میل جنسی بالا خوب است یا بد
میل جنسی بالا
علت میل جنسی بالا چیست و آیا مشکلی ایجاد می کند؟
همه ما میل داریم.
البته این مورد فقط به میل به غذا اشاره نمیکند، اگرچه خوردن غذا مطمئناً یک انگیزه فیزیکی مهم است که برای برخی شادیآور است و برای برخی دیگر مشکلساز است. تردیدی نیست که میل جنسی و رابطه جنسی تقریباً برای همه، یک خواسته غریزی و ضروری است.
لیبیدو، نام مودبانهتر میل جنسی، تمایل کلی فرد برای فعالیت جنسی را توصیف میکند. برخی افراد به سادگی بیشتر از دیگران رابطه جنسی میخواهند. برخی از افراد به طور طبیعی میل جنسی پایینی دارند. یک بار در هفته، یک بار در ماه یا حتی کمتر هم برای آنها بسیار خوب است. برخی به نظر میرسد سیریناپذیر هستند.
پس چرا معمولا افراد، نگران میل جنسی پایین یا بالای خود هستند؟ به این دلیل است که مواقعی وجود تمایل کم به فعالیت جنسی – یا تمایل زیاد به آن – میتواند مشکلساز شود.
به طور معمول، این مسئله زمانی مطرح میشود که میل جنسی دو شریک عاطفی متفاوت است. با این وجود، مواقعی وجود دارد که میل جنسی افراد بدون دلیل مشخص افزایش یا کاهش مییابد. و این میتواند نشاندهنده یک مسئله عمیقتر باشد که نیاز به توجه دارد.
وقتی جوان و پرانرژی هستید، ممکن است فکر کنید داشتن میل جنسی بسیار بالا احتمالاً مشکلی ایجاد نمیکند. اما میتواند. بیایید بیشتر بیاموزیم که چه عواملی باعث افزایش میل جنسی به طور غیرطبیعی میشود، چه زمانی نیاز به درمان دارد و چگونه میتوان آن را درمان کرد.
چه چیزی باعث کاهش یا افزایش میل جنسی میشود؟
ترکیبی پیچیده از عوامل، میزان میل جنسی هر فرد را تعیین میکند. سه عامل مهمتر عبارتند از عوامل فیزیولوژیکی مانند سطح هورمونها و سلامت کلی؛ عوامل روانی مانند افسردگی و اضطراب؛ و عوامل جامعهشناختی مانند وضعیت رابطه و شیوه زندگی. عوامل دیگری مانند ژنتیک نیز نقش دارند، اما بگذارید روی سه عامل مهمتر تمرکز کنیم.
عوامل فیزیولوژیکی
هورمونها
سه هورمون اصلی جنسی در بدن انسان تستوسترون، استروژن و پروژسترون است.
۱- مردان
تستوسترون هورمونی است که عمدتاً مسئول ایجاد اندامهای جنسی و ویژگیهای بدنی جنسیتی در افراد، آلت تناسلی، تولید اسپرم و میل جنسی آنها است. پروژسترون و استروژن (و شکل دیگری از استروژن، استرادیول) نیز دخیل هستند. اما آنچه پزشکان «سطح تستوسترون مردانه» مینامند، عامل اصلی در میل جنسی مردان است.
استروژن نقش مهمی در رشد اندامها و ویژگیهای جنسی ایفا میکند. و در ترکیب با پروژسترون (و تستوسترون، به میزان کمتر)، «سلامت جنسی زنان» و چرخه تولیدمثل را تنظیم میکند. این دو هورمون همچنین عوامل اصلی در میل جنسی نیز هستند.
سطح تستوسترون در افراد دارای آلت تناسلی نرمال، در دوران بلوغ و در سنین نوجوانی بیشتر خواهد بود. این زمانی است که هورمون بیشترین «کار» را انجام میدهد و بنابراین بیشتر به آن نیاز است. بین سن 30 تا 40 سالگی تستوسترون کند میشود و افراد هرساله 1-2 درصد تستوسترون خود را از دست میدهند.
همانطور که انتظار دارید، این بدان معناست که میل جنسی آنها معمولاً در دوران نوجوانی و 20 سالگی به بالاترین حد خود میرسد و سپس شروع به کاهش میکند.
۲- زنان
سطوح هورمونی در زنان متفاوت است، زیرا استروژن و پروژسترون نقش اساسی در چرخه قاعدگی دارند.
