چگونه اسکیزوفرنی را تشخیص دهیم
علائم اسکیزوفرنی
علائم اسکیزوفرنی را می توان به 2 دسته مثبت و منفی تقسیم کرد. نشانه های مثبت آنهایی هستند که در یک فرد غیر مبتلا وجود ندارد ولی در فرد مبتلا به اسکیزوفرنی دیده نمی شود و علائم منفی اسکیزوفرنی نشانه هایی هستند که در یک فرد نرمال وجود دارد ولکن در فرد مبتلا به اسکیزوفرنی دیده نمی شود. در ادامه به علائم اسکیزوفرنی با تفصیل بیشتر می پردازیم.
اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی طرز فکر، احساس و رفتار شما را تغییر می‌دهد. امکان دارد این اختلال شما را متفاوت از شخص دیگری تحت تأثیر قرار دهد.
علائم همچنین می‌توانند بیایند و بروند. هيچکس هميشه همه آن‌ها را با هم تجربه نمی‌کند. آن‌ها معمولاً بین ۱۶ تا ۳۰ سالگی شروع می‌شوند. کسانی که در هنگام تولد به آن‌ها جنسیت مرد اختصاص داده شده (AMAB)، اغلب آن‌ها را زودتر از کسانی که به آن‌ها جنسیت زن اختصاص داده شده است، تجربه می‌کنند. اغلب، قبل از شروع آشکار علائم، تغییر تدریجی در فرد رخ می‌دهد. این حالت گاهی اوقات فاز پیش نشانه (پرودرُم) نامیده می‌شود.
هنگامی که بیماری در نوسان کامل است و علائم شدید است، فرد مبتلا به اسکیزوفرنی نمی‌تواند تشخیص دهد که ایده‌ها و ادراکات خاصی که دارد، واقعی هستند یا خیر. این اتفاق با افزایش سن کمتر رخ می‌دهد.
افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است دچار هذیانات شنوایی یا بینایی شوند. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً نمی‌دانند که در حال تجربه این موارد هستند تا زمانی که یک پزشک یا مشاور در این باره به آن‌ها بگوید. آن‌ها حتی متوجه نمی‌شوند که چیزی واقعاً اشتباه است. اگر آن‌ها متوجه علائم شوند، مانند اینکه نتوانند درست فکر کنند، ممکن است آن را به‌خاطر چیزهایی از جمله استرس یا خستگی بدانند.
اگر نگران هستید که خودتان یا کسی که می‌شناسید علائم اسکیزوفرنی را نشان می‌دهد، با پزشک یا مشاور صحبت کنید.
علائم اسکیزوفرنی
پنج علائم اسکیزوفرنی چیست؟
وقتی اسکیزوفرنی دارید، معمولاً پنج دسته اصلی از علائم وجود دارد. این موارد عبارتند از:
1. توهمات. باورهای قوی که بر اساس واقعیت نیستند، مانند ترس از اینکه توسط کسی آزار و اذیت یا آسیب ببینید یا پیام‌های مخفی دریافت کنید.
2. هذیانات. دیدن یا شنیدن چیزهایی (مانند صداها) که در واقع وجود ندارند.
3. گفتار نامنظم. توقف وسط جمله، پریدن از فکری به فکر دیگر یا استفاده از کلمات بی‌معنی.
4. حرکات غیر‌معمول. حرکت تکراری، داشتن وضعیت غیرطبیعی یا حرکات تحریک شده.
5. علائم منفی. عدم وجود رفتارهای معمولی مانند حمام کردن، معاشرت، مراقبت از نیازهای اساسی یا نشان دادن احساسات.
