حمله پانیک یا حمله اضطراب
تفاوت حمله پانیک با حمله اضطراب چیست؟
شما ممکن است دیده باشید که مردم دربارهی حملات پانیک و حملات اضطراب طوری صحبت میکنند که به نظر میآید هر دوی آنها یکی هستند. در حالی که این دو رویداد با یکدیگر تفاوت دارند. حمله اضطراب بتدریج و پس از دورههای نگرانی و در نتیجه یک عامل استرسزای مشخص ایجاد میشود، در حالیکه حمله پانیک ناگهانی، غیرمنتظره و کوتاهمدت (چند دقیقه) بوده و اغلب بدون یک عامل مشخص ایجاد میشود. نشانه های حمله پانیک بسیار شدیدتر از حمله اضطراب میباشند.
توصیه میکنم اگر مقاله من پانیک داشتم خوب شدم را مطالعه نکردید، حتما ابتدا این مقاله را مطالعه بفرمایید.
حمله اضطراب چیست؟
حملات اضطرابی به عنوان ترس یا ناراحتی که با حالت ناگهانی ایجاد میشود و در کمتر از ده دقیقه به اوج میرسد تعریف شدهاند. این حملات میتوانند تا چند ساعت هم طول بکشند و عامل آنها ممکن است استرس، افکار غیرمنطقی، ترس عمومی یا ترس از ناشناخته و حتی ورزش باشد.
تفاوت حمله پانیک چیست؟
حملات پانیک به طور ناگهانی اتفاق میافتند و شامل ترس شدید و اغلب ترس غافلگیر کننده هستند. این حملات با علائم فیزیکی بسیار چالشبرانگیزی مثل تپش قلب، تنگی نفس و حالت تهوع همراه هستند.
علائم اضطراب:
نگرانی
پریشانی
ترس
اضطراب معمولاً به پیشبینی موقعیت، تجربه یا اتفاق استرس آور مربوط میشود که ممکن است به مرور زمان آشکار شود.
عدم تشخیص تخصصی حملات اضطراب به این معنی است که علائم و نشانهها قابل تفسیر هستند. یعنی ممکن است فردی در توصیف از «حمله اضطراب» خود، علائمی را داشته باشد که یک نفر دیگر هرگز آنها را تجربه نکرده باشد و با این وجود هر دوی آنها «حمله اضطراب» داشته باشند.
بررسی تفاوت علائم حملات پانیک و اضطراب
حملات پانیک و اضطراب میتوانند شبیه به هم باشند و علائم عاطفی و فیزیکی زیادی داشته باشند که مشترک است.
ممکن است شما هم حمله پانیک و هم حمله اضطراب را همزمان تجربه کنید.
به عنوان مثال، شما میتوانید اضطراب را در حالی که نگران یک موقعیت بالقوه استرس آور هستید تجربه کنید؛ مثل سخنرانی مهمی که در محل کار خود دارید. زمانی که موقعیت فرا میرسد، اضطراب میتواند در حمله پانیک به اوج خود برسد.
علائم | حمله اضطراب | حمله پانیک | |
عاطفی | دلهره نگرانی | √ | |
پریشانی | √ | ||
بی قراری | √ | ||
ترس | √ | √ | |
ترس از مرگ یا کنترل خود | √ | ||
دگرسان بینی محیط یا خود | √ | ||
فیزیکی | تپش قلب | √ | √ |
درد قفسه سینه | √ | √ | |
تنگی نفس | √ | √ | |
احساس تنگی در گلو یا احساس خفگی | √ | √ | |
خشک شدن دهان | √ | √ | |
تعریق | √ | √ | |
احساس سردی یا گرگرفتگی | √ | √ | |
احساس لرزیدن یا لرزش | √ | √ | |
خواب رفتگی یا بی حسی | √ | √ | |
حالت تهوع درد شکم یا معده | √ | √ | |
سردرد | √ | √ | |
احساس سرگیجه یا غش کردن | √ | √ |
تشخیص اینکه شما در حال تجربه کردن حمله پانیک هستید یا حمله اضطراب، میتواند دشوار باشد. این نکات را به یاد داشته باشید:
- اضطراب معمولاً به چیزی که با حالت استرس آور یا تهدید کننده برداشت شده باشد برمیگردد. حملات پانیک همیشه با عوامل استرسزا ایجاد نمیشوند بلکه اغلب به صورت غیر منتظره رخ میدهند.