با نزدیک شدن بدن به تخمکگذاری، استروژن برای آمادهسازی رحم برای حمایت از تخمک بارور موردنیاز است. برخی نیز معتقدند که ترشح هورمون استروژن – که باعث افزایش میل جنسی میشود – برای تشویق جنسی و تولیدمثل در زمانی که بدن بیشترین باروری را دارد طراحی شده است.
در مقابل، سطح استروژن کاهش مییابد و سطح پروژسترون در دوران قاعدگی افزایش مییابد. اگر تخمک بارور شده کاشته شود، پروژسترون به رشد جنین کمک میکند. پروژسترون همچنین باعث عوارض جانبی معروف به سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مانند خستگی، سردرد و نفخ میشود. در واقع همه دلایلی که ممکن است صاحب واژن در این مرحله از چرخه، میل جنسی نداشته باشد.
به عبارت دیگر، زنان هر ماه تا زمان یائسگی دچار نوسانات منظم در سطح هورمون خود میشوند. این زمانی است که سطح استروژن آنها به طور دائمی کاهش مییابد. و احتمالاً میل جنسی آنها به میزان قابلتوجهی کاهش مییابد (بدون در نظر گرفتن مسائلی مانند خشکی واژن).
این مورد همچنین توضیح میدهد که چرا ممکن است افراد هنگام استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری هورمونی مانند قرص، میل جنسی کمتر از حد معمول داشته باشند. این نوع روشهای پیشگیری از بارداری سطح هورمونها را کاهش میدهد و از افزایش ماهانه استروژن جلوگیری میکند.
هورمونهایی مانند سروتونین و اکسیتوسین و انتقالدهندههای عصبی مانند دوپامین و نوراپینفرین نیز در تعیین میل جنسی نقش دارند.
نکته کلیدی در اینجا این است که زنان باید درککنند که چرخه آنها چگونه بر میل جنسی آنها تأثیر میگذارد. و هم زنان و هم مردان باید راههایی را که میلجنسی آنها بهطور طبیعی با افزایش سن کاهشمییابد، را بدانند. این به آنها این امکان را میدهد تا سطح ابتدایی میل جنسی خود را – یعنی آنچه برای آنها طبیعی است – تعیین کنند، قبل از اینکه به این نتیجه برسند که میل جنسی غیرمعمول بالا یا پایین دارند.
سایر عوامل فیزیولوژیکی
برخی بیماریها و شرایط پزشکی، از جمله بیماری قلبی، دیابت، فشار خون بالا، چاقی و سرطان نیز میتوانند بر سطح هورمونها و کاهش میل جنسی تأثیر بگذارند. وقتی درمان این مسائل با موفقیت انجام شود، ممکن است باعث افزایش میل جنسی گردد.
به طور مشابه، قطع داروهایی که عوارض جانبی آنها شامل میل جنسی پایین است (مانند داروهای ضد افسردگی مانند SSRIها و داروهای فشار خون) میتواند باعث شود که میل جنسی به طور غیر منتظره افزایش یابد.
در بیشتر این موارد، باید از توصیههای یک پزشک یا متخصص بهداشتی که مسئول درمان مشکلات اینچنینی است، استفاده شود. افراد میتوانند در صورت لزوم به درمانگرشان مراجعه کنند.
عوامل روانشناختی و جامعهشناختی
مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی، استرس و اضطراب، عزتنفس پایین، مشکلات بدنی ضعیف، احساس شرم در رابطه با رفتارهای جنسی یا فعالیت جنسی، و نگرانی در مورد مسائل مربوط به اختلال جنسی مانند اختلال نعوظ، از مشهورترین عواملی هستند که باعث کاهش میل جنسی میشوند. زنان همچنین ممکن است اختلال میل جنسی (HSSD) و فقدان طولانیمدت میل جنسی را نیز تجربه کنند.
درمان موفقیتآمیز این مشکلات با رواندرمانی یا دارو درمانی ممکن است ناخواسته منجر به افزایش میل جنسی شود – حتی اگر موضوع برانگیختگی جنسی پایین هرگز شناخته نشده یا مورد بحث قرار نگرفته باشد.