علائم مثبت اسکیزوفرنی
علائم مثبت شامل ایده‌ها، ادراکات یا اقدامات بسیار اغراق آمیز هستند که نشان می‌دهد فرد نمی‌تواند آنچه که واقعی است را از آنچه که واقعی نیست تشخیص دهد. در اینجا کلمه «مثبت» به معنی وجود (به جای عدم وجود) علائم است. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
1. هذیانات. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است چیزهایی را بشنوند، ببینند، بو کنند یا احساس کنند که هیچ کس دیگری آن‌ها را حس نمی‌کند. انواع هذیانات در اسکیزوفرنی عبارتند از:
- شنیداری. فرد اغلب صداهایی را در سر خود می‌شنود. این صداها ممکن است عصبانی یافوریباشند و از او بخواهند که کارهایی را انجام دهد.این صداها می‌تواند مانند یک صدا یا بسیاری از صداها باشد.آن‌ها شاید زیر لب حرف بزنند، زمزمه کنند یا عصبانی و بهانه‌گیر باشند.
- بصری. فرد ممکن است چراغ‌ها، اشیاء، افراد یا الگوهایی را ببیند. این موارد اغلب عزیزان یا دوستانی هستند که دیگر زنده نیستند. همچنین امکان دارد فرد با درک عمق و فاصله مشکل داشته باشد.
- بویایی وچشایی. این موردمی‌تواند شامل بوها و طعم‌های خوب و بد باشد.شایدفرد باور کند که مسموم شده است و از خوردن غذا امتناع کند.
- لامسه. این حالت، احساس چیزهایی را ایجاد می‌کند که روی بدن شما حرکت می‌کنند، مانند دست‌ها یا حشرات.
2. توهمات. این باورها برای اکثر مردم عجیب به نظر می‌رسند و اثبات اشتباه آن‌ها آسان است. فرد مبتلا ممکن است فکر کند که شخصی سعی دارد مغزش را از طریق تلویزیون کنترل کند یا اینکه اف‌بی‌آی قصد دارد مغزش را کنترل کند. آن‌ها ممکن است باور کنند که هویت شخص دیگری را دارند، مانند یک بازیگر مشهور، رئیس جمهور یا اینکه افرادی هستند که ابرقدرت دارند. انواع توهمات عبارتند از:
- توهمات آزار و اذیت. این حالت ممکن است باعث شود احساس کنید که کسی دنبالتان است یا اینکه شما را تعقیب یا شکار می‌کند، گیرتان می‌اندازد یا فریبتان می‌دهد.
- توهمات مرجع. وقتیشخصیمعتقداست که اشکال عمومی ارتباط، مانند متن آهنگ یا ژست مجری تلویزیون، پیام خاصی فقط برای آن‌هاست.
- توهمات جسمی. این نوع توهمات روی بدن متمرکز هستند. فردفکرمی‌کند که بیماری وحشتناکی یا مشکل سلامتی عجیبی مانند کرم‌های زیر پوست یا آسیب ناشی از اشعه‌های کیهانی دارد.
- توهمات اروتومانی. یکفرد ممکن است متقاعد شود که شخص مشهوری عاشق اوست یا شریک زندگی او خیانت می‌کند. همچنین ممکن استفکر کند افرادی که جذب او نمی‌شوند، به این دلیل است که او را تعقیب می‌کنند.
- توهمات مذهبی. شایدکسی فکرکند که رابطه خاصی با یک خدا دارد یا اینکه توسط یک شیطان تسخیر شده است.
- توهمات بزرگ. افرادمبتلا ممکن است خود را به عنوان یک شخصیت اصلی در صحنه جهانی مانند یک هنرمند یا یک سیاست مدار در نظر بگیرند.
3. افکارگیج وگفتار بی‌نظم. افرادمبتلا به اسکیزوفرنی می‌توانند در سازماندهی افکار خود مشکل داشته باشند.شاید وقتي با آن‌ها حرف مي‌زنید، نتوانند جریان صحبت را دنبال کنند.در عوض، شاید به نظر برسد که آن‌ها در حال غرق شدن در افکار خود یا حواس‌پرتی هستند. وقتی آن‌هاحرف می‌زنند، کلماتشان می‌تواند گیج و بی‌معنی به نظر برسد. مشکل در تمرکز. برای مثال، امکان دارد فرد در حال تماشای تلویزیون باشد و جریان آنچه که در یک برنامه تلویزیونی اتفاق می‌افتد را گم کند.
