زندگی با همسری که دچار اختلال دو قطبی است
علی‌رغم این واقعیت که تقریباً 2.6٪ از جمعیت مبتلا به این بیماری تشخیص داده شده‌اند، سردرگمی زیادی در مورد اختلال دوقطبی وجود دارد. تصور مردم جامعه از این اختلال هنوز شکل درستی نگرفته است و اگر شما همسر دوقطبی دارید، ممکن است خانواده و دوستانتان درک درستی از آنچه که تجربه می‌کنید، نداشته باشند.
به دلیل همین شکل ناآگاهی مردم از برخی اختلالات روانشناسی و آثار آن، همسر این افراد خود به مراقبت‌ها و درک ویژه‌ای نیاز دارند تا زندگی برایشان راحت‌تر شود. در اختلال دوقطبی کنار آمدن با نوسانات خلقی، دوره شیدایی، افسردگی و احتمالاً طغیان‌های عاطفی همسر دوقطبی برای شما بسیار سخت و ناباورانه خواهد بود. اگرچه معمولاً افراد زمانی که صحبت از اختلال دوقطبی می‌شود به‌یاد «شیدایی» و «افسردگی» این افراد می‌افتند، اما باید در نظر داشت یک سری علائم دیگر نیز وجود دارد که ممکن است افراد مبتلا به این بیماری از خود نشان دهند و شما به عنوان شریک زندگی مسئول کمک به آنها هستید.
کنار آمدن با دوره‌های «شیدایی»
ابتدا بهتر است بدانیم اختلال دوقطبی به دو دسته تقسیم می‌شود: دوقطبی 1- با دوره‌های شدید شیدایی مشخص می‌شود که به‌طور بالقوه می‌توانند هفته‌ها ادامه داشته باشند. این اختلال در صورت عدم وجود یک دوره افسردگی قابل تشخیص است. منظور از دوره شیدایی، دوره‌ایست که فرد دچار بی‌خوابی، پرحرفی و افزایش فعالیت می‌شود و نمی‌تواند رفتارهای هیجانیش را کنترل‌کند. دوقطبی 2– افسردگی و شیدایی در این دوره با مثال «دوچرخه‌سواری سریع» بیشتر مشخص می‌شود. این اختلال شامل اپیزودهای افسردگی و شیدایی است که به نوسانات خلقی منجر می‌شود. این اختلال باید حداقل شامل یک دوره افسردگی دو هفته‌ای یا بیشتر باشد.
دوره‌های شیدایی می‌تواند شامل افکار مسابقه‌ای، الگوهای گفتاری سریع، احساس خودبزرگ‌بینی و توهم و پیگیری همه این موارد با رفتارهای پرخطر از جمله انتخاب‌های پرخطر مالی، جنسی و خودتخریبی باشد. پذیرش این نوع رفتارها به عنوان شریک زندگی بسیار دشوار است. وقتی شریک زندگی شما در یک مرحله شیدایی بیش از حد قرار می‌گیرد، نه تنها درگیر کارهایی می‌شود که برای شما و خانواده‌تان مضر است، بلکه قادر نیست مثل همیشه با شما تعامل کند. تلاش برای توضیح اتفاقات در مرحله شیدایی برای خود این بیماران تقریبا غیرممکن است. زیرا آنها دیگر واقعاً خودشان نیستند. در این دوره‌ها شما علاوه بر اینکه احساس صدمه و ترس می‌کنید، از اینکه هم‌اکنون بهترین دوستتان گویی ناپدید شده، بسیار ناراحت هستید.
کنار آمدن با «افسردگی»
مراقبت از فردی که دچار افسردگی شدید است بسیار سخت است. ممکن است همسرتان بیش از حد بیمار باشد و نتواند تختخواب خود را ترک کند و این بدان معناست که شما علاوه بر مسئولیت‌های دیگری که دارید، باید از او مراقبت کنید. افسردگی می‌تواند باعث خاموش شدن و عقب‌نشینی افراد در درون خودشان شود. اگر در زمینه رها شدن عاطفی از قبل با آسیب‌هایی دست و پنجه نرم می‌کنید، علی‌رغم اینکه به خود می‌گویید شریک زندگی شما فقط بیمار است، ممکن است احساس طردشدگی و رها شدن کنید. همانند دوره‌های شیدایی، شریک زندگی شما ممکن است آنقدر در درون خود فرو برود که شما از نظر احساسی دچار آسیب شوید.