- اضطراب میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. برای مثال، شما ممکن است با وجود اضطرابی که در زمینهی ذهنتان اتفاق میافتد، به روند فعالیتهای روزانهی خود ادامه دهید. در صورتی که حملات پانیک بیشتر شامل علائم شدید و مخرب هستند.
- در طی حمله پانیک، پاسخ اتوماتیک بدن که جنگ یا گریز است، کنترل را به عهده دارد. علائم فیزیکی اغلب از علائم اضطراب شدیدتر هستند.
- در حالی که اضطراب به تدریج ایجاد میشود، حملات پانیک معمولاً به صورت ناگهانی اتفاق میافتند.
- حملات پانیک معمولاً باعث ایجاد نگرانی یا ترس از وقوع دوباره حمله پانیک میشود. این میتواند در رفتار شما تأثیر داشته باشد تا از مکانها یا موقعیتهایی که فکر میکنید در آنها در ریسک حمله پانیک قرار دارید، دوری کنید.
تفاوت دلایل حمله پانیک با حمله اضطراب
حملات پانیک غیر منتظره محرکهای خارجی مشخصی ندارند. حملات پانیک و اضطرابی که قابل انتظار هستند، میتوانند محرکهای شبیه به هم داشته باشند. برخی از این محرکهای رایج شامل موارد زیر میباشند:
شغل استرس آور |
رانندگی |
موقعیتهای اجتماعی |
فوبیا، مواردی مثل گذرهراسی (ترس از حضور در مکانهای باز و شلوغ)، تنگناهراسی (ترس از گیر کردن در مکان تنگ بدون راه فرار)، بلندیهراسی (ترس از ارتفاع) |
یادآوریها یا خاطرات تجربیات آسیبزا |
بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی، دیابت، سندرم روده تحریکپذیر یا آسم |
درد مزمن یا سندرم درد مزمن |
ترک مواد مخدر یا الکل |
کافئین |
داروها و مکملها |
مشکلات تیروئید |
تفاوت خطر حمله پانیک با حمله اضطراب
حملات پانیک و اضطراب عوامل خطر شبیه بهم دارند. این عوامل شامل موارد زیر میباشند:
تجربه کردن تروما یا حضور داشتن در رویدادهای آسیبزا به عنوان کودک یا بزرگسال |
تجربه کردن رویدادی استرس آور در زندگی، مثل مرگ یک فرد نزدیک یا طلاق گرفتن |
تجربه کردن استرس یا نگرانیهای مداوم، مثل مسئولیتهای کاری، ناسازگار بودن خانواده شما یا مشکلات مالی |
زندگی کردن با بیماری مزمن یا مریضی که جان را در خطر قرار میدهد |
داشتن شخصیت مضطرب |
داشتن اختلال روانی دیگر مانند افسردگی |
داشتن اعضای نزدیک خانواده که اختلالات اضطراب یا پانیک دارند |
استفاده از مواد مخدر یا مصرف الکل |
افرادی که اضطراب را تجربه میکنند، در معرض خطر بیشتری برای تجربهی حملات پانیک قرار دارند. با این حال، داشتن اختلال اضطراب به این معنی نیست که شما حمله پانیک را تجربه خواهید کرد.
تشخیص حملات پانیک و اضطراب
پزشکان نمیتوانند حملات اضطراب را تشخیص دهند، اما آنها میتوانند موارد زیر را تشخیص دهند:
علائم اضطراب |
اختلالات اضطراب |
حملات پانیک |
اختلالات پانیک |
پزشک شما در مورد علائمتان میپرسد و تستهایی را انجام میدهد تا اطمینان حاصل کند که علائم شما برای سایر بیماریها مثل بیماری قلبی یا تیروئید که علائم مشابهی دارند نمیباشد.
