میل جنسی پایین: علل شایع و نحوه درمان

میل جنسی پایین (لیبیدو کم) چیست؟

میل جنسی پایین نشان‌دهنده کاهش علاقه به فعالیت جنسی است.

از دست دادن علاقه به رابطه جنسی گاه به گاه معمول است و میزان میل جنسی در طول زندگی متفاوت است. همچنین طبیعی است که علاقه شما در مواردی با شریک زندگی‌تان مطابقت نداشته باشد. با این حال، کاهش میل جنسی برای مدت طولانی ممکن است باعث نگرانی برخی افراد شود. گاهی اوقات می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد.

در اینجا چند علت بالقوه کاهش میل جنسی در مردان ذکر شده است.

۱- تستوسترون پایین

تستوسترون یک هورمون مهم مردانه است. در مردان این هورمون بیشتر در بیضه‌ها تولید می‌شود.

تستوسترون مسئول ساخت عضلات و توده استخوانی و تحریک تولید اسپرم است. سطح تستوسترون شما نیز بر میل جنسی شما تأثیر می‌گذارد.

سطح طبیعی تستوسترون در افراد مختلف، متفاوت است. با این حال، مردان بالغ هنگامی که سطح تستوسترون آنها به زیر 300 نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL) برسد، طبق دستورالعمل‌های انجمن اورولوژی آمریکا (AUA) دارای تستوسترون پایین یا T پایین هستند.

هنگامی که سطح تستوسترون شما کاهش می‌یابد، میل شما به رابطه جنسی نیز کاهش می‌یابد. کاهش تستوسترون یک جزء طبیعی پیری است. با این حال، کاهش شدید تستوسترون می‌تواند منجر به کاهش میل جنسی شود.

اگر فکر می‌کنید ممکن است برای شما مشکلی پیش آمده باشد، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است بتوانید مکمل یا ژلی مصرف کنید تا سطح تستوسترون خود را افزایش دهید.

۲- داروها

مصرف برخی داروها می‌تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد، که به نوبه خود ممکن است منجر به کاهش میل جنسی شود. به عنوان مثال، داروهای فشار خون مانند مهارکننده‌های ACE و مسدودکننده‌های بتا ممکن است از انزال و نعوظ جلوگیری کنند.

سایر داروهایی که می‌توانند سطح تستوسترون را کاهش دهند عبارتند از:

• شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای سرطان
• هورمون‌هایی که برای درمان سرطان پروستات استفاده می‌شود
• کورتیکواستروئیدها
• مسکن‌ها مانند مورفین و اکسی کدون
• داروی ضد قارچ به نام کتوکونازول
• سایمتیدین (تاگامت) که برای سوزش سر دل و بیماری رفلاکس معده (GERD) استفاده می‌شود.
• استروئیدهای آنابولیک، که ممکن است توسط ورزشکاران برای افزایش توده عضلانی استفاده شود.
• داروهای ضد افسردگی خاص

اگر با کاهش تستوسترون مواجه هستید، با پزشک خود مشورت کنید. آنها ممکن است به شما توصیه کنند که داروها را عوض کنید.

۳- سندرم پای بی‌قرار (RLS)

سندرم پاهای بی‌قرار (RLS) تمایل غیرقابل کنترل برای حرکت دادن پاها است. مطالعه‌ای نشان داد که مردان مبتلا به RLS در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال نعوظ (ED) نسبت به افرادی بدون RLS هستند. ED زمانی رخ می‌دهد که مرد نتواند نعوظ داشته باشد یا آن را حفظ کند.

در این مطالعه، محققان دریافتند مردانی که حداقل پنج بار در ماه دچار RLS می‌شوند، حدود 50 درصد بیشتر از مردان بدون RLS در معرض ابتلا به اختلال نعوظ هستند. همچنین، مردانی که بیشتر اوقات اپیزودهای RLS داشتند، بیشتر و سریعتر ناتوان می‌شدند.

۴- افسردگی

افسردگی تمام بخش‌های زندگی فرد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به افسردگی، کمبود علاقه کامل به فعالیت‌هایی را که قبلاً برایشان لذت‌بخش بوده است، از جمله رابطه جنسی، تجربه می‌کنند.

میل جنسی پایین نیز از عوارض جانبی برخی داروهای ضد افسردگی است، از جمله:

• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs)، مانند دولوکستین (Cymbalta)
• مهار کننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs)، مانند فلوکستین (پروزاک) و سرترالین (زولوفت)

با این وجود، بازدارنده بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین (NRDI)، بوپروپیون، هنوز ثابت نشده است که میل جنسی را کاهش می‌دهد.