مقابله با تهدید به خودکشی همسر دوقطبی
تخمین زده می‌شود که بین 25 تا 60 درصد افراد مبتلا به این بیماری در طول زندگی خود اقدام به خودکشی می‌کنند و بین 4 تا 19 درصد این خودکشی‌ها منجر به مرگ می‌شود. زندگی با همسری که قبلا اقدام به خودکشی کرده و آگاهی از این نکته که ممکن است این تلاش را تکرار کند، ترسناک خواهد بود. مواقعی پیش می‌آید که بدون اینکه بدانید ممکن است با چه چیزی مواجه شوید، مجبورید به خانه نزدیک شوید. غلبه بر اقدام به خودکشی همسرتان یک تجربه عمیقا آسیب‌زا است که باید برای کاهش آسیب‌هایش با متخصصی مانند روانشناس تماس بگیرید.
تجربه خشم و ناامیدی به عنوان نوسانات خلقی در همسر دوقطبی
علاوه بر پستی و بلندی‌های روانی، تغییرات خلقی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی می‌تواند شامل عصبانیت و تحریک شدید باشد. ممکن است خود را در زندگی با همسری ببینید که با کوچکترین چیزی تحریک می‌شود و همین موضوع نحوه ارتباط گرفتن با او را برای شما بسیار سخت کند. از یک سو خلق همسرتان مانند یک شیشه ظریف و شکننده خواهد بود و از سوی دیگر باید سعی کنید با ناراحتی خود نیز کنار بیایید. وجود فرزند در خانه کار را مشکل‌تر می‌کند. ممکن است عصبانیت شریک زندگیتان با پرخاشگری جسمی ظاهر شود و در این صورت مجبور شوید برای حفاظت از خود و کودکتان کمک بگیرید.
مواجهه با دوره‌های روان‌پریشی همسر دوقطبی
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی هرگز حتی یک دوره روان‌پریشی را تجربه نخواهند کرد. دوره روان‌پریشی شامل تغییراتی در ذهن است که شخص متقاعد می‌شود توهماتی که به آنها دچار شده، مطابق واقعیت است. مثلا آنها ممکن است صداهایی را بشنوند یا تصاویری را ببینند که در واقع وجود ندارند. و ممکن است عقاید و افکاری را مطرح کنند که منعکس‌کننده واقعیت نیستند و ماهیتی توهم‌آمیز دارند.
عدم پایبندی به دارو و خوددرمانی همسر دوقطبی
تعدادی از گزینه‌های دارویی موثر برای اختلال دوقطبی وجود دارد. اما عدم پایبندی به دارو در این بیماران معمول است. دلایل مختلفی برای این اجتناب از مصرف دارو وجود دارد. عواملی مانند عوارض جانبی داروها یا ماهیت خلقی خود اختلال یا تصمیم بیمار به ترک داروها در صورت مشاهده بهبودی. بسیاری از افراد با چالش‌هایی اساسی در زندگیشان مانند بیکاری، اعتیاد یا بی‌خانمانی روبرو هستند که پایبندی به برنامه‌های درمانی را کمتر می‌کند. از سوی دیگر بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری به‌دنبال خوددرمانی هستند. استفاده از الکل یا داروهای غیرقانونی و موادمخدر به عنوان خوددرمانی خطر آسیب‌های زندگی با این افراد را بیشتر می‌کند. شریک زندگیتان ممکن است دوست‌داشتنی، حمایت‌کننده و مهربان باشد. اما همه موارد فوق فشار زیادی بر شما و روابطتان وارد می‌کند. در نتیجه مهم است که استراتژی‌های مقابله‌ای را که از شما و همچنین شریک زندگیتان پشتیبانی می‌کند، به‌کار بگیرید.
نیازهای خود را برابر بدانید
شاید وقتی شریک زندگیتان به‌یک اختلال مهم روانشناختی مبتلاست، به‌راحتی نیازهای خود را از کنار بگذارید و شروع‌به ایثار کنید. ممکن است از ناراحتی و افسردگی احساس بدی داشته باشید و خود را با شریک زندگیتان مقایسه کنید. اگرچه ممکن است از علائمی مانند علائم بیماری شریک زندگی خود رنج نبرید، اما اگر تصمیم به فدا کردن خود و نادیده گرفتن نیازهایتان کنید، اجازه داده‌اید آسیب‌هایی مانند اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات عاطفی به سمت شما بیایند.