پزشک شما برای تشخیص ممکن است تستهای زیر را انجام دهد:
معاینه فیزیکی |
آزمایشات خون |
آزمایش قلب، مانند نوار قلب ECG یا EKG |
یک ارزیابی روانشناختی یا پرسشنامه |
درمان دارویی پانیک و اضطراب
با پزشک خود دربارهی درمانهای دیگری برای حملات اضطراب و پانیک صحبت کنید. در اینجا به برخی از درمانهایی که ممکن است پزشک با شما مطرح کند میپردازیم.
دارو
چند نمونه از داروهایی که ممکن است پزشک برای شما تجویز کند:
- داروهای ضدافسردگی، مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین ((SSRIs و مهارکنندههای بازجذب نوراپینفرین (SNRIs)
- بتا بلاکرها که میتوانند به کنترل برخی از علائم فیزیکی مثل ضربان قلب بالا کمک کنند.
- داروهای ضد اضطراب، مانند بنزودیازپینها، داروهای آرامبخشی که علائم را به سرعت کاهش میدهد.
همه این داروها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند. SSRIs و SNRIs برای مصرف طولانی مدت هستند و مقداری طول میکشد تا عوارض آنها مشاهده شود. بنزودیازپینها برای استفاده کوتاه مدت هستند، به این دلیل که ریسک بالایی برای وابستگی به آنها وجود دارد.
معمولاً پزشک شما ترکیبی از درمانها را به شما پیشنهاد میدهد. همینطور ممکن است پزشک در طول زمان نیاز به تغییر برنامه درمانی شما داشته باشد.
مشاوره و رواندرمانی
گفتاردرمانی برای اختلالات اضطراب و پانیک میتواند شامل موارد زیر، اغلب به صورت ترکیبی باشد:
- درمان رفتاری-شناختی یا CBT میتواند به شما کمک کند تا با دید جدیدی به مسائلی که باعث نگرانیتان میشوند، نگاه کنید. یک مشاور میتواند به شما کمک کند تا برای مدیریت محرکها در زمان بروز، استراتژیهایی را ایجاد کنید.
- شناخت درمانی میتواند به شما کمک کند تا افکار بیهودهای که اغلب در زمینه اختلال اضطراب قرار دارند را شناسایی کنید، مجدداً در چهارچوب قرار دهید و آنها را خنثی کنید.
- درمان مواجههای عبارت است از قرار گرفتن در موقعیتهایی که محرک ترس و اضطراب هستند، به صورت کنترل شده، تا یاد بگیرید با ترسهایتان روبرو شوید.
- تکنیکهای آرامسازی (ریلکسیشن): تمرینات تنفسی، تصاویر هدایت شده، آرامسازی پیشرونده، بیوفیدبک و آموزش اتوژنیک. پزشک شما میتواند دربارهی بعضی از موارد ذکر شده با شما صحبت کند.
پزشک ممکن است به شما جلسات فردی، جلسات گروهی یا ترکیبی از هر دو نوع جلسات را پیشنهاد دهد.
درمانهای خانگی حمله اضطراب و پانیک
شما باید با پزشک خود یا متخصصان سلامت روان دیگری صحبت کنید تا متوجه شوید برای پیشگیری و درمان علائم مرتبط با اضطراب و پانیک چه کاری میتوانید انجام دهید. اینکه یک برنامه درمانی داشته باشید و زمانی که حمله عصبی اتفاق میافتد به آن عمل کنید، میتواند برای شما احساس کنترل داشتن را ایجاد کند.
اگر حس میکنید حمله اضطراب یا پانیک میخواهد اتفاق بیفتد، موارد زیر را امتحان کنید:
- نفسهای آهسته و عمیق بکشید. زمانی که حس میکنید سرعت تنفس شما بالا میرود، توجه خود را روی هر دم و بازدم متمرکز کنید. در حالی که نفس میکشید، احساس کنید که معده شما از هوا پر میشود. زمانی که نفس خود را بیرون میدهید، چهار شماره به صورت معکوس بشمارید. این کار را تا زمانی که سرعت تنفستان آرام شود انجام دهید.
- شناختن و قبول کردن چیزی که دارید تجربه میکنید. اگر شما تا به حال حمله اضطراب یا پانیک را تجربه کرده باشید، میدانید که میتواند به طرز شگفتآوری چالش برانگیز باشد. این را به خودتان یادآوری کنید که علائم میگذرند و شما خوب میشوید.
