مالیخولیا چیست
مالیخولیا چیست؟ و چه چیزی میتوانیم از آن بفهمیم؟
وقتی با کلمه مالیخولیا در یک رمان مواجه و آشنا شدیم، ممکن است با خود گفته باشیم احساس مالیخولیا میکنیم. و به نوعی شبیه گودال غم و اندوهی باشد که همیشه احساس میکنیم. اما واقعاً مالیخولیا چیست؟
مالیخولیا چیست؟
مالیخولیا از دوران مختلف، از کیتس و شکسپیر گرفته تا نویسندگان مدرن مانند جی ام ام کویتزی، یک مفهوم محبوب و متداول در ادبیات بوده است.
اما توجه داشته باشید که مالیخولیا دیگر یک اصطلاح تشخیصی و وابسته به تشخیص بیماری نیست. مالیخولیا صدها سال به عنوان توصیفی پزشکی برای غم شدید استفاده میشد، اما در قرن بیستم به عنوان زیرگروه افسردگی قرار گرفت و سپس به طور کامل حذف شد.
تاریخچه مالیخولیا
ارسطو و همسالانش (بله، مالیخولیا دقیقاً به یونان باستان برمیگردد) مالیخولیا را به عنوان یکی از چهار «مزاج» نامیدند. از نظر یونانیان، افسردگی از طحال و صفرا ایجاد میشود.
مبارزه برای حفظ مالیخولیا
هنگامی که نسخه فعلی DSM منتشر شد، DSM-V، واقعیت کنار گذاشته شدن زیرگروه «افسردگی اساسی درونی (مالیخولیایی)» با خشم برخی از متخصصان پزشکی روبرو شد. به عنوان مثال، مقالهای که توسط شانزده پزشک تألیف شده بود، به این موضوع پرداخت که مالیخولیا تاریخی است و دارای ویژگیهای روانشناختی مشخصی است. این مورد شامل پاسخ متفاوت آن به مداخلات درمانی خاص (داروهای ضد افسردگی سه حلقهای) بود. آنها احساس کردند این واژه به عنوان یک اختلال خلقی قابل شناسایی است. اما با این وجود، کنار گذاشته شد.
افسردگی مالیخولیایی چیست؟
افسردگی مالیخولیایی نوعی اختلال افسردگی اساسی (MDD) است که با ویژگیهای مالیخولیایی ظاهر میشود. اگرچه در گذشته افسردگی مالیخولیایی به عنوان یک اختلال مشخص دیده میشد، انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) دیگر آن را به عنوان یک بیماری روانی جداگانه تشخیص نمیدهند. در عوض، مالیخولیا اکنون به عنوان یک مشخص کننده برای MDD – یعنی یک نوع فرعی از اختلال افسردگی اساسی – دیده میشود.
MDD یک بیماری قابل توجه روانی است که با احساس مداوم و شدید غم و ناامیدی همراه است. این اختلال میتواند بسیاری از زمینههای زندگی از جمله کار، مدرسه و روابط را تحتتأثیر قرار دهد. همچنین ممکن است بر خلق و خو و رفتار و همچنین عملکردهای مختلف جسمی مانند اشتها و خواب تأثیر بگذارد. افراد مبتلا به MDD معمولاً علاقه خود را به فعالیتهایی که قبلاً از آن لذت میبردند از دست میدهند و در گذراندن روز مشکل دارند. گاهی اوقات، ممکن است احساس کنند که زندگی ارزش زندگی کردن ندارد.
شدت و نوع علائم MDD در افراد مختلف بسیار متفاوت است. بعضی از افراد علائم مرسوم MDD را تجربه میکنند، در حالی که برخی دیگر سندرمهای اضافی مانند مالیخولیا و کاتاتونیا را بروز میدهند. بیشتر علائم را میتوان با درمان کنترل کرد، که ممکن است شامل دارودرمانی و رواندرمانی باشد.
علائم افسردگی مالیخولیایی
افراد مبتلا به افسردگی مالیخولیایی ممکن است علائم MDD را تجربه کنند، مانند:
- احساس مداوم غم و اندوه شدید برای مدت زمان طولانی
- از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که زمانی لذتبخش بودند
- کمبود انرژی یا احساس خستگی
- احساس اضطراب یا تحریکپذیری
- خوردن زیاد یا خیلی کم
- خوابیدن زیاد یا کم
- مشکل در تمرکز، تصمیمگیری و به خاطر سپردن چیزها
- فکر کردن یا صحبت کردن در مورد مرگ یا خودکشی
- اقدام به خودکشی
آنها همچنین ممکن است ویژگیهای مالیخولیایی MDD را تجربه کنند که شامل موارد زیر است:
- از دست دادن لذت در همه یا بیشتر فعالیتهای روزمره
- عدم واکنش به اخبار و رویدادهای مثبت
- احساس عمیق ناامیدی و بیارزشی
- اختلالات خواب
- کاهش وزن قابل توجه
- احساس مداوم احساس گناه بیش از حد
- علائم MDD که در صبح بدتر و شدیدتر هستند.