4. اختلالات حرکتی. بعضی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است پرخاشگر به نظر برسند.گاهی اوقات، آن‌ها بارها و بارها حرکات یکسانی را انجام می‌دهند.اماگاهی اوقات، ممکن است ساعت‌ها کاملاً بی‌حرکت بمانند، که کارشناسان این حالت را اختلال کاتاتونیک می‌نامند. برخلاف باور عمومی، افرادمبتلا به این بیماری معمولاً خشونت آمیز نیستند.
5. علائم منفی اسکیزوفرنی: چیزهایی که ممکن است متوقف شوند
علائم منفی به عدم وجود یا عدم عملکرد ذهنی طبیعی مربوط به تفکر، رفتار و ادراک اشاره دارد. شاید متوجه چنین مواردی شوید:
- عدم لذت. به نظر می‌رسد فرد دیگر از هیچ چیز لذت نمی‌برد.یک پزشکاین حالت را بی‌لذتی می‌نامد.
- مشکلدر صحبت کردن. فرد ممکن است زیاد حرف نزند یا هیچ احساسی نشان ندهد. پزشکان این حالت را بی‌گفتار می‌نامند.
- صدا و لحن یکنواخت. فرد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است به نظر برسد که موردی وحشتناک از حالت پوچی در صحبت خود دارد.وقتی او صحبت می‌کند، صدایش می‌تواند یکنواخت به نظر برسد، به طوری که انگار هیچ احساسی ندارد.او ممکن است به طور معمول لبخند نزند یا احساسات معمول صورت را در واکنش به مکالمات یا چیزهایی که در اطرافش اتفاق می‌افتد، نشان ندهد.یک پزشک ممکن است این حالت عاطفی را یکنواختی بنامد.
- گوشه‌گیری. این وضعیت ممکن است شامل عدم برنامه‌ریزی برای ملاقات با دوستان یا تبدیل شدن به یک فرد گوشه‌گیر باشد. صحبت کردن با این فرد می‌تواند مانند کشیدن دندان باشد؛ اگر می‌خواهید پاسخی دریافت کنید، باید واقعاً تلاش کنید تا حرف را از آن‌ها بیرون بکشید. پزشکان این را بی‌تفاوتی می‌نامند.
- مبارزه با اصول زندگی روزمره. این امکان وجود دارد که فرد حمام کردن یا مراقبت از خود را متوقف کند.
- عدم پیگیری. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در این مسئله مشکل دارند که پایبند به برنامه خود بمانند یا کاری را که شروع می‌کنند تمام کنند. بعضیوقت‌ها آن‌ها اصلاً نمی‌توانند کاری را شروع کنند. یک پزشک ممکن است به این حالت بی‌ارادگی بگوید.
- کاهش میل به معاشرت. انگیزه زیادی برای حضور در کنار دیگران وجود ندارد و تعاملات می‌تواند ناخوشایند باشد.
افسردگی هم علائم مشابهی دارد. تشخیص آن‌ها می‌تواند سخت باشد، به ویژه در نوجوانان، زیرا حتی نوجوانان سالم می‌توانند نوسانات عاطفی بزرگی بین حالات خلقی بالا و پایین داشته باشند.
علائم شناختی و مشکلات فکری
این علائم نشان می‌دهد که مغز فرد چقدر اطلاعات را یاد می‌گیرد، ذخیره می‌کند و از آن‌ها استفاده می‌کند. فردی که مبتلا به اسکیزوفرنی است ممکن است با حافظه کاری خود مشکل داشته باشد. به عنوان مثال، او ممکن است قادر به پیگیری انواع مختلف حقایق به طور همزمان، مانند شماره تلفن به علاوه دستورالعمل‌ها نباشد.
