هیپنوتیزم چیست
هیپنوتیزم چیست ؟
بیش از ۲۰۰ سال است که بحث بر روی هیپنوتیزم و چیستی آن داغ است، ولی همچنان علم نمیتواند بهطور کامل دلیل وقوع آن را توضیح دهد. ما اتفاقاتی را که برای فرد هیپنوتیزم شده میافتد درک میکنیم، اما هنوز نمیدانیم چرا و چطور این اتفاق میافتد.
باورهای اشتباه زیادی درباره هیپنوتیزم در ذهن افراد وجود دارد که معمولاً ناشی از فیلمهای نمایشی است که درباره هیپنوتیزم ساخته شده است. قبل از آنکه توضیح بدهیم هیپنوتیزم چیست باید روشن کنیم هیپنوتیزم چه نمیباشد.
باورهای غلط زیر درباره هیپنوتیزم بسیار رایج است:
- هیپنوتیزم یک نوع خواب است.
- ممکن است فرد از خواب هیپنوتیزمی بیدار نشود.
- در هیپنوتیزم هر کاری را که از فرد بخواهیم انجام میدهد، حتی اگر کاملاً بر خلاف اصول اخلاقیاش باشد.
- وقتی از هیپنوتیزم خارج شدید، آنچه بر شما گذشته است را بهخاطر نمیآورید.
- هیپنوتیزم میتواند جزئیات صحنه جرمی را که فرد شاهدش بوده بهخاطر او بیاورد.
- میتوان فرد را برخلاف خواستهاش هیپنوتیزم کرد.
- هیپنوتیزور کنترل فرد هیپنوتیزم شده را کاملاً در کنترل دارد.
- هیپنوتیزور میتواند ذهن فرد هیپنوتیزم شده را کنترل کند.
حالا راحتتر میتوانیم به این سوال پاسخ دهیم که هیپنوتیزم چیست. ما میدانیم که هیپنوتیزم برخلاف تصور عموم با خواب کاملاً متفاوت است. هیپنوتیزم حالتی از خلسه است که فرد بهشدت تلقینپذیر و ریلکس میشود و قوای تخیل او شدیداً افزایش مییابد. زمانی که محو یک داستان و یا فیلم هستید و تمام توجهتان بر روی آن متمرکز است، بهگونهای که خود و زمان را فراموش میکنید و حتی صدای مادر که شما را صدا میکند نمیشنوید، شما هیپنوتیزم داستان یا فیلم هستید.
حتما تجربه آن را داشتهاید که چیز ترسناکی را تخیل کنید و آنقدر تخیلتان واقعی باشد که بترسید. و یا خاطره غمانگیزی را در ذهن با جزییات آن چنان بهیاد بیاورید که غم را مانند روز اول تجربه کنید. شما در آن لحظات، ناخودآگاه خودتان را هیپنوتیزم کردهاید. افرادی که بهراحتی جذب تخیلات میشوند، قابلیت هیپنوتیزمپذیری بالاتری دارند.
ذهن خودآگاه و ناخودآگاه انسان
انسان هم دارای ذهن خودآگاه است و هم ذهن ناخودآگاه. برای درک ذهن ناخودآگاه، مثال رانندگی میتواند راهگشا باشد. زمانی که تلاش میکنید رانندگی را یاد بگیرید، این ذهن خودآگاه شما است که تلاش دارد همه چیز را بهخاطر بسپارد، ولی پس از مدتی این مهارت به ناخودآگاه شما میرود و شما در حین رانندگی لزومی ندارد تمام توجه خودآگاهتان را به رانندگی متمرکز کنید. این ذهن ناخودآگاه شما است که کنترل امور را در دست میگیرد. در هیپنوتیزم، ذهن خودآگاه فرد دور زده میشود و با ناخودآگاه فرد هیپنوتیزم شونده بهطور مستقیم ارتباط برقرار میشود و تلقینات مثبتی برای یک زندگی بهتر، پربارتر و شادتر به او داده میشود.
