لورازپام Lorazepam

سوالی که اخیراً ذهن محققان را به خود جلب کرده است، این است که آیا اکسی‌توسین در مقایسه با ترکیباتی که به لحاظ بالینی ریشه‌دار و جا افتاده هستند، مانند بنزودیازپین‌­ها، اثرات مشابهی روی مدار عصبی ترس دارد یا خیر. آخرین تحقیقی که با استفاده از MRI در سال ۲۰۲۱ انجام شد، نشان داد که هم اکسی‌توسین و هم بنزودیازپینِ تحت مقایسه با آن یعنی لورازپام، پاسخ‌های آمیگدال مرکزی-داخلی (سنترومدیال) را نسبت به سیگنال­‌های ترس کاهش می­‌دهد. اگر ترس را به دو سطح رفتاری و سطح مربوط به اعصاب تقسیم کنیم؛ در سطح رفتاری، لورازپام اما نه اکسی‌توسین، باعث آرامش خفیف شد و در سطح مربوط به اعصاب، هم لورازپام و هم اکسی‌توسین پاسخ مشابهی داشتند. نکته جالب توجه آن است که آنها تاثیرات متفاوتی بر سیستم آمیگدال داخلی داشتند. (متن کامل مقاله را از طریق آدرس زیر مطالعه نمایید.)

https://www.pnas.org/content/117/21/11781.short

هشدارها:

مصرف لورازپام با مسکن‌های مخدر (مانند کدئین، هیدروکدون) ممکن است خطر عوارض جانبی بسیار جدی از جمله مرگ را افزایش‌دهد. برای کاهش این خطرات، پزشک شما در ابتدا باید از کمترین دوز لورازپام که برایتان مفید است شروع کند و این دوز را برای یک دوره زمانی کوتاه در نظر بگیرد. در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی که بسیار جدی هستند، بلافاصله از یک پزشک کمک بگیرید: ریتم تنفس کند و کم عمق، احساس سبکی سر غیرمعمول، خواب آلودگی و سرگیجه شدید، مشکل بیدار شدن از خواب.

کاربردها (مصارف)

این دارو برای درمان اضطراب استفاده می‌شود. لورازپام متعلق به دسته‌ای از داروها است که به عنوان بنزودیازپین‌ها شناخته می‌شوند که بر روی مغز و اعصاب (سیستم عصبی مرکزی) عمل می‌کنند تا اثر آرام‌بخشی ایجاد کنند. این دارو با افزایش اثرات یک ماده شیمیایی طبیعی خاص در بدن (GABA) عمل می‌کند.

نحوه استفاده از لورازپام

قبل از شروع مصرف لورازپام و هربار استفاده مجدد از آن، راهنمای دارویی ارائه‌شده توسط داروساز خود را بخوانید. اگر سوالی داشتید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید.

طبق دستور پزشک این دارو را از طریق دهان و با غذا یا بدون آن مصرف کنید. دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی فرد، سن و پاسخ به درمان، متفاوت است.

در صورتی که پزشک شما مصرف لورازپام را به شما پیشنهاد داده است، به طور منظم از این دارو استفاده کنید تا بهترین اثرات این دارو را ببینید. سعی کنید هر روز راس یک ساعت معین از آن استفاده کنید.

اگر ناگهان استفاده از این دارو را متوقف کنید، ممکن است به علائم ترک دچار شوید. علائمی مانند تشنج، مشکل خواب، تغییرات ذهنی/ خلقی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، از دست دادن اشتها، درد معده، توهم، بی‌حسی یا گزگز دست و پاها، درد عضلانی، ضربان قلب سریع، از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت، تب بسیار بالا و افزایش واکنش در برابر سر و صدا/ لمس/ نور. برای جلوگیری از بروز علایم ترک دارو، پزشک معمولا دوز مصرفی شما را به آرامی کاهش می‌دهد. اگر از لورازپام به‌طور منظم برای مدت طولانی (بیش از 4-1 هفته) یا در دوزهای بالا استفاده کرده‌اید یا سابقه مصرف الکل، سوءمصرف موادمخدر یا اختلال شخصیت دارید، احتمال بیشتری دارد که دچار علایم ترک دارو شوید. در صورتی‌که مصرف دارو را قطع کردید، فوراً به پزشکتان اطلاع دهید.

