رفتار جنسی
مقدمه
امروزه زنان کنترل بیشتری برروی زندگی خود دارند، اما تعهد کمتری از سمت مردان نسبت به آنها وجود دارد.
تغییرات شگفتانگیزی در رفتار جنسیتی در سراسر جهان و در طی زمان ایجاد شده است. بسیاری از این تفاوتها را میتوان بهعنوان پاسخهای سازگارانه به محیط اطراف توصیف کرد – احتمالی که عمدتاً نادیده گرفته میشود.
اکثر ما به خوبی میدانیم که در قرن گذشته، تغییرات بسیاری رخ داده است. بهعنوان مثال، در قانون عرفی بریتانیا، روابط جنسی پیش از ازدواج، جرم محسوب میشد؛ اما امروزه به یک هنجار تبدیل شده است. زنان نیز دیگر جزء اموال قانونی همسران در نظر گرفته نمیشوند و از حقوق تقریباً برابری با مردان برخوردار هستند و در کشورهای پیشرفته، نقش بیشتری در اقتصاد دارند.
تفاوت رفتار جنسی افراد در سراسر جهان، تحتتاثیر عوامل گسترده محیطی از جمله بوم شناختی زیستی، وجود همسر، توسعه اقتصادی و مشارکت نیروی کار زن قرار دارد که روانشناسی رفتار جنسی زن و مرد را به یکدیگر بسیار نزدیکتر میسازد.
تفاوت این نوع رفتار در جوامع مختلف از آنچه بهنظر میرسند، سازگارانهتر هستند. بوم شناختی محلی، چند همسری در انسانها را همانند چند همسری در سایر مهرهداران تحتتاثیر قرار میدهد (۱).
تفاوت گسترده در علاقه به یک جنس خاص در کشورهای مختلف مانند خاورمیانه تا کشورهای پیشرفته که دیدگاه آزادانهتری به جنسیت دارند، مثال خوب دیگری برای تاثیرات بوم شناختی در حیطه کار کردن میباشد (۲).
تاثیر فرهنگ و محیط
ارتباط بومشناختی نشانمیدهد جوامعی که چندهمسری در آنها رواج دارد، به خط استوا نزدیکترند (۳). این مورد نشاندهنده ترکیبی از دسترسی به غذا و شیوع بیماریهای مناطق گرمسیری میباشد. در عرضهای جغرافیایی کم، گیاهان در طول سال موادغذایی زیادی تولیدمیکنند. در مقابل، عرضهای جغرافیایی بالاتر، زمستانهای طولانیتری داشته و انرژی بیشتری برای گرمماندن و تغذیه خوب موردنیازست.
چنین شرایط چالش برانگیزی، نیازمند همکاری زیاد هر دو والد برای بزرگ کردن فرزندان میباشد. در عرضهای جغرافیایی بالاتر، احتمال ابتلا به بیماریهای عفونی کمتر است. در حالیکه این بیماریها در مناطق استوایی که دارای حاملان بیشتری مانند پشه، مگس و انگلهای آبزی هستند، شایعمیباشند. چون میزان شیوعبیماری بالاست، پرندگان سیستم چندهمسری را اتخاذمیکنند و نرهای بزرگ، سالم و دارای رنگروشن، تعداد فرزندان زیادی تولیدمیکنند.
در آن دسته از جوامع انسانی که شیوع بیماری در آنها بالاست، زنان تمایل دارند تا مردی را بهعنوان شریک انتخاب کنند که از جذابیت فیزیکی برخوردار باشد و به روابط خارج از ازدواج علاقمند هستند که این موضوع نشاندهنده این است که این زنان بهدنبال پدرانی مقاوم در برابر بیماری برای فرزندان خود هستند (۴).
عوامل بومشناختی
عوامل بوم شناختی مانند آب و هوا و شیوع بیماری، بر روی ازدواج و این نوع رفتار تاثیر میگذارد. تعادل بین تعداد مردان و زنان (وجود همسر) ویژگی دیگری است که با موقعیت مکانی تغییر میکند و بر سطح آزادی رفتار جنسی در جامعه تاثیر میگذارد (۵).
این نوع رفتار در خاورمیانه همچنان بسیار محدود است. در کشورهایی مانند ایران و عربستان سعودی، جوانانی که در معرض عموم رفتارهای عاشقانه انجام دهند، توسط پلیس اخلاقی مورد آزار و اذیت قرار میگیرند. پلیس همچنین به زنان اجازه پوشیدن لباسهایی که باز و تحریک کننده در نظر گرفته میشوند را نمیدهد.
در چنین جوامعی، روابط جنسی پیش از ازدواج، میتواند عواقب ناگواری داشته باشد. حتی اگر گمانبرود افراد مجرد از نظر جنسی فعال هستند، ممکن است توسط افراد خشمگین خانوادهشان کشته شوند. بنابراین، در عربستان سعودی زنان مجرد اجازه ندارند که به تنهایی از خانه بیرون بروند.
حتی در این کشورها، هرچه زنان ازلحاظ تحصیلی ارتقا مییابند و نقش بیشتری در اقتصاد کسبمیکنند، آزادی بیشتری بهدست میآورند. بههمین دلیل تا سال آینده، زنان در عربستان سعودی اجازه خواهند داشت برای اولین بار بهطور قانونی رانندگی کنند.
در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، رویکردی به جنسیت وجود دارد که دارای محدودیت کمتری است و باعث میشود روابط جنسی خارج از ازدواج بسیار بیشتر شود که در نتیجه میزان بیماریهای منتقله از راه