هیپنوتیزم هم میتواند توسط فرد دیگری انجام شود و هم توسط خود فرد انجام میشود که به آن خود هیپنوتیزم میگوئیم. زمانی که هیپنوتیزور میخواهد کسی را هیپنوتیزم کند، باید هیپنوتیزم شونده و هیپنوتیزور با یکدیگر همکاری کنند تا هیپنوتیزم انجام شود. کسی نمیتواند بدون اراده طرف مقابل او را هیپنوتیزم کند.
همه افراد قابلیت هیپنوتیزمپذیری ندارند و این ویژگی مانند سایر ویژگیهای انسانی در افراد مختلف شدت و ضعف دارد. هیپنوتیزمِ ۱۰ درصد از افراد، بسیار مشکل و بعضاً غیرممکن است. ۱۵ درصد افراد نیز قدرت تلقینپذیری بسیار بالایی دارند و بهراحتی هیپنوتیزم میشوند.
آیا هیپنوتیزم درمان میکند؟
هیپنوتیزم بهتنهایی قابلیت درمانی ندارد. هیپنوتیزم مانند ابزاری است که اگر یک فرد حرفهای آن را بهکار بگیرد، میتواند در درمان از آن استفاده کند. آچار تنها در صورتی بهدرد مکانیک میخورد که او مکانیکی بلد باشد و یک آچار فی نفسه هیچ مزیتی ندارد.
از هیپنوتیزم مانند یک ابزار میتوان در درمانهای بالینی و گاهاً پزشکی استفاده کرد. در درمان بالینی، هیپنوتیزم معمولاً در شکستن یک عادت بد (مانند سیگار کشیدن، غذاهای ناسالم و چرب خوردن، چاقی، لاغری)، غلبه بر بیخوابی، کاهش اضطراب، بهیادآوری خاطرات فراموش شده، از بین بردن ترسها، ریشهیابی مشکلات فرد در کودکی، از بین بردن درد و یا کاهش آن (میگرن) بهکار میرود.
آیا کودکان هیپنوتیزم میشوند؟
بله، کودکان طبیعتاً تخیل زیاد میکنند و بههمین جهت به القائات هیپنوتیزور بهآسانی پاسخ میدهند.
آیا هیپنوتیزم خطرناک است؟
این سوالی است که ذهن افرادی را که میخواهند هیپنوتیزم شوند، مشغول میکند. پاسخ آن روشن است. خیر! هیپنوتیزم هیچ خطری برای فرد ندارد. البته باید توجه داشت هیپنوتیزم توسط فرد حرفهای و واجد صلاحیت اخلاقی انجام شود، زیرا هیپنوتیزم نیز مانند هر ابزار دیگری قابلیت سوءاستفاده دارد.
آیا هیپنوتیزم اثربخش است؟ در واقع بهطور خلاصه هیپنوتیزم چیست ؟
این روزها استفاده از تلقین و روشهای انگیزشی روز بهروز کاربرد بیشتری مییابد. از این روشها بهعنوان نوعی راه میانبر برای رسیدن به آرامش و ریلکس شدن استفاده میشود. هیپنوتیزم گفتگوی مستقیم با ناخودآگاه است و بهفرد کمک میکند از نیروی ناخودآگاه برای رشد فردی و انگیزه برای یک زندگی بهتر بهره ببرد. مسلماً نقش یک درمانگر حرفهای در موثر بودن تلقینات هیپنوتیزمی نقش زیادی دارد.
تمرین هیپنوتیزم: راحت و آرام بر روی یک صندلی بنشینید، چشمانتان را ببندید، چند نفس عمیق بکشید. نفستان را بهداخل داده، نگاه دارید و سپس به آرامی رها کنید. جملات مثبت بهخود بگویید (مثال: بهخودتان بگویید من میتوانم از خوردن دسر صرفنظر کنم). حال اتفاقات مثبتی که پس از صرفنظر کردن برای شما میافتد را تصویرسازی کنید (مثال: بهمیزانی که میخواهید لاغر شدهاید، موفق شدهاید به عهدتان پایبند بمانید).
نکته: مقاله ان ال پی را مطالعه کنید.