اگرچه این دارو به بسیاری از افراد در بهبودشان کمک‌می‌کند، اما گاهی ممکن‌است باعث اعتیاد شود. در صورت ابتلا به اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد از دارو یا اعتیاد به مواد مخدر/ الکل) این خطر اعتیاد ممکن‌است افزایش یابد. این دارو را دقیقاً طبق دستورالعملش مصرف کنید تا خطر اعتیاد کاهش یابد.

بدون مشورت با پزشکتان ناگهان مصرف این دارو را قطع نکنید. با قطع ناگهانی این دارو، ممکن‌است شرایط بدتری برایتان پیش آید. شاید لازم باشد دوز مصرفی شما به‌تدریج کاهش یابد.

مصرف طولانی‌مدت این دارو ممکن‌است از اثربخشی از بکاهد. اگر متوجه شدید دارو دیگر اثری در بهبود شما ندارد، با پزشکتان صحبت کنید. در صورت تداوم یا بدتر شدن وضعیت، حتما به پزشکتان اطلاع دهید.

عوارض جانبی

هنگام مصرف این دارو، خواب آلودگی، سرگیجه، از دست دادن هماهنگی، سردرد، حالت تهوع، تاری دید، تغییر در میل و توانایی جنسی، یبوست، سوزش معده یا تغییر اشتها ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، سریعاً به پزشکتان اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است، بنابراین قطعا سود مصرف دارو برای شما بیش از خطر عوارض جانبی آن است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بعید اما جدی مانند تغییرات ذهنی/ خلقی (مانند توهم، افسردگی، افکار خودکشی)، اختلال در گفتار یا مشکل در گفتگو، ضعف بینایی، ضعف غیرمعمول، مشکل در راه رفتن، مشکلات حافظه، علائم عفونت (مانند تب، گلودرد مداوم)، پزشک خود را در جریان بگذارید.

در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی نادر اما بسیار جدی مانند: زردی چشم یا پوست، تشنج، تنفس آرام/ کم‌عمق، بلافاصله از کمک‌های پزشکی استفاده کنید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی مانند: کهیر یا اگزما، خارش/ تورم (به خصوص در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

لیست فوق، شرح کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. در صورت مشاهده عوارضی غیر از عوارض ذکر شده در بالا، به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد احتیاط

قبل از مصرف لورازپام، اگر به آن یا به سایر بنزودیازپین‌ها (مانند آلپرازولام، کلونازپام، دیازپام) آلرژی دارید به پزشکتان بگویید. در نظر داشته باشید که این دارو حاوی عناصر غیرفعالی است که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات شود.

قبل از اینکه از این دارو استفاده کنید، سابقه پزشکی خود را به پزشکتان اطلاع دهید. خصوصاً: موارد کلیوی، بیماری کبدی، آب‌سیاه چشمی، مشکلات ریوی/ تنفسی (مانند آپنه خواب)، اختلالات روحی/ خلقی (مانند افسردگی، روان‌پریشی)، سابقه خانوادگی یا شخصی اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا اعتیاد به موادمخدر/ الکل).

این دارو ممکن است شما را گیج یا خواب‌آلود کند یا بینایی شما را تار کند. تا زمانی‌که احساس خواب آلودگی یا بینایی ضعیف دارید، از رانندگی، استفاده از ماشین‌آلات و کارهایی که نیاز به هوشیاری یا دید واضح دارند، خودداری کنید. همچنین از مصرف نوشیدنی‌های الکلی نیز خودداری کنید. در صورت استفاده از ماری جوانا (شاهدانه) با پزشکتان صحبت‌کنید.

قبل از انجام هرگونه عمل جراحی، تمامی محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید.