مراقب خودت باش
زندگی با همسری که دارای اختلال دوقطبی است می‌تواند استرس زیادی به شما وارد کند و احتمالاً شما را ملزم به پاسخگویی به خواسته‌هایی کند که حتی هیچوقت نمی‌دانستید باید با آنها مواجه شوید. ممکن است در کنار آمدن با این شرایط خود را کاملاً تنها بیابید. در حالیکه مراقبت از خود بسیار مهم است. اگر تمام انرژی خود را صرف شخص دیگری کنید، خودتان خسته می‌شوید و بیمار می‌شوید. برای تمرکز روی چیزهایی‌که باعث‌می‌شوند احساس خوبی داشته‌باشید، از ورزش گرفته تا معاشرت‌با دوستان، باید ساعاتی از شریک دوقطبی‌تان دور باشید. باید تشخیص دهید که چه زمان استرستان شدید می‌شود و اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی استراحت و فضای شخصی برای تأمین مراقبت از خود را در اختیار دارید.
یک شبکه حمایتی ایجاد کنید
همه نمی‌خواهند در مورد بیماری‌های روانی بدانند و این مورد حتی فراتر از درک برخی افراد است. با این حال، افرادی وجود دارند که ممکن است در موقعیت‌های مشابهی باشند یا وضعیت شما را درک کنند. اگر شریک زندگیتان تنها فردیست که به او نزدیکید، وقتی بیش از حد دچار افسردگی، افکار خودکشی یا شیدایی می‌شود، شما کاملاً تنها خواهید بود و با یک وضعیت تقریباً غیرممکن برای کنترل روبرو می‌شوید. داشتن افراد دیگری به‌غیر از شریک زندگیتان که می‌توانند از شما حمایت عاطفی کنند، برای سلامتی عاطفی خودتان بسیار حیاتی‌ست. زندگی با شریکی که دارای اختلال دوقطبی است، می‌تواند فشار مسوولیت شدیدی به شما وارد کند. و شما باید از طریق ارتباط با کسانی‌که به شما اهمیت‌می‌دهند و می‌توانید با آنها صحبت‌کنید، این فشار را تسکین‌دهید. گروه‌های حمایتی وجود دارند که حتی از طریق اینترنت نیز می‌توانند به کمک شما بیایند.
ایمنی خود را در نظر بگیرید
برخی از رفتارهای مرتبط با اختلال دوقطبی از جمله رفتارهای پرخطر جنسی، اپیزودهای روان‌پریشی و طغیان‌های خشن به‌طور بالقوه می‌تواند شما را در موقعیت خطرناک قرار دهد. در اینجا مهم نیست که چقدر نسبت به سلامتی شریک زندگی خود احساس مسئولیت می‌کنید. نکته مهم این است که باید خود را ایمن نگه دارید. اگر احساس می‌کنید در موقعیت خطر قرار دارید، برای محافظت از خود اقدامات لازم را انجام دهید. و بدون هیچ جای شکی این نکته باید اولویتتان باشد.
حد و مرز تعیین کنید
قابل درک است که گاه افراد ممکن است خوددرمانی کنند یا پایبندی به رژیم‌های درمانی برای آنها دشوار است. با این حال، اگر قرار است شما و همسرتان رابطه‌ای برقرار کنید که مبتنی بر احترام و پذیرش یکدیگر باشد، باید محدودیت‌هایی راجع به آنچه قابل‌قبول است و قابل‌قبول نیست، داشته باشید. این حدود را با هم ترسیم کنید. ممکن است لازم باشد در مورد نوشیدن مشروبات الکلی، عدم پایبندی به دارو و سایر مواردی که از سمت او مشاهده کرده‌اید محدودیت‌های بیشتری را قائل شوید.
برنامه‌ریزی کنید
علائم دوقطبی ممکن است در اثر استرس، خستگی و سایر عوامل ایجاد شود. بسیار مهم است که در شرایط عادی با همسرتان بنشینید و عوامل محرک را شناسایی کنید. برای کمک به کاهش احتمال وقوع عوامل محرک و مقابله با علائم هنگام بروزشان، چه اقدامات‌عملی می‌توانید باهم انجام دهید؟ به یاد داشته باشید که اختلال دوقطبی بیماری نیست که قابل درمان باشد، اما می‌تواند به‌خوبی کنترل شود. این امکان وجود دارد که افراد با داشتن صداقت درمورد نیازهای خود و انجام تلاش‌های لازم، روابط موفقی داشته باشند.
منبع:
https://www.psychologytoday.com/us/blog/women-autism-spectrum-disorder/202004/living-partner-who-has-bipolar-disorder
