زولپیدم Zolpidem

هشدار

پس از مصرف این دارو، مردم به ندرت در حالی‌که کاملا بیدار و هوشیار نیستند، از رختخواب خارج شده و وسایل نقلیه را رانده‌اند (رانندگی در خواب). اما همچنین این افراد، در خواب بیدار شده‌اند، غذا خورده و تهیه کرده‌اند، تماس تلفنی برقرار کرده‌اند یا رابطه جنسی داشته‌اند. غالباً، این افراد این وقایع را به خاطر نمی‌آورند. این مشکل می‌تواند برای فرد یا دیگران خطرناک باشد (احتمالاً کشنده). اگر بعد از مصرف این دارو متوجه شدید که هر یک از این فعالیت‌ها را انجام داده‌اید، بلافاصله به پزشک خود بگویید. اگر به این دارو واکنش نشان دادید، نباید از این دارو یا داروهای مشابه (مانند ازوپیکلون، زالپلون) استفاده کنید.

موارد کاربرد

این دارو برای درمان مشکلات خاصی از خواب (بی‌خوابی) در بزرگسالان استفاده می‌شود. این دارو ممکن است به شما کمک کند سریعتر بخوابید، بیشتر بخوابید و دفعات بیدار شدن در طول شب را کاهش دهید، بنابراین می‌توانید استراحت شبانه بهتری داشته باشید. زولپیدم متعلق به دسته‌ای از داروها به نام خواب‌آور- آرام‌بخش (sedative-hypnotics) است. این دارو روی مغز شما اثر می‌گذارد تا اثر آرام‌بخشی ایجاد کند. این دارو معمولاً به دوره‌های درمانی کوتاه مدت 1 تا 2 هفته یا کمتر محدود می‌شود.

نحوه استفاده

قبل از شروع مصرف زولپیدم و هربار مصرف مجدد آن، راهنمای دارویی ارائه‌شده توسط داروسازتان را بخوانید. اگر سوالی داشتید، از پزشکتان بپرسید.

طبق دستور پزشک، این دارو را از طریق دهان و با معده خالی و معمولاً هر شب مصرف کنید. از آنجا که زولپیدم به‌سرعت اثر می‌کند، آن را درست قبل از خوابیدن مصرف کنید. آن را با یا بعد از غذا مصرف نکنید زیرا از اثر دارو می‌کاهد.

دوزی از این دارو را زمانی مصرف کنید که حداقل ۷ تا ۸ ساعت وقت کافی برای خواب کامل شبانه داشته باشید. اگر مجبور باشید در زمان کوتاهی بعد از مصرف دارو، از خواب بیدار شوید، ممکن است کمی حافظه‌تان را از دست دهید و در انجام ایمن هر فعالیتی که نیاز به هوشیاری دارد، مانند رانندگی یا کار با ماشین‌آلات، با مشکل روبرو شوید.

مقدار دوز مصرفی شما براساس جنسیت، سن، شرایط پزشکی، و سایر داروهایی که مصرف می‌کنید و همچنین پاسخ شما به‌درمان است. دوز خود را افزایش ندهید، آن را به مقدار بیشتر و در مدت طولانی‌تر از زمان تجویز شده استفاده نکنید. بیش از 10 میلی‌گرم در روز مصرف نکنید. برای خانم‌ها معمولاً دوز کمتری تجویز می‌شود زیرا این دارو از مردان از بدن دیرتر خارج می‌شود. برای بزرگسالان مسن معمولاً دوز کمتری تجویز می‌شود تا خطر عوارض جانبی کاهش یابد.

قطع ناگهانی دارو

اگر ناگهان استفاده از این دارو را متوقف‌کنید، ممکن‌است به‌علائم ترک دچار شوید. علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، گرگرفتگی، معده درد، عصبی بودن و لرزش. برای جلوگیری از بروز علایم ترک‌دارو، پزشک دوز مصرفی شما را به آرامی کاهش‌می‌دهد. اگر از زولپیدم به‌طور منظم برای مدت طولانی یا در دوزهای بالا استفاده کرده‌اید، احتمال بیشتری دارد دچار علایم ترک‌دارو شوید. درصورتی‌که مصرف دارو را قطع‌کردید، فوراً به پزشکتان اطلاع‌دهید.

