آموزش مدیریت زمان به کودکان
مهارت مدیریت زمان در کودکان
آموزش مدیریت زمان یعنی چه؟ شما چقدر در مدیریت زمان زندگیتان موفقید؟ آیا به برنامهریزی پایبندید؟ چگونه یک مهارت زندگی را که هنوز بر آن تسلط ندارید، آموزش میدهید؟ بهتر است این مهارت را کنار کودکانتان یاد بگیرید.
یکی از سختترین چالشهایی که والدین با آن روبرو هستند اینست که چگونه به فرزندانشان مهارتهای زندگی را بیاموزند، در صورتی که خودشان چندان در آنها ماهر نیستند.
مهارتهای زندگی، مانند سازماندهی، مدیریت زمان و مدیریت پول، دستیابی به اهداف را امکانپذیر میکند و با این حال چیزی نیستند که در مدرسه آموزش داده شوند. اگر این مهارتها در دوران کودکی به شما آموزش داده نشده است، احتمالاً احساس سرگشتگی (و گناهکاری) ویژهای دارید که نمیدانید چگونه فرزندانتان را راهنمایی کنید، زیرا نمیخواهید فرزندانتان مانند شما رنج ببرند.
خبر خوب این است که میتوانید در کنار بچههای خود، آموزش ببینید و یاد بگیرید.
مدیریت زمان، روغن موجود در ماشین زندگی است. وقتی فرزندانتان یاد بگیرند چگونه زمانشان را مدیریت کنند، در مدرسه و خارج از مدرسه موفقتر خواهند شد.
یک راهنمای سنی برای آموزش درسهای مدیریت زمان
آموزش مدیریت زمان به بچههای پیشدبستانی (3 تا 5 ساله)
با صحبت درباره برنامهها و زمان در مکالمات روزمره، به کودکتان کمک کنید تا «آگاهی از زمان» را در ذهنش ایجاد کنید: «ما 30 دقیقه است که در حال خواندن کتاب هستیم»، «من تا یک ساعت دیگر باز میگردم و شما را سوار میکنم» یا «شام ساعت 6 عصر حاضر است». سپس از ابزارهایی مانند ساعت روی دیوار، تایمر تلفن همراه یا تایمر دستی (که به بچههای شما کمک میکند گذشت زمان را تجسم کنند) استفاده کنید تا سخنان شما را تقویت کند. کودکان خردسال واقعاً نمیدانند پنج یا 10 دقیقه به چه معناست، اما یک تایمر زمان به آنها اجازه میدهد زمان سپری شده را ببینند. هدف در اینجا کمک به فرزندانتان برای درک وقت است.
آموزش مدیریت زمان به بچههای مدرسهای (6 تا 10 ساله)
مهارت دروازه ورود به مدیریت خوب زمان، درک مدت زمان طولانی کار است. در انجام فعالیتهای روزمره به کودکتان کمک کنید نسبت به اهمیت زمان آگاه شود. حتی میتوانید این موضوع را به یک رقابت دوستانه تبدیل کنید: چه کسی میتواند با دقت بیشتری مدت زمان یک کار را محاسبه کند؟ از تایمر برای انجام یک کار در طول زمان استفاده کنید.
آموزش مدیریت زمان به سنین قبل از نوجوانی (10 تا 13 ساله)
مدرسه راهنمایی مرحله مهمی برای تقویت مهارتهای مدیریت زمان است. در این سن، کلاس بچهها از داشتن یک معلم در یک کلاس واحد (همانطور که در مدرسه ابتدایی انجام میشود) به چند معلم و کلاس تغییر میکند و این موضوع ممکن است با یکدیگر هماهنگی نداشته باشد. به فرزندان خود در مواقعی که در مدرسه نیستند بیاموزید تا از برنامه تقویم برای تعیین وقت مشق شب، بازی با دوستان، بودن کنار خانواده و داشتن اوقات تنهایی استفاده کنند. به آنها نشان دهید چگونه پروژههای بزرگ و بلندمدت را به مراحل روزانه تقسیم میکنند تا از هدر رفتن زمان جلوگیری کنند.
آموزش مدیریت زمان به نوجوانان (14 تا 18 ساله)
همانطور که زندگی بچهها شلوغتر و مستقلتر میشود (مدرسه، برنامههای دانشگاهی، مشاغل نیمهوقت، معاشرت با همسالان) خطر بیشتر میشود. نمرات شروع به تأثیر بر برنامههای دانشگاهی و فرصتهای آینده میکنند، روابط پیچیدهتر میشوند و در موارد بسیاری، نوجوان شما ممکن است از توصیههای شما طفره رود. اما در این حالت، واقعاً ممکن است تکنیکهای مدیریت زمان شما (نحوه انجام سریعتر و بهتر کارها) مورد استقبال واقع شود. زیرا این امر میتواند به کودکتان کمک کند احساس صلاحیت و کفایت بیشتری کند.