افراد مسن ممکن‌است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به‌ویژه از دست‌دادن هماهنگی و خواب‌آلودگی حساسیت بیشتری نشان دهند. همچنین، افراد مسن ممکن است با لورازپام تسکین اضطراب را تجربه‌نکنند. بنابراین ممکن‌است تأثیر معکوس در افراد مسن داشته باشد. یعنی باعث ایجاد علائمی از جمله تغییرات ذهنی/ خلقی، مشکلات خواب، افزایش علاقه جنسی یا توهم شود. از دست دادن هماهنگی، خواب‌آلودگی و مشکلات خواب ممکن است خطر زمین خوردن را افزایش دهد.

برخی کودکان نیز ممکن‌است با لورازپام تسکین اضطراب را تجربه‌نکنند. این حالت ممکن است اثر معکوسی روی کودکان داشته باشد. و باعث ایجاد علائمی از جمله هراس، لرزش یا توهم شود.

مصرف این دارو در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. همچنین ممکن است به نوزاد متولدنشده آسیب‌برساند. اگر در نوزاد تازه متولدشده خود علائمی مانند کندی تنفس، مشکلات تغذیه یا گریه مداوم مشاهده‌کردید، فوراً به پزشک اطلاع‌دهید. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت‌کنید.

این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود. بنابراین اگر در دوره شیردهی هستید، قبل از مصرف دارو با پزشکتان مشورت‌کنید.

تداخلات لورازپام با دیگر داروها

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض‌جانبی جدی را افزایش‌دهد. لیستی از تمام موادی که مصرف می کنید (شامل داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) تهیه کنید و آن را با پزشک خود به اشتراک بگذارید. بدون تأیید پزشک، دوز داروها را شروع، متوقف یا تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: کلوزاپین، کاوا، سدیم اکسیبات (همچنین به‌عنوان گاما هیدروکسی بوتیرات یا GHB شناخته می‌شود).

در صورت مصرف این دارو با سایر محصولات که ممکن است باعث خواب آلودگی یا مشکلات تنفسی شود، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس آرام/ کم‌عمق، خواب آلودگی شدید/ سرگیجه) افزایش یابد. در صورت استفاده از سایر محصولات مانند داروهای مسکن یا ضدسرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای دیگر برای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل‌کننده‌های عضلانی (مانند کاریزوپرولول، سیکلوبنزپرین) یا آنتی هیستامین‌ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین) به پزشک خود بگویید.

مصرف بیش از حد یا اوردوز دارو

اگر دارو را اشتباهاً بیش از حد مصرف کردید و علائم جدی مانند از احساس بیهوشی یا مشکل تنفسی شدید دارید، با اورژانس یا پزشکتان تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد یا اوردوز ممکن است شامل گیجی، کلافگی، خواب عمیق و از دست دادن هوشیاری باشد.

نکات:

تغییر در سبک زندگی مانند شروع یک برنامه کاهش استرس ممکن است اثربخشی این دارو را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد تغییر سبک زندگی که ممکن است برای شما مفید باشد صحبت کنید.

این دارو را به افراد دیگر ندهید. مصرف این دارو بدون تجویز پزشک، غیرقانونی است.

تست‌های آزمایشگاهی یا پزشکی (مانند آزمایش خون، آزمایش‌های کبدی) باید به صورت دوره‌ای انجام شود تا میزان بهبود شما کنترل شود یا عوارض جانبی بررسی شود. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.

دوز از دست رفته

اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید و روزانه بیش از 1 دوز مصرف می‌کنید، اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، آن را مصرف نکنید. در عوض، از دوز فراموش شده صرف‌نظر کنید. دوز بعدی را در زمان معین مصرف کنید. دوز را برای جبران دو برابر نکنید. اگر یک بار در روز آن را هنگام خواب مصرف می‌کنید و یک نوبت را فراموش کردید، صبح روز بعد آن را مصرف نکنید. در این شرایط با پزشک خود تماس بگیرید تا متوجه شوید چه کاری باید انجام دهید.

شرایط نگهداری

دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. در حمام نگهداری نکنید. همه داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.