- ذهنآگاهی را تمرین کنید. مداخلات مبتنی بر ذهنآگاهی به طرز چشمگیری برای درمان اختلالات اضطراب و پانیک استفاده میشوند. ذهنآگاهی تکنیکی است که به شما کمک میکند تا افکارتان را در زمان حال قرار دهید. شما میتوانید با مشاهده مرتب افکار و احساساتتان، بدون اینکه به آنها واکنش نشان دهید، ذهنآگاهی را تمرین کنید.
- تکنیکهای آرامسازی (ریلکسیشن) را استفاده کنید. تکنیکهای آرامسازی شامل تصاویر هدایت شده، رایحهدرمانی و آرامش عضلانی میباشند. اگر شما در حال تجربه کردن علائم حمله اضطراب یا پانیک هستید، سعی کنید فعالیتهایی که برایتان آرامش بخش هستند را انجام دهید. چشمهای خود را ببندید، حمام کنید یا از اسطوخودوس که دارای خواص آرامش بخش میباشد استفاده کنید.
تغییر سبک زندگی برای درمان پانیک و حمله اضطراب
تغییرات سبک زندگی که در ادامه آورده شده است، به شما کمک میکنند تا از حملات اضطراب و پانیک پیشگیری کنید و همچنین زمانی که حمله اتفاق میافتد، شدت علائم آن را کاهش دهید:
منابع استرسزا را در زندگی خود کم کرده و آنها را مدیریت کنید. |
یاد بگیرید که چگونه افکار منفی خود را شناسایی و متوقف کنید. |
به صورت منظم و متعادل ورزش کنید. |
مدیتیشن یا یوگا را تمرین کنید. |
یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. |
به یک گروه حمایتی برای افراد مبتلا به حملات اضطراب یا پانیک بپیوندید. |
مصرف خود را در الکل، کافئین و همینطور مواد مخدر کاهش دهید. |
پیشنهاد میشود اگر علائم مرتبط با اضطراب و پانیک در زندگی روزمره شما تاثیر میگذارد، حتماً از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.
غذاهای مضر برای حمله پانیک و اضطراب
غذاهایی که احتمال وقوع و شدت حملات پانیک را تشدید میکنند مواد غذایی هستند که باعث افزایش اضطراب در فرد میشوند. این غذاها باعث ترشح هورمونهای استرس در بدن میشوند. مصرف قهوه، چای، نوشیدنی گازدار، غذاهای چرب، نمک، شکر، الکل، نیکوتین احتمال حملات پانیک را افزایش میدهند.
محرکها:
مانند کافئین که در قهوه، نوشابههای گازدار، شکلات، کاکائو و چای یافت میشوند. در صورت مصرف زیاد آن، نباید بهطور ناگهانی اقدام به ترک آن نمود، زیرا ترک ناگهانی آن نشانههای خستگی، افسردگی و سردرد را بهمراه خواهد داشت. کافئین باعث کاهش ویتامین ب۱ در بدن میشود که یکی از ویتامینهای ضد استرس است.
نگهدارندهها:
تا جای ممکن باید از غذاهای تازه استفاده کرد و غذاهای کنسرو شده برای بیولوژی بدن مناسب نمیباشند.
نمک و شکر:
مصرف زیاد نمک باعث کاهش پتاسیم در بدن و افزایش فشار خون میشود که هردو اضطرابزا است. مصرف شکر و مواد قندی ساده نیز باعث اضطراب در بدن میشوند.
کمی قند خون:
هنگام اضطراب بدن بهسرعت قند خون را مصرف میکند و سطح قند خون پایین میافتد و فرد دچار لرزش، سرگیجه، احساس ضعف، تپش قلب و تحریکپذیری میشود. بنابراین فرد تمایل به خوردن شیرینی خامهای، شکلات و مواد شیرین دارد که بهمقدار زیادی حاوی قندهای ساده هستند. اما قندهای ساده مانند قند و شکر سفید، شکر قهوهای و عسل بهسرعت به گلوکز تبدیل میشوند که بدن توان پردازش این مقدار زیاد گلوکز را در زمان اندک ندارد. واکنش بدن در قبال این حجم زیاد قند ساده، تولید انسولین است که باعث میشود مجدداً قند خون پایین بیاید و بنابراین فرد مجبورست برای آنکه مجدداً احساس بهتری کند، باز قند ساده مصرف کند و این سیکل منفی ادامه مییابد.