اگرچه این دارو به‌بسیاری از افراد در بهبودشان کمک‌می‌کند، اما گاهی ممکن‌است باعث اعتیاد شود. درصورت ابتلا به اختلال مصرف‌مواد (مانند استفاده بیش از حد دارو یا اعتیاد به موادمخدر/ الکل) این خطر ممکن‌است افزایش‌یابد. این دارو را دقیقاً طبق دستورالعملش مصرف‌کنید تا خطر اعتیاد کاهش‌یابد. از پزشکتان برای جزئیات بیشتر سوال‌بپرسید.

مصرف طولانی‌مدت این دارو ممکن‌است از اثربخشی آن بکاهد. اگر متوجه شدید دارو دیگر اثری در بهبودتان ندارد، با پزشکتان صحبت‌کنید.

اگر وضعیت شما بعد از ۷ تا ۱۰ روز ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، به پزشک خود بگویید.

ممکن است در چند شب اول پس از قطع مصرف این دارو در خواب مشکل داشته باشید. به این حالت بی‌خوابی بازگشتی (Rebound insomnia) گفته می‌شود و طبیعی است. معمولاً بعد از ۱ یا ۲ شب از بین می‌رود. در صورت ادامه این حالت، با پزشک خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی

سرگیجه ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا بدتر شدن این عوارض، سریعاً به پزشک خود بگویید.

این دارو ممکن است باعث خواب‌آلودگی شما در طول روز شود. در صورت وجود این حالت، به پزشک خود اطلاع دهید. دوز مصرفی شما ممکن است لازم باشد تنظیم شود.

به یاد داشته باشید که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است، بنابراین قطعا سود مصرف دارو برای شما بیش از خطر عوارض جانبی آن است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بعید اما جدی، بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید، از جمله: از دست دادن حافظه، تغییرات ذهنی/ خلقی/ رفتاری (مانند بروز افسردگی جدید یا بدتر شدن آن، افکار غیرعادی، افکار خودکشی، توهم، گیجی، تحریک‌پذیری، رفتار پرخاشگرانه، اضطراب).

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله موارد زیر، به پزشکتان اطلاع دهید و کمک پزشکی بخواهید: اگزما، خارش/ تورم (به‌خصوص صورت/ زبان/ گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی.

مواردی که در بخش‌های بالا ذکر شد، لیست کاملی از عوارض‌جانبی احتمالی نیست. اگر متوجه عوارض دیگری شدید که در بالا ذکر نشده، حتما با پزشکتان تماس بگیرید.

موارد احتیاط

قبل از مصرف زولپیدم، در صورتی‌که به آن حساسیت دارید یا اگر مبتلا به انواع دیگری از آلرژی­‌ها هستید، در این‌باره با پزشکتان صحبت‌کنید. این دارو ممکن‌است شامل مواد غیرفعالی باشد که موجب واکنش‌­های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت‌کنید.

قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید. به‌خصوص: بیماری کلیه، بیماری کبدی، مشکلات روحی/ خلقی (مانند افسردگی، افکار خودکشی)، سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا اعتیاد به موادمخدر یا الکل)، سابقه شخصی یا خانوادگی راه رفتن در خواب، مشکلات ریوی/ تنفسی (مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی-COPD، آپنه خواب)، یک بیماری عضلانی خاص (میاستنی گراویس).

اثرات این دارو حتی پس از بیدار شدن از خواب در روز بعد نیز می‌تواند ادامه داشته باشد. اگر پس از مصرف دارو 7 تا 8 ساعت نخوابید یا از داروهای دیگری نیز مصرف کرده‌اید که باعث خواب‌آلودگی شما شده است یا حساسیت بیشتری نسبت به این دارو دارید، ممکن است احساس هوشیاری کنید اما برای رانندگی به اندازه کافی آماده نباشید. همچنین ممکن است دچار سرگیجه یا تاری دید یا دوبینی شوید. الکل یا ماری جوانا (شاهدانه) می‌تواند باعث سرگیجه شما شود. قبل از رانندگی حداقل 8 ساعت پس از مصرف این دارو صبر کنید و تا زمانی که با خیال راحت نتوانید این کار را انجام دهید، از رانندگی، استفاده از ماشین‌آلات و کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند، خودداری کنید. این دارو همچنین ممکن است خطر زمین خوردن را افزایش دهد. از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید. در صورت استفاده از ماری جوانا (شاهدانه) با پزشک خود صحبت کنید.

کودکان، افراد مسن و زنان باردار

کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به‌ویژه سرگیجه و توهم حساس باشند.

افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو حساسیت بیشتری نشان دهند، به ویژه سرگیجه، گیجی، بی‌ثباتی و خواب‌آلودگی بیش از حد. این عوارض‌جانبی می‌تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد.