برخی از مسائل مربوط به شیوه زندگی نیز میتواند عامل میل جنسی پایین باشد. احتمالاتی که وجود دارد عبارتند از: مشکلات روابط، برنامههای بسیار شلوغ برای داشتن یک زندگی جنسی قوی، عدم ورزش و رژیم غذایی مناسب، خواب کم، سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر. معمولا رفع مشکلات مربوط به روابط یا داشتن یک شیوه زندگی سالمتر، ممکن است دشوار باشد. اما قطعا موجب افزایش میل جنسی میشود.
سلامت روحی و جسمی، و برقراری رابطه سالم، افراد را خوشحال میکند. و افراد شادتر، میل جنسی بالاتر و سالمتری دارند.
آیا واقعا برخی افراد، میل جنسی بسیار بالایی دارند؟
بله کاملا! و آنقدر که عملکرد طبیعی روزانه آنها را مختل میکند.
میل جنسی بسیار بالا میتواند منجر به فعالیت جنسی بسیار مکرر، اجبار به توافق با شریک یا شرکا، تخیلات جنسی بسیار مکرر و خودارضایی مکرر شود. اینها لزوما مشکلساز نیستند، اما یک خط قرمز وجود دارد.
هنگامی که اشتیاق جنسی، تخیلات یا رفتارها قابل کنترل نیستند، باعث ناراحتی روانی میشود، بر زندگی روزمره تأثیر منفی میگذارد یا تهدیدی برای آسیب جسمانی است. نامی که برای این مسئله وجود دارد عبارت است از: رفتار جنسی اجباری یا اعتیاد به رابطه جنسی. اکثر متخصصان آن را فزونخواهی جنسی مینامند، اگرچه تعداد کمی از آنها از این نام فقط برای میل جنسی بسیار بالا استفاده میکنند.
رفتار جنسی اجباری میتواند انواع مختلفی داشته باشد و انواع مختلفی از فعالیتهای جنسی را شامل شود. اما هرطور که ظاهر شود، در طبقهبندی بینالمللی بیماریها به عنوان یک اختلال طبقهبندی میشود و باید درمان شود.
چه چیزی میتواند باعث افزایش شدید میل جنسی شود؟
ما در مورد نقش مهم هورمونها و انتقالدهندههای عصبی در تعیین میل جنسی افراد بحث کردهایم. هیچ شواهدی مبنی بر ارتباط سطح هورمونها با بیشفعالی جنسی وجود ندارد، اما عدم تعادل در انتقالدهندههای عصبی مانند دوپامین، سروتونین و نوراپینفرین با ایجاد رفتار جنسی اجباری ارتباط دارد. این انتقالدهندههای عصبی مسئول تنظیم خلق و خو و تکانههای مغز هستند.
همچنین این نظریه مطرح شده که رفتار جنسی اجباری میتواند باعث تغییر مدارهای عصبی مغز شود، درست مانند سایر اعتیادها. این میتواند به معنی تشدید رفتارهای جنسی در طول زمان باشد. زیرا مغز هر بار به منظور رضایت از تحریک، به تحریک بیشتری نیاز دارد.
سرانجام، برخی بیماریها و داروهای عصبی وجود دارد که میتواند بر مغز تأثیر بگذارد و بهنواحی تنظیمکننده رفتار جنسی آسیببرساند. در این میان، صرع و زوال عقل دو عامل احتمالی هستند. داروهایی که «آگونیستهای دوپامین» (ترکیباتی که گیرندههای دوپامین را تحریک میکنند) هستند و برای درمان بیماریهای مختلف مانند بیماری پارکینسون و سندرم پای بیقرار استفاده میشوند نیز ممکن است مسئول عدم کنترل تکانه باشند که منجر به فزونخواهی جنسی میشوند.
مطالعات نشان داده است که خطر رفتار جنسی اجباری در افرادی که سایر مشکلاتی نظیر اعتیاد، اختلالات خلقی از جمله افسردگی، و سابقه تجاوز یا موقعیتهای آسیبزای خانوادگی یا تروما را دارند، بیشتر است.
علائم مشکلساز میل جنسی بالا
موضوعی مانند فزونخواهی جنسی که هنوز در بسیاری از محافل سلامت روان کاملاً بحثبرانگیز است، بهجای جدیت، بهطور تجربهی شخصی تشخیص داده میشود. علائم، اگر شش ماه یا بیشتر طول بکشد، میتواند شامل موارد زیر باشد:
- رفتارهای جنسی که به طور منظم با تعهدات و فعالیتهای عادی تداخل دارد.
