طرحواره معیارهای سخت گیرانه

مقدمه

افرادی که برای آنها دستاوردهای شغلی و تحصیلی یا پیشرفت‌های فردی و اجتماعی در درجه اول اهمیت قرار دارد، کسانی هستند که معیارهای سختگیرانه‌ای برای انجام کارهایشان دارند. این افراد ممکن است مانند یک انسان موفق، مانند یک نمونه بارز توانایی و اعتماد به نفس برای دیگران در نظر آیند. افرادی کاملاً کنترل‌شده، سازمان‌یافته و جهت‌دار و موفق.

با این حال، افرادی که طرحواره معیارهای سخت‌گیرانه دارند، ممکن است هر لحظه در درون از احساس اضطراب در حال انفجار باشند. همیشه نگران باشند که شکستی فاجعه‌بار در گوشه‌ای قرار گرفته است. همیشه احساس کنند که فرصتی برای استراحت و آرامش ندارند، احساس کنند که رقبا در حال پیشی گرفتن از آنها هستند و سعی دارند فرد را از دور خارج کنند.

سلامتی انسان در چنین شرایطی دچار آسیب می‌شود، شخص منزوی می‌شود و ممکن است دچار حملات وحشت شود. یک نام روانشناختی برای این بیماری، طرحواره معیارهای سختگیرانه است. نام دیگر طرحواره معیارهای سختگیرانه را می‌توان کمالگرایی نیز نامید.

طرحواره روشی برای تفسیر، عمل و درک خود و جهان است. طرحواره‌های غیرمفید معمولاً از کودکی وجود داشته‌اند. از این موارد به عنوان طرحواره‌های ناسازگار اولیه نیز یاد می‌شود.

کودکی

با بازگشت به کودکی، ریشه‌های طرحواره معیارهای سخت‌گیرانه را می‌توان در این سوالات جستجو کرد:

آیا عزت‌نفس شما در کودکی در گرو دستاوردهای درسی شما بوده؟

آیا به شما (صریح یا ضمنی) گفته شد که نفر دوم بودن به اندازه کافی خوب نیست؟

آیا پدر و مادری داشتید که خود را بسیار فدا می‌کردند و اگر وضعیت خوبی نداشتند، احساس گناه می‌کردند؟

این نوع کودکی، کودکی است که می‌تواند معیارهای سخت‌گیرانه ایجاد کند. معمولاً این طرحواره به عنوان روشی مقابله‌ای برای احساس محرومیت هیجانی عاطفی یا طرحواره نقص و شرم ایجاد می‌شود. نکته جالب اینجاست که اگر طرحواره معیارهای سختگیرانه در شما فعال است، احتمالا انسان موفقی هستید. اما در مقابل، نکته ناراحت‌کننده این است که احتمالا در لذت بردن از ثمره کارتان، سخت مشکل دارید.

خاموش کردن طرحواره معیارهای سختگیرانه یا کمالگرایی دشوار است. وقتی خیلی روی کار و مدرسه تمرکز داشته باشید، قسمت‌های دیگر زندگیتان دچار اختلال می‌شود. دیگران در زندگی شما، احساس می‌کنند که در درجه دوم اهمیت هستند و هرگز نمی‌توانند شما را حتی به‌طور موقت از اهدافتان منحرف کنند.

استرس در رابطه با افرادی که طرحواره معیارهای سختگیرانه دارند، مشترک است. فرسودگی و سقوط در افراد مبتلا به این طرحواره شایع است. یک روز احتمالاً بیش از حد به شما فشار خواهد آمد و اوضاع از هم خواهد پاشید. اما به این سوال فکر کنید: بدون موفقیت تحصیلی یا شغلی، شما چه هستید؟

۱۰ عبارتی که مشخص می‌کند به طرحواره معیارهای سختگیرانه دچارید یا خیر.

اگر با 5 مورد یا موارد بیشتری از این جملات موافق باشید، احتمالاً معیار سخت‌گیرانه دارید.

1.مهم نیست که چه کاری انجام دهم، من همیشه احساس می‌کنم زمان برایم کافی نیست.

2.بیشتر اوقات احساس استرس و فشار می‌کنم.