در کنار مشکل توجه، سازماندهی افکار و تصمیم‌گیری برای این افراد دشوار است.
علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان
وقتی کسی قبل از ۱۸ سالگی تشخیص اسکیزوفرنی را دریافت می‌کند، به آن اسکیزوفرنی زودرس گفته می‌شود. تشخیص اسکیزوفرنی در نوجوانان می‌تواند دشوار باشد زیرا بسیاری از علائم برای رشد طبیعی معمول است، مانند موارد زیر:
- گوشه‌گیری از دوستان و خانواده
- مشکل درانجام کارهای مدرسه
- مشکل در خواب
- تحریک پذیری یا خلق و خوی افسرده
- عدم انگیزه
نوجوانانی که ماری‌جوآنا، مت‌آمفتامین یا ال‌اس‌دی مصرف می‌کنند نیز ممکن است علائم مشابه اسکیزوفرنی را نشان دهند. برخلاف بزرگسالان مبتلا به این اختلال، نوجوانان مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر احتمال دارد که هذیانات بینایی داشته باشند و کمتر احتمال دارد که توهمات داشته باشند. برخی از عوارض شایع اسکیزوفرنی، سوءمصرف الکل و مواد مخدر، سایر اختلالات روانی، خودآزاری و افکار خودکشی است.
مطلب پایانی
آگاهی از علائم اسکیزوفرنی به شما کمک می‌کند تا تشخیص دهید که چه زمانی ممکن است فردی با این اختلال مقابله کند. اگر نگران یکی از عزیزانتان هستید که مبتلا به اسکیزوفرنی میباشد، درباره آنچه می‌بینید صحبت کنید. شما می‌توانید از او حمایت کنید و یک منبع تشویق باشید اگر آن‌ها تصمیم بگیرند که به دنبال کمک پزشکی باشند.
اگرچه نمی‌توانید کسی را مجبور کنید برای علائم اسکیزوفرنی به پزشک مراجعه کند، اما شرایط خاصی وجود دارد که ممکن است نیاز به کمک اضطراری داشته باشید. اگر کسی برای خود یا دیگران خطر ایجاد می‌کند، یا اگر نمی‌تواند به درستی از خود مراقبت کند، برخی از حمایت‌ها می‌توانند کمک کنند، مانند شماره اورژانس یا سایر پاسخ دهندگان اضطراری. در برخی موارد ممکن است فرد مورد علاقه شما نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
سؤالات متداول درباره علائم اسکیزوفرنی
- آیافرد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌تواند زندگی عادی داشته باشد؟
از طریق درمان مناسب، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌توانند زندگی رضایت بخش و معنادار داشته باشند. اگرچه علائم بیماری ممکن است باعث اختلال و سختی‌های زیادی شود، اما استفاده مداوم از دارو، مشاوره و حمایت اجتماعی و عاطفی می‌تواند به افراد کمک کند تا بیماری خود را به خوبی مدیریت کنند و به طور طبیعی عمل کنند.
- معمولاً اولین علائم اسکیزوفرنی چیست؟
برخی از اولین علائم اسکیزوفرنی می‌تواند مبهم باشد. شاید متوجه شوید که کسی در حال تجربه تغییرات خلق و خوی است، یا کمتر تماس می‌گیرد و با شما ملاقات می‌کند. احتمال دارد آن‌ها شروع به نادیده گرفتن کارهایی کنند که باید انجام دهند مانند کارهای خانه، کارهای مدرسه یا بهداشت شخصی. پس از این علائم اولیه، ممکن است متوجه علائم فعال مانند توهمات و هذیانات شوید.
Schizophrenia Symptoms
منبع:
https://www.webmd.com/schizophrenia/schizophrenia-symptoms