- تمایلات جنسی، تخیلات و/یا رفتارهای مکرر و شدید جنسی.
- ناتوانی در کنترل میل جنسی یا کاهش آن تمایلات، تخیلات و/یا رفتارها، علیرغم تلاشهای مکرر.
- دروغ گفتن برای سرپوش گذاشتن بر رفتار جنسی مشکلساز مرتبط با اجبار.
- ارتباط بین این رفتارها و مسائل خلقی مانند افسردگی، اضطراب یا کسالت.
- احساس پشیمانی یا ناراحتی روانی قابلتوجهی که به طور منظم توسط رفتارها ایجاد میشود.
- مشارکت در تجارب جنسی پرخطر و فعالیتهای جنسی علیرغم احتمال آسیب روحی یا جسمی به بیمار یا دیگران.
رفتار جنسی اجباری ناشی از میل جنسی غیرطبیعی بالا، اغلب تشخیص داده نمیشود یا درمان نمیشود تا زمانی که منجر به مشکلات پزشکی جدی مانند بدتر شدن افسردگی یا بروز بیماریهای مقاربتی، مشکلات عمده خانوادگی، مشکلات رابطه، یا ناتوانی در انجام فعالیت جنسی با یک شریک عاطفی یا عواقب عمومی مانند از دست دادن شغل، مشکلات مالی یا دستگیری شود.
با این حال، متخصصان ممکن است بتوانند به حل مشکل کمک کنند، قبل از اینکه فرد به این نقطه برسد.
درمان میل جنسی بالا و مشکلساز
از آنجایی که رفتار جنسی اجباری کمتر از یک دهه است که یک اختلال روانی در سطح بینالمللی تشخیص داده شده است و DSM-5 ایالات متحده (دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی) هنوز آن را به رسمیت نمیشناسد، درمان آن هنوز مراحل اولیه را طی میکند.
یک روانپزشک، رواندرمانگر یا درمانگر جنسی معتبر (CST) بهترین گزینه برای کمک به اعتیاد جنسی است. شناخت درمانی میتواند به عنوان راهی برای تغییر رفتارها مورد آزمایش قرار گیرد، و برخی از پزشکان ممکن است داروهای ضد افسردگی را برای کاهش میلهای خطرناک یا تسکین یکی از علل بالقوه اختلالات جنسی اجباری تجویز کنند.
رویکردهای دیگر میتواند شامل موارد زیر باشد: توسعه راهبردهایی برای مدیریت استرس یا افسردگی که ممکن است به فزونخواهی جنسی منجر شود؛ شناسایی و کاهش محرکهای احتمالی برای افکار و رفتارهای جنسی اجباری؛ شناسایی رفتارهای جایگزین قابل قبولی که میتوانند جایگزین رفتارهای مشکلساز شوند و بازسازی روابطی که توسط رفتارهای آسیبزا، آسیب دیده است.
برنامههای اعتیاد جنسی در بستری و برنامههای 12 مرحلهای مانند معتادان جنسی گمنام نیز راههای ممکن برای درمان و اصلاح رفتارند.
میل جنسی بالا به خودی خود یک مساله یا مشکل واقعی نیست
اگر نکتهای از این بحث وجود داشته باشد، باید این باشد: داشتن میل جنسی بالا به خودی خود مشکلی نیست و لزوماً نیازی به پرداختن به آن نیست. بسیاری از افراد میل جنسی پایینی دارند و بسیاری دیگر میل جنسی بالایی دارند. تا زمانیکه سطح بالای برانگیختگی جنسی و تمایل مکرر به فعالیتجنسی باعث ایجاد مشکل یا ناراحتی نشود، جای نگرانی نیست.
بسیاری از زوجها میتوانند روشهای جایگزینی برای نیازهای جنسی خود بیابند که میتواند به جبران تفاوت اشتهای جنسی آنها کمک کند، چه به تنهایی یا با کمک سکس درمانی یا مشاوره زوجین.
با این حال، وقتی میل جنسی بسیار بالا منجر به برخی از ناراحتیهای روانی، رابطه یا سایر مسائل زندگی واقعی میشود که در مورد آن صحبت کردیم، این فقط یک میل جنسی بالا نیست. این یک رفتار جنسی اجباری است و به محض آشکار شدن مشکل باید با یک متخصص سلامت روان مشورت کرد.