3.من نیاز دارم که همه کارها با استانداردهای بسیار بالایی انجام شود.

4.باید احساس کنم از نظر عملکرد، بهترین هستم.

5.من به‌ندرت خاموش می‌شوم و استراحت می‌کنم، زیرا به نظرم این کار اتلاف وقت است.

6.روابط صحیحی ندارم، زیرا خودم را تحت‌فشار قرار می‌دهم و سخت کار می‌کنم.

7.من بیش از حد تمایل به نوشیدن قهوه یا محرک‌های بیداری دارم، زیرا نمی‌خواهم وقتم را از دست بدهم.

8.همیشه به نظر می‌رسد کارهای بیشتری برای انجام باشد.

9.سلامتی من دچار مشکل شده است، زیرا فشار زیادی به خودم می‌آورم.

10.من به راحتی عصبی و آزرده می‌شوم.

طرحواره معیارهای سختگیرانه چگونه بر زندگی ما تأثیر می گذارد؟

مانند سایر طرحواره‌ها، این طرحواره نیز می‌تواند تغییر کند. در درجه اول، شما باید وجود آن را تصدیق کنید. دوم، شما باید بفهمید که یک سطح متعادل و منطقی از زمان و تلاش برای انجام حرفه شما چیست. پس از این، یادگیری کنار آمدن با اضطراب و تغییر عادت‌های کاری موردنیازتان به خاموش کردن این طرحواره کمک می‌کند.

معیار سخت‌گیرانه تا حد زیادی بر احساسات ما تأثیر می‌گذارد. ما دائماً تحت فشار و استرس هستیم. احساس می‌کنیم که هرگز وقت کافی نیست و همیشه کاری برای انجام وجود دارد. ما استانداردهای شخصی بالایی در مورد چگونگی پیش بردن اوضاع داریم و دائماً در تلاش هستیم تا آنها را برآورده کنیم. از آنجا که به ندرت به کمال موردنظرمان می‌رسیم، بسیار تحریک‌پذیر، آشفته، آزرده و عصبانی می‌باشیم. هنگامی که نتوانیم به معیارهای غالباً غیرممکنی که برای خود تعیین کرده‌ایم برسیم، احساس شرم و ناراحتی عمیقی داریم.

به دلیل استرس مداوم، ما مستعد ابتلا به طیف وسیعی از مشکلات بهداشتی هستیم. ترشح آدرنالین به صورت مداوم که برای تجدید قوا در کل مدت در بدنمان ترشح می‌شود، ضررش را بر روی سیستم قلبی‌مان می‌گذارد و ما را در معرض خطر ایست قلبی قرار می‌دهد. هنگامی که هورمون‌های استرس فعال می‌شوند، سیستم ایمنی بدنمان سرکوب می‌شود و ما را در معرض بیماری‌هایی مانند سرطان و بیماری‌های خودایمنی مانند ام.اس قرار می‌دهد. این طرحواره در افرادی که در کارشان بسیار موفق هستند، بسیار رایج است. آنها خود را تحت‌فشار قرار می‌دهند، اما وقتی سرانجام به موفقیت دست می‌یابند احساس رضایت نمی‌کنند، زیرا کاملاً از نیازهای عاطفی خود غافل شده‌اند.

ریشه‌های طرحواره معیارهای سختگیرانه

این طرحواره در خانواده‌هایی ایجاد می‌شود که ارزش آنها به عنوان یک شخص برابر با سطحی است که در توانایی‌های خاص مانند موفقیت تحصیلی دارد. اهمیت خیلی کمی به احساسات، تفریح و ارتباط با دیگران داده می‌شود و همیشه تأکید بر عملکرد خوب است. طرحواره معیار سخت‌گیرانه از خانواده‌هایی می‌آید که انتقادات زیادی در آنها وجود داشته و کمتر فرزند را مورد ستایش قرار می‌دهند. بنابراین فرد هرگز احساس نمی‌کند به اندازه کافی خوب عمل کرده است. او بزرگ می‌شود و احساس می‌کند که همیشه باید کارهای بهتری انجام دهد.

منبع:

https://hendriks.net.au/unrelenting-standards-schema/

https://www.schematherapyonline.com/unrelenting-standards/