بنابراین شیرینیها بلافاصله پس از مصرف اضطراب را کاهش، ولی اندکی بعد اضطراب را افزایش میدهند. گلوکز موردنیاز بدن باید از مواد کربوهیدرات مانند نان، حبوبات، سیبزمینی، سبزیجات و … گرفته شود که نه بهسرعت، بلکه بهتدریج در بدن به گلوکز تبدیل شوند.
غذاهای فرآوری شده:
مانند هاتداگ، سس، سیبزمینی سرخکرده و چربیهای اشباعشده باعث افزایش افسردگی میشوند.
الکل و نیکوتین:
اگرچه در کوتاهمدت الکل اضطراب را کم میکند، ولی در بلندمدت خود باعث اضطراب میشود و در نتیجه فرد مجبور است دوباره الکل مصرف کند که این امر به یک دور باطل میانجامد.
مواد غذایی که به کاهش اضطراب و کاهش احتمال حمله پانیک کمک میکنند عبارتند از:
۱. تریپتوفان: سروتونین که از مشتقات تریپتوفان است، بهعنوان هورمون سرخوشی و حال خوب شناخته میشود. تخممرغ، بوقلمون، شیر، گوشت قرمز، ماهی آزاد، کیوی، گوجهفرنگی، موز، گیلاس از جمله مواد افزایشدهنده سروتونین هستند. ورزش نیز سروتونین بدن را افزایش میدهد. کافئین نابودکننده سروتونین است.
۲. مصرف ویتامینهای ب کمپلکس (ب۱۲: جگر، تخممرغ، گوشت، ماهی. ب۶: موز، گردو، غلات و سبزیجات، ب ۱: گندم و برنج سبوسدار، جو دوسر، بادامزمینی، لبنیات، سبزیجات، مغزیجات) باعث کاهش اضطراب و افسردگی است.
۳. اُمگا تری: مصرف اُمگا تری در ماهیهایی مانند سالمون، ساردین و تن یافت میشوند که باعث کاهش اضطراب میشود.
۴. کربوهیدراتها (قند): نیز باعث افزایش سروتونین مغز میشوند. اما باید بدانیم که مواد قندی ساده اضطراب را افزایش میدهند و مواد قندی مرکب مانند حبوبات، سیبزمینی، سبزیجات، میوه، برنج قهوهای وجود دارد.
۵. پروتئینها: باعث افزایش هورمونهای نوراپینفرین و دوپامین میشوند که سطح بالای آنها باعث آگاهی بیشتر، انرژی ذهنی و روانی بالاتر و احساس بهتر میشوند. پروتئینها را میتوان در تخممرغ، ماهی، گوشت، پنیر، مغزیجات، عدس و سویا یافت.
۶. آب: کمبود آب در بدن علت ایجاد اضطراب است و از آنجاییکه بدن اکثر مردم با کمبود آب مواجه است، توصیه به خوردن روزانه شش تا هشت لیوان میشود.
در ادامه به کتاب دکتر کامیار سنایی بنام خودیاری برای درمان پانیک نیز اشاره باید کرد. این کتاب برای مراجعین و به زبانی ساده نگاشته شده است. هدف از تالیف این کتاب ان بوده است که مراجعین با مطالعه آن در مواردی که حملات وحشت شدید و مزمن نمی باشد بدون کمک متخصص بتوانند مراحل ابتدایی درمان خویش را شروع کنند. مخاطب کتاب همه افراد دچار پانیک بالاخص افرادی است که توان پرداخت هزینه مشاوره با متخصص را ندارند.
برای دریافت کتاب با شماره ۰۰۹۸۹۰۳۴۷۳۳۰۰۹ هماهنگ کنید.
https://www. healthline. com/health/panic-attack-vs-anxiety-attack