ناراحتی و ترس در شما ایجاد کنند و ممکن است گیجکننده یا کاملا منطقی بهنظر برسند.
رویاها میتوانند در هر زمان از خواب اتفاق بیفتند. اما همانطور که در قبل اشاره شد شما روشنترین رویاهای خود را در مرحلهای به نام REM (حرکت سریع چشم) که خواب بیشتر فعال است، میبینید. برخی از متخصصان میگویند ما حداقل چهار تا شش بار در شب خواب میبینیم.
رویاهای روشن
رویای روشن رویایی است که در آن شما میدانید که دارید خواب میبینید. تحقیقات نشان میدهد رویای شفاف با افزایش فعالیت در قسمتهایی از مغز که معمولاً در هنگام خواب آرام هستند، همراه است.
رویای روشن یک حالت مغزی بین خواب REM و بیدار بودن است. برخی از افرادی که رویای روشن میبینند قادر هستند رویای خود را تحتتأثیر قرار دهند و داستان خوابشان را تغییر دهند.
این توانایی ممکن است بعضی اوقات، به خصوص در هنگام دیدن کابوس، تاکتیک خوبی باشد اما بسیاری از کارشناسان رویا میگویند بهتر است بگذارید رویاهای شما به طور طبیعی جریان داشته باشند.
چرا خواب بد میبینیم
کابوس خوابهای بدی است که میبینید. این نوع خواب دیدن هم در کودکان و هم در بزرگسالان شایع است. اغلب، دلایل کابوس دیدن شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:
استرس
درگیری و ترس
ضربه
مشکلات عاطفی
استفاده از دارو
بیماری
اگر بارها و بارها کابوس خاصی داشته باشید، ضمیر ناخودآگاه شما سعی دارد چیزی را به شما بگوید. به آنها گوش کن. اگر نمیتوانید بفهمید چرا خوابهای بد میبینید، با یک روانشناس صحبت کنید. آنها ممکن است بتوانند به شما کمک کنند بفهمید چه چیزی باعث کابوسهای شما شده و به شما نکاتی را برای کسب آرامش یاد دهند.
به خاطر داشته باشید که هر چقدرهم کابوسها ترسناک باشند، واقعی نیستند و به احتمال زیاد در زندگی واقعی برای شما اتفاق نخواهد افتاد.
چرا خواب میبینیم
نظریههای زیادی در مورد اینکه چرا خواب میبینیم وجود دارد، اما هیچکس بهطور قطعی دلیلش را نمیداند. برخی از محققان در پاسخ به سوال چرا خواب میبینیم میگویند رویاها هیچ هدف و معنایی ندارند. دیگران میگویند ما برای سلامت روانی، عاطفی و جسمی خود به خواب نیاز داریم.
مطالعات نیز اهمیت خوابها را برای سلامتی ما بررسی کردهاند. در یک مطالعه، محققان درست زمانی که افراد به خواب REM میرفتند، بیدار میشدند.
آنها دریافتند که کسانی که اجازه خواب دیدن ندارند:
تنش بیشتر
اضطراب
افسردگی
عدم تمرکز در زمان سختی
عدم هماهنگی
افزایش وزن
تمایل به توهم را از خود نشان دادهاند.
بسیاری از کارشناسان در پاسخ به سوال چرا خواب میبینیم میگویند رویاها وجود دارند زیرا:
به حل مشکلات زندگی ما کمک میکنند
خاطرات را در خود میگنجانند
احساسات را پردازش میکنند
اگر با یک فکر آزاردهنده به رختخواب بروید، ممکن است با یک راهحل بیدار شوید یا حداقل احساس بهتری نسبت به شرایط داشته باشید.
برخی از رویاها ممکن است به مغز ما کمک کند تا افکار و رویدادهای روز را پردازش کنیم.
برخی دیگر ممکن است فقط نتیجه فعالیت طبیعی مغز باشند و در صورت وجود، معنای بسیار کمی دارند.
با وجود مطالعات گسترده و تحقیقات پیشرفته، خواب همچنان موضوع پیچیدهای است و محققان هنوز در تلاشند تا بفهمند که چرا ما خواب میبینیم.
رویاها چقدر دوام میآورند؟
خواب REM در اوایل شب فقط چند دقیقه طول میکشد اما در حین خواب بیشتر میشود. در اواخر شب، ممکن است طول دوره این خواب بیش از 30 دقیقه طول بکشد. بنابراین ممکن است نیم ساعت را در یک رویا بگذرانید.
زیگموند فروید، روانشناس مشهور معتقد بود که رویاها دریچهای به سمت ناخودآگاه ما هستند و خواستههای ناخودآگاه، اندیشهها و انگیزههای فرد را آشکار میکنند.
فروید فکر میکرد رویاها راهی برای ارضای نیازها و خواستههایی است که مورد قبول جامعه نیستند. همانطور که درباره علت خواب ما نظرات مختلفی وجود دارد، در مورد معنای خواب نیز نظرات مختلفی وجود دارد.
برخی از متخصصان میگویند رویاها هیچ ارتباطی با احساسات یا افکار واقعی ما ندارند. آنها فقط داستانهای عجیبی هستند که مربوط به زندگی عادی نیستند.
دیگران میگویند رویاهای ما ممکن است اندیشه و احساسات خودمان را نشان دهند؛ یعنی عمیقترین آرزوها، ترسها و نگرانیها. به ویژه رویاهایی که بارها و بارها اتفاق میافتند.
با تعبیر خواب، ممکن است نسبت به زندگی و دنیای روان خودمان بینش پیدا کنیم. بسیاری از افراد میگویند هنگام خواب دیدن به بهترین ایدههای خود رسیدهاند.
غالباً افراد گزارش میکنند که رویاهای مشابهی دارند: آنها تحت تعقیب قرار میگیرند، از صخره میافتند یا برهنه در جمع ظاهر میشوند.
این نوع خوابها احتمالاً ناشی از استرس یا اضطراب پنهان هستند. رویاها ممکن است شبیه به هم باشند، اما به گفته کارشناسان معنای پشت این رویا مخصوص خود فرد است.
کارشناسان میگویند به کتابها یا فرهنگنامههای رویایی که معنای خاصی برای یک تصویر یا نماد خاصی برای یک رویا در نظر میگیرند، اعتماد نکنید. چرا که محتوای رویای شما منحصر به خود شماست.
آیا رویاها میتوانند آینده را پیشبینی کنند؟
گاهی اوقات، رویاها تحقق مییابند یا از یک واقعه در آینده صحبت میکنند. کارشناسان میگویند وقتی رویایی میبینید که در زندگی واقعی اتفاق میافتد، احتمالاً به دلیل یکی از موارد زیر میباشد:
اتفاقی است
حافظه بد
پیوند ناخودآگاه اطلاعات شناخته شده
اما گاهی اوقات، رویاها میتوانند به شما انگیزه دهند تا به طریقی خاص عمل کنید و برنامههای آینده را تغییر میدهد.
چرا به یاد آوردن رویاها سخت است؟
محققان به طور قطع نمیدانند که چرا رویاها به راحتی فراموش میشوند. شاید ما طوری طراحی شدهایم که رویاهایمان را فراموش کنیم. زیرا اگر همه آنها را به یاد بیاوریم، ممکن است نتوانیم رویاها را از خاطرات واقعی تمیز دهیم.
همچنین، به خاطر سپردن رویاها ممکن است دشوار باشد. زیرا در هنگام خواب REM، بدن ما ممکن است سیستمهایی را که باعث ایجاد خاطرات در مغز میشوند، خاموش کند.
ما ممکن است فقط آن رویاهایی را بخاطر بسپاریم که درست قبل از بیدار شدن، هنگامی که برخی فعالیتهای مغزی دوباره روشن شدهاند، اتفاق میافتد.
برخی میگویند این طور نیست که ذهن ما رویاها را فراموش میکند بلکه ما فقط نمیدانیم چگونه به آنها دسترسی پیدا کنیم. رویاها ممکن است در حافظه ما ذخیره شده و منتظر بمانند.
این موضوع ممکن است توضیح دهد که چرا ناگهان بعداً یک خواب را به یاد میآورید: ممکن است اتفاقی برای تحریک حافظه افتاده باشد.
نکاتی برای یادآوری رویا
اگر خوابآلود هستید و تا صبح بیدار نمیشوید، در مقایسه با افرادی كه چندینبار در شب بیدار میشوند، به احتمال زیاد رویاهای خود را به یاد میآورید. برخی از نکات ممکن است به شما کمک کند تا رویاهای خود را به خاطر بسپارید:
بدون زنگ هشدار از خواب بیدار شوید
اگر به طور طبیعی از خواب بیدار شوید، به احتمال زیاد رویاهای خود را بیشتر از زمانی که از زنگ ساعت استفاده میکنید، به یاد میآورید. پس از خاموش شدن زنگ هشدار، مغز شما متمرکز بر خاموش کردن صدای آزاردهنده است، نه رویای شما.
به خود یادآوری کنید که میخواهید به یاد داشته باشید.
اگر تصمیم گرفتید که رویاهایتان را به یاد بیاورید، به احتمال زیاد صبح آنها را به یاد میآورید. اما قبل از خواب مرتبا به خود یادآوری کنید که میخواهید رویای خود را به یاد بیاورید. اگر بلافاصله بعد از بیدار شدن به خواب فکر کنید، بعداً ممکن است یادآوری آن راحتتر باشد.
چگونه میتوان رویاهای خود را درک کرد؟
اگر در مورد رویاهایتان کنجکاو هستید یا میخواهید معنای احتمالی پشت آن را بفهمید، یک دفترچه خاطرات را در کنارتان داشته باشید. رویاهایتان را بنویسید. یک دفتر و قلم در کنار تخت خود نگه دارید و هر روز صبح به عنوان اولین کار خواب خود را ثبت کنید. زیرا رویا در حافظهتان هنوز تازه است.
هر آنچه را به یاد میآورید و احساس شما را بیان میکند یادداشت کنید، حتی اگر فقط اطلاعات تصادفی را به خاطر بسپارید.
رویاها گاهی اوقات عجیب و غریب هستند و ممکن است برخلاف هنجارهای اجتماعی باشند. سعی کنید خود را بر اساس رویاهایتان قضاوت نکنید.
به هر رویا یک عنوان بدهید
اگر میخواهید به یک رویا برگردید این نکته ممکن است کمک کند. گاهی اوقات، عنوانی که ایجاد میکنید میتواند بینشی در مورد اینکه چرا رویا یا معنای پشت آن را فراهم کند. رویاها از ابتدای زمان خلقت بشر ما را مجذوب خود کردهاند و احتمالاً همچنان ما را گیج خواهند کرد. علم به ما اجازه داده است تا چیزهای زیادی در مورد مغز انسان یاد بگیریم، اما ممکن است هرگز به طور قطع معنای رویاهای خود را نفهمیم.
| آیا خوابها از آینده خبر میهند؟!
پاسخ را از طریق لینک زیر، ببینید و بشنوید! |
| https://www.youtube.com/watch?v=caviU3K0HCI |