ویژگیهای مالیخولیایی بیشتر در افرادی که به طور مکرر علائم شدید MDD را تجربه میکنند، دیده میشود. همچنین بیشتر در کسانی که MDD با ویژگیهای روانپریشی دارند دیده میشود.
تشخیص افسردگی مالیخولیایی
APA دیگر افسردگی مالیخولیایی را به عنوان یک نوع متمایز از افسردگی تشخیص نمیدهد و آن را به عنوان یک نوع MDD ذکر میکند. وقتی کسی علائم افسردگی و مالیخولیا را نشان میدهد، تشخیص «اختلال افسردگی اساسی با ویژگیهای مالیخولیایی» به او داده میشود. برای تعیین این تشخیص، پزشک معمولاً برخی از سوالات زیر را از مراجع میپرسد:
- آیا از بلند شدن از رختخواب و شروع صبح مشکل دارید؟
- آیا علائم شما به طور کلی صبح یا عصر بدتر است؟
- خوابت چگونه است؟
- آیا در الگوی خواب شما تغییری ایجاد شده است؟
- یک روز معمولی برای شما چگونه است؟
- آیا اخیراً برنامه روزانه شما تغییر کرده است؟
- آیا از انجام همان کارهای قبلی لذت میبرید؟
- چه اتفاقی باعث بهبود روحیه شما میشود؟
- آیا بیش از حد معمول در تمرکز مشکل دارید؟
درمانهای افسردگی مالیخولیایی
MDD اغلب با داروهای ضدافسردگی جدید مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) درمان میشود. این داروها شامل داروهای معروفی مانند فلوکستین (Prozac)، سیتالوپرام (Celexa) یا پاروکستین (Paxil) هستند. با این حال، بسیاری از افرادی که MDD با ویژگیهای مالیخولیایی دارند، ممکن است به داروهای ضدافسردگی قدیمی مانند سهحلقهایها یا مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOI) و همچنین مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپینفرین، مانند ونلافاکسین (Effexor) واکنش بهتری نشان دهند. این داروها به مهار تجزیه سروتونین و نوراپینفرین در مغز کمک میکنند و در نتیجه مقادیر بیشتری از این مواد شیمیایی «احساس خوب» را تولید میکنند. بعضی اوقات، ممکن است از داروهای ضدروانپریشی غیرمعمول مانند Abilify (آریپیپرازول) برای تقویت اثرات ضد افسردگی استفاده شود.
علاوه بر دارودرمانی، رواندرمانی نیز برای معالجه افرادی که MDD با ویژگیهای مالیخولیایی دارند معمولاً مورد استفاده قرار میگیرد. ترکیبی از این دو روش درمانی معمولاً موثرتر از هر روش به تنهایی است. رواندرمانی شامل ملاقات منظم با یک درمانگر برای بحث در مورد علائم و موضوعات مربوط به آن است. در واقع به مراجع نشان میدهد که چگونه:
- با بحران یا رویداد استرسزا سازگار شود.
- باورها و رفتارهای منفی را با رفتارهای مثبت و سالم جایگزین کند.
- مهارتهای ارتباطی خود را بهبود ببخشد.
- با چالشها کنار بیاید و به حل مشکلات بپردازد.
- عزتنفس خود را افزایش دهد.
- دوباره احساس رضایت کند و کنترل زندگیاش را بهدست آورد.
گروهدرمانی نیز میتواند به روشی مشابه کمک کند و به شما این توانایی را میدهد که احساسات خود را با افرادی که در گروه هستند، به اشتراک بگذارید.
در موارد شدید، ممکن است الکتروشوک درمانی (ECT) برای کمک به تسکین علائم MDD با ویژگیهای مالیخولیایی انجام شود. این روش درمانی شامل اتصال الکترودهایی به سر است که تکانههای الکتریکی را به مغز میفرستد و تشنج خفیفی ایجاد میکند. الکتروشوک درمانی در حال حاضر یک درمان ایمن و موثر برای اختلالات خلقی و بیماریهای روانی در نظر گرفته میشود، اما هنوز هم یک ننگ و عیبی روی آن گذاشته میشود. در نتیجه، ممکن است به عنوان درمان اولیه برای علائم مالیخولیا استفاده نشود. بنابراین ترکیبی از دارودرمانی، رواندرمانی و ECT میتواند بهترین درمان برای MDD با ویژگیهای مالیخولیایی باشد.
پیشگیری از خودکشی
اگر فکر میکنید شخصی در معرض آسیب زدن به خود یا صدمه زدن به شخص دیگری است، اقدامات زیر را برای او در نظر بگیرید:
- با اورژانس تماس بگیرید.
- تا رسیدن کمک، در کنارش بمانید.
- هرگونه چاقو، دارو یا سایر مواردی که ممکن است با آن به خود یا شخصی دیگر آسیب برساند را از دسترسش بردارید.
- به حرفهایش گوش کنید اما قضاوتش نکنید. با او بحث نکنید، او را تهدید نکنید یا سرش داد نزنید.
منبع:
https://www.healthline.com/health/depression/melancholic-depression#treatments