در صورت مصرف داروهای ضد افسردگی و کاهش میل جنسی با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است با تعدیل دوز یا تغییر دارو، عوارض جانبی شما را برطرف کنند.

۵- وجود بیماری مزمن

وقتی به دلیل اثرات یک بیماری مزمن مانند درد مزمن احساس خوبی ندارید، رابطه جنسی در لیست اولویت‌های شما نخواهد بود.

برخی بیماری‌ها مانند سرطان می‌توانند تعداد اسپرم شما را نیز کاهش دهند.

سایر بیماری‌های مزمن که می‌توانند بر میل جنسی شما تأثیر بگذارند عبارتند از:

• دیابت نوع ۲
• چاقی
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• نارسایی مزمن ریه، قلب، کلیه و کبد

اگر از بیماری مزمن رنج می‌برید، در این مدت با همسرتان در مورد راه‌های صمیمی شدن صحبت کنید. همچنین شاید بهتر باشد در مورد مسائل خود به یک مشاور یا درمانگر جنسی مراجعه کنید.

۶- مشکلات خواب

مطالعه‌ای در مجله Clinical Sleep Medicine نشان داد که مردان غیر چاق مبتلا به آپنه انسدادی خواب (OSA)، سطح تستوسترون کمتری را تجربه می‌کنند. به نوبه خود، این حالت منجر به کاهش فعالیت جنسی و میل جنسی می‌شود. در این مطالعه، محققان دریافتند که تقریباً یک سوم مردانی که دچار آپنه خواب شدید بودند، سطح تستوسترون آنها نیز کاهش یافته بود.

در یکی دیگر از مطالعات اخیر روی مردان و جوانان سالم، سطح تستوسترون پس از یک هفته محدودیت خواب یعنی به 5 ساعت در شب، 10 تا 15 درصد کاهش یافته بود. محققان دریافتند که تأثیر محدودیت خواب بر سطح تستوسترون به ویژه بین ساعت 2 بعد از ظهر تا 10 شب کاملا آشکار است.

۷- سالمندی

سطح تستوسترون، که با میل جنسی ارتباط دارد، در مردان در اواخر نوجوانی به بالاترین حد خود می‌رسد.

در سال‌های بعدی، ممکن است ارگاسم، انزال و تحریک، بیشتر طول بکشد. نعوظ شما ممکن است چندان سخت نباشد و ممکن است مدت زمانی طول بکشد تا آلت تناسلی شما راست شود. با این حال، داروهایی در دسترس هستند که می‌توانند به درمان این مشکلات کمک کنند.

۸- استرس

اگر زیاد تحت استرس باشید، تمایل جنسی شما کاهش می‌یابد. این به این دلیل است که استرس می‌تواند سطح هورمون شما را مختل کند. شریان‌های شما می‌توانند در زمان استرس تنگ شوند. این تنگ شدن جریان خون را محدود می‌کند و به طور بالقوه باعث اختلال نعوظ می‌شود.

یک تحقیق از این ایده حمایت کرد که استرس بر مشکلات جنسی مردان و زنان تأثیر مستقیم دارد. مطالعه دیگری روی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نشان داد که اختلال استرس، خطر اختلال عملکرد جنسی را بیش از سه برابر افزایش می‌دهد.

اجتناب از استرس سخت است. مشکلات مربوط به رابطه، طلاق، مواجه شدن با مرگ یکی از عزیزان، نگرانی‌های مالی، تولد نوزاد جدید یا محیط شلوغ کاری، تنها برخی از رویدادهای زندگی هستند که می‌توانند بر میل جنسی تأثیر بگذارند.

تکنیک‌های مدیریت استرس، مانند تمرینات تنفسی، مدیتیشن و صحبت با درمانگر، می‌تواند کمک کننده باشد.

به عنوان مثال، در یک مطالعه، مردانی که به تازگی با اختلال نعوظ یا ED تشخیص داده شده بودند، پس از شرکت در یک برنامه مدیریت استرس 8 هفته‌ای، بهبود قابل‌توجهی را در نمرات عملکرد نعوظشان نشان دادند.

۹- عزت‌نفس پایین

عزت‌نفس عبارت است از نظر کلی که یک شخص درباره خود دارد. عزت‌نفس پایین، اعتماد به نفس پایین و تصویر بد بدنی از خود، می‌تواند بر سلامت روانی و بهزیستی شما تأثیر بگذارد.

اگر احساس می‌کنید جذاب نیستید، یا دوست‌داشتنی نیستید، این موارد به احتمال زیاد بر روابط جنسی شما تأثیر منفی می‌گذارد. حتی دوست نداشتن آنچه که در آینه می‌بینید هم می‌تواند باعث شود که بخواهید به طور کلی از رابطه جنسی اجتناب کنید.