روشهای آموزش مدیریت زمان
1-هرچه زودتر بهتر
برای بهبود مهارتهای مدیریت زمان هرگز دیر نیست. در واقع این حوزه، منطقهای است که همیشه جای پیشرفت دارد. اما، چرا بخواهیم این مسئله را تا زمان پیر شدن به تأخیر بیاندازیم؟ شما میتوانید مهارتهای اساسی مدیریت زمان را به کودکان نوپا آموزش دهید! کودکان پیشدبستانی حتی قادر به انجام کارهای کوچک در بلوکهای زمانی کوتاهمدت مانند مسواک زدن یا کنار گذاشتن اسباببازیهای خود هستند.
2-یک روال مشخص ایجاد کنید و به آن پایبند باشید
رابرت مایرز، دکترای روانشناسی توضیح میدهد: «برنامههای منظم روز ساختار خاصی را فراهم میکند که به دنیای کودک خردسال نظم میدهد. اگرچه پیشبینیپذیری میتواند برای بزرگسالان خستهکننده باشد، اما کودکان با تکرار و داشتن روال و روتین رشد میکنند.» در واقع از روزهای اول زندگی، برنامهها شکل میگیرند. دکتر مایرز میافزاید: «نوزادان به ویژه به برنامههای منظم مربوط به خواب و غذا و حتی برنامههای روتین والدین که منجر به انجام آن فعالیتها شود، نیاز دارند.» با بزرگتر شدن فرزندانتان، بهتر است به آنها کمک کنید تا یک برنامه روزمره تنظیم کنند.
دلیل؟
دکتر مایرز میگوید: «این برنامه به آنها اجازه میدهد بدانند چه اتفاقی میافتد و چه کسی قرار است کارها را انجام دهد، به آنها اجازه میدهد مستقلتر فکر کنند و احساس امنیت کنند. داشتن یک روال بینظم باعث میشود کودک احساس ناامنی و تحریکپذیری کند.» علاوه بر نیاز به داشتن برخی از ساختارهای لازم، داشتن روال منظم روزانه میتواند به آنها کمک کند تا بیشتر پاسخگوی کنترل زمان باشند و به شما این فرصت را میدهد که وقت باکیفیتتری را با آنها سپری کنید.
برخی از موقعیتها برای شروع تعیین اهداف ساده زمانی:
- برنامه صبحگاهی، مانند صبحانه خوردن و آماده شدن برای مدرسه.
- روتین بعد از مدرسه، مانند کارهای خانه و مشق شب.
- یک برنامه عصرانه که میتواند شامل شام، مسواک زدن و کتاب خواندن قبل از خواب باشد. در مورد کودکان کوچکتر ممکن است لازم باشد با رسم نمودار و شکل در قالب نقاشی یا استفاده از تایمر و ارائه پاداش، کمی بیشتر به آنها کمک کنید. اما برای کودکان بزرگتر بیشتر این اهداف به یک عادت تبدیل میشود. اگر فرزندتان تلفن دارد، میتواند از برنامههای تقویم گوناگونی که به مدیریت زمان کمک میکنند، استفاده کند.
3- از آنها بخواهید تقویمهای خودشان را بسازند
خواه یک نرمافزار موبایل، یک تقویم کاغذی قدیمی یا یک برنامه کامپیوتری باشد، فرقی نمیکند، آنها را درگیر روند ایجاد تقویم کنید. به عنوان یک خانواده، تعهدات موردنیاز خود را لیست کنید و آنها را به تقویم اضافه کنید. برای جلوگیری از هرگونه سردرگمی، از کدگذاری رنگی استفاده کنید تا هرکس برای برنامه خود رنگ خاص خود را داشته باشد. مهمتر از همه، این تقویم را در مکانی نگهداری کنید که دسترسی و بررسی آن آسان باشد. علاوه بر تقویم خانوادگی، از فرزندانتان بخواهید تقویمهای شخصی خود را بسازند. از آنجا که این تقویم شخصی خودشان است، فرم و محتوای آن میتواند از تقویم خانوادگی متفاوت باشد. شگفتزده خواهید شد که حتی کودکان خردسال چقدر دوست دارند تقویم خودشان را درست کنند. کودک میتواند تعیین کند چه فعالیتهایی باید اضافه شود و چه فعالیتهایی را میتوان کنار گذاشت.
4- اولویتها را تعیین کنید
مهم است که کودک شما تفاوت بین داشتهها و خواستهها را فرا بگیرد و اولویتبندی و نظارت بر زمان را به آموزههایش اضافه کند. قیاس سنگ، سنگریزه و آب را در نظر بگیرید. جایی که وظایف دانشآموزان میتواند در قالب سنگ و سنگریزه نشان داده شود. سنگها مهمترین وظایف آنها، مانند کارهای مدرسه و خواب را نشان میدهند و سنگریزهها تعهدات فوق برنامه را نشان میدهند. در این مثال آب به معنای خواستههایی مانند معاشرت با دوستان است.
5- به آنها کمک کنید تا زمان را اندازه بگیرند
برای ایجاد یک برنامه واقعبینانه، باید درک خوبی از زمان طولانی شدن کارها داشته باشید. نموداری در اختیار آنها قرار دهید که ساعات آزادشان را به فواصل 15 دقیقهای تقسیم میکند. برای ارزیابی ساعات گذرانده شده، یک شیار زمانی با سه ستون خواهد داشت. آنچه بچهها قصد انجام آن را داشتهاند، آنچه واقعا انجام دادهاند و ستون آخر برای تفکر. با ارزیابی مجدد نحوه صرف وقت خود به آنها این فرصت را میدهید تا برنامهشان را متناسب با واقعیت تنظیم کنند.
6- سرگرمکننده باشید
به عنوان یک بزرگسال تصور اینکه چگونه چیزی مانند مدیریت زمان میتواند سرگرمکننده باشد، دشوار است. اما، با ساختن یک بازی برای آن، آموزش مدیریت زمان امکانپذیر است. حتی ممکن است خودتان از بازیسازی برای افزایش بهرهوری استفاده کنید. بازیهای فکری خانوادگی مخصوصا بازیهایی که میتوانید در آنها از مفهوم زمان در قالب کورنومتر استفاده کنید، میتوانند به خوبی در آموزش مدیریت زمان شما را یاری کنند.
7- دخالتهای اضافی را حذف کنید
بدیهی است که شما میخواهید تا آنجا که ممکن است از فرزندانتان محافظت و به آنها کمک کنید. اما در عین حال باید به آنها فرصت دهید تا بالهای خود را باز کنند. فرض کنید آنها تازه یک سال تحصیلی جدید را شروع کردند. از آنجا که آنها یک روال جدید و یک معلم جدید دارند، (که به معنای انتظارات و قوانین جدید است) ممکن است مضطرب باشند. به جای اینکه به آنها بگویید چگونه از پس این وضعیت برآیند، بگذارید نگرانیهایشان را بیان کنند و در قدم بعدی راهحلهایی برای حل این مشکل ارائه دهند.
وقتی بزرگتر شدند، اجازه دهید برنامههای معمول خود را ایجاد کنند و اجازه دهید در برنامههای خود انعطافپذیر باشند تا اوقات فراغت نیز داشته باشند. وظیفه شما مربیگری و پاداش دادن به آنهاست، نه اینکه هر دقیقه از وقتشان را دیکته کنید.
8- بیش از حد برنامهریزی نکنید
چه اتفاقی میافتد که تقویم خود را بیش از حد پر میکنید و برنامههایتان را شلوغ میکنید؟ احتمالاً احساس میکنید همیشه باید در حال حرکت باشید یا حتی بدتر، ممکن است احساس کنید همیشه عقب هستید و در نتیجه جای خالی برای رسیدگی به موارد غیرمنتظره ندارید. در مورد بچهها هم مراقب این موضوع باشید. آنها برای بازی انفرادی یا داشتن وقت آزاد برای خودشان به زمان نیاز دارند. با پر کردن برنامههایشان احساس خستگی، اضطراب و پریشانی را در آنها ایجاد نکنید.
9- یک منطقه مطالعه تعیین کنید
اگر تا به حال از خانه کار کردهاید، میدانید که داشتن یک فضای کاری اختصاصی چقدر مهم است. شاید اغراق به نظر بیاید اما این مسئله باید در اولویت اصلی آموزش مدیریت زمان باشد.
دلیل؟
داشتن منطقه مخصوص مطالعه به شما امکان میدهد عوامل حواسپرتی مانند تلویزیون یا اعضای خانواده پر سر و صدا را مسدود کنید و به شما کمک میکند بین کار و زندگی شخصیتان تمایز قائل شوید. در مورد کودکان نیز همین ایده صادق است. آنها باید یک منطقه مطالعه مشخص داشته باشند که ساکت و بدون عوامل حواسپرتی باشد تا بتوانند روی تکالیفشان تمرکز کنند.
10-الگو باشید
سرانجام، بهترین راه برای کمک به فرزندانتان برای درک بهتر مدیریت زمان، ارائه یک مثال خوب است. همانطور که آیلین کندی مور روانشناس توضیح میدهد: «الگوبرداری خوب تضمین نمیکند که کودکان کاری را که ما میخواهیم انجام دهند، اما قطعا ایجاد الگوی مناسب به جای نصیحت کردن و حرف زدن میتواند مفیدتر و موثرتر واقع شود.»
آموزش مهارتی مانند مدیریت زمان همانقدر که از اهمیت بالایی برخوردار است، به همان میزان نیز آسان است و در قالب بازیها قابل انتقال به کودک میباشد. مهم است که ابتدا شما خودتان الگوی مناسبی برای کودکتان باشید و سپس به او کمککنید از اهمیتش مطلع شود. مهارتهای اساسی زندگی اگر در کودکی به درستی آموزش داده شوند، میتوانند تضمینی باشند برای آینده موفق کودکان.