قبل از انجام هرگونه عمل جراحی، تمامی محصولات مورد استفاده‌تان (از جمله داروهای تجویزشده، داروهای بدون‌نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشکتان بگویید.

در دوران بارداری، این دارو باید تنها زمانی مورد استفاده قرار گیرد که بسیار موردنیاز باشد. نوزادانی که از مادرانی متولد شده‌­اند که در طول ۳ ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده‌­اند، ممکن است به‌ندرت دچار علائم ترک دارو مانند خواب‌آلودگی غیرمعمول، مشکلات تنفسی، سستی غیرمعمول یا علائم ترک شوند. اگر در نوزاد تازه متولد شده خود متوجه هریک از این علائم شدید، بلافاصله موضوع را به پزشک اطلاع دهید. در مورد مزایا و ریسک‌های استفاده از این دارو با پزشکتان صحبت کنید.

این دارو به شیر مادر منتقل می­‌شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر کودک شیرخوار داشته باشد (مانند خواب آلودگی غیرمعمول، مشکل تنفسی یا سستی غیرمعمول). در صورت مشاهده علائم غیرمعمول در کودک، بلافاصله از کمک پزشکی استفاده کنید. از پزشکتان بپرسید که آیا در طول درمان باید شیر مادر را به مدت 23 ساعت پس از مصرف دوز این دارو از بدن خارج کنید و آن را دور بریزید تا خطر ابتلا به این عوارض را در کودک کاهش دهید؟ قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن‌است نحوه عمل داروهای شما را تغییر داده یا ریسک شما برای مواجهه با عوارض‌جانبی جدی را افزایش‌دهد. این متن شامل تمام تداخلات دارویی احتمالی نیست. فهرستی از تمام داروهایی که استفاده می‌­کنید (از جمله داروهای تجویزی یا غیرتجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن‌را با پزشک خود در میان بگذارید. بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکرده یا تغییری در دوز هیچ دارویی انجام ندهید.

محصولی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشد: سدیم اکسی بات است. سایر داروها می توانند در حذف زولپیدم از بدن شما تأثیر بگذارند و در نتیجه روی عملکرد زولپیدم تأثیر بگذارند. بعنوان مثال می‌توان به ضد قارچ‌های آزول (مانند کتوکونازول)، ریفامپین، عصاره گل راعی و غیره اشاره کرد.

در صورت مصرف این دارو با سایر محصولاتی که ممکن است باعث خواب آلودگی یا مشکلات تنفسی شود، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس آرام/ کم عمق، خواب‌آلودگی شدید/ سرگیجه) افزایش یابد. در صورت استفاده از سایر محصولات مانند داروهای مسکن یا ضدسرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری‌جوانا (شاهدانه)، داروهای دیگر برای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل‌کننده‌های عضلانی (مانند کاریزوپرولول، سیکلوبنزپرین) یا آنتی‌هیستامین‌ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین) به پزشک خود بگویید.

برچسب روی تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند ضد آلرژی یا ضدسرفه و سرماخوردگی). زیرا ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند. می‌توانید از دکتر داروساز نحوه استفاده مطمئن داروها را بپرسید.

اوردوز یا مصرف بیش از حد

اگر دارو را اشتباهاً بیش از حد مصرف کردید و علائم جدی مانند از احساس بیهوشی یا مشکل تنفسی شدید دارید، با اورژانس یا پزشکتان تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد یا اوردوز ممکن‌است شامل تنفس کند یا خواب عمیقی باشد که نتوانید از آن بیدار شوید.

نکات:

این دارو را به افراد دیگر ندهید. مصرف این دارو بدون تجویز پزشک، غیرقانونی است.

هرچه پیرتر می‌شوید، الگوی خوابتان ممکن است به‌طور طبیعی تغییر کند و خواب شما در طول شب چندین‌بار قطع شود. با پزشک خود در مورد راه‌های بهبود خواب بدون دارو، مانند منع مصرف کافئین و الکل نزدیک به زمان خواب، نخوابیدن در روز و خوابیدن راس یک ساعت مشخص، مشورت کنید.

دوز از دست رفته

اگر دوزی از دارو را فراموش کردید ، آن را مصرف نکنید؛ مگر اینکه وقت داشته باشید ۷ تا ۸ ساعت بعد از مصرف دارو بخوابید.

شرایط نگهداری

دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. در حمام نگهداری نکنید. همه داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.