عزت‌نفس پایین همچنین ممکن است باعث اضطراب در مورد عملکرد جنسی شود، که می‌تواند منجر به مشکلات اختلال نعوظ یا ED و کاهش میل جنسی گردد.

با گذشت زمان، مسائل مربوط به عزت‌نفس می‌تواند منجر به مشکلات روانی بیشتری شود، مانند افسردگی، اضطراب و سوء مصرف مواد مخدر یا الکل که همه آنها با میل جنسی پایین ارتباط دارد.

۱۰- ورزش بسیار کم (یا بسیار زیاد)

ورزش بسیار کم یا بیش از حد نیز می‌تواند در کاهش میل جنسی در مردان تاثیرگذار باشد. ورزش بسیار کم (یا اصلا هیچ) می‌تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی شود که می‌تواند بر میل جنسی و برانگیختگی جنسی تأثیر بگذارد.

ورزش منظم ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند چاقی، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 را کاهش دهد که همه آنها با میل جنسی پایین ارتباط دارد. ورزش متوسط ​​باعث کاهش سطح کورتیزول در شب و کاهش استرس می‌شود که می‌تواند به افزایش میل جنسی کمک کند.

از سوی دیگر، ورزش بیش از حد نیز بر سلامت جنسی تأثیر می‌گذارد. در یک مطالعه، سطوح بالای تمرینات استقامتی شدید و طولانی مدت، با کاهش نمرات میل جنسی در مردان ارتباط شدیدی داشت.

۱۱- مصرف الکل

نوشیدن زیاد الکل در طی هفته نیز با کاهش تولید تستوسترون مرتبط است. در مدت زمان طولانی، مصرف بیش از حد الکل می‌تواند میل جنسی شما را کاهش دهد.

توصیه می‌شود مردانی که بیش از سه بار یا بیشتر در روز مشروبات الکلی به طور مرتب مصرف می‌کنند، باید کمتر مشروب بنوشند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها معتقد است که یک مرد بالغ معمولی نباید بیش از دو بار در روز الکل مصرف کند. زیرا می‌تواند منجر به وخامت طولانی مدت سلامتی‌اش شود.

۱۲- استفاده از مواد مخدر

علاوه بر الکل، مصرف دخانیات، ماری جوانا و داروهای غیرقانونی مانند مواد افیونی نیز با کاهش تولید تستوسترون ارتباط دارد. این امر می‌تواند منجر به عدم تمایل جنسی شود.

همچنین سیگار کشیدن نیز تأثیر منفی بر تولید اسپرم و حرکت اسپرم دارد.

عوارض جانبی جسمی و روحی ناشی از میل جنسی پایین

کاهش میل جنسی می‌تواند برای مردان بسیار نگران‌کننده باشد. میل جنسی پایین می‌تواند منجر به یک چرخه معیوب از عوارض جانبی جسمی و عاطفی از جمله اختلال نعوظ یا ED، و ناتوانی در حفظ نعوظ به اندازه کافی برای داشتن رابطه جنسی رضایت‌بخش شود.

اختلال نعوظ یا ED ممکن است باعث ایجاد اضطراب در مرد در رابطه جنسی شود. این حالت می‌تواند منجر به تنش و درگیری بین او و شریک زندگی‌اش شود، که ممکن است به نوبه خود منجر به روابط جنسی کمتر و مشکلات مربوط به رابطه زناشویی گردد.

عدم انجام عمل جنسی موفق به دلیل اختلال نعوظ یا ED می‌تواند احساس افسردگی، مسائل مربوط به عزت نفس و تصویر بد بدنی از خود را تحریک کند.

درمان

درمان میل جنسی پایین اغلب به درمان مشکل اصلی بستگی دارد. یعنی ابتدا مشکل اصلی باید شناخته و درمان شود. اگر میل جنسی پایین ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد، ممکن است نیاز به تغییر دارو داشته باشید. اگر میل جنسی پایین شما علل روانشناختی دارد، ممکن است لازم باشد برای درمان به یک درمانگر خوب مراجعه کنید.

همچنین می‌توانید به تنهایی قدم‌هایی برای افزایش میل جنسی خود بردارید. اقدامات زیر می‌تواند میل جنسی شما را افزایش دهد:

• داشتن یک سبک زندگی سالم
• خواب کافی
• تمرین مدیریت استرس
• استفاده از رژیم غذایی سالم

منبع:

https://www.healthline.com/health/low-testosterone/conditions-that-cause-low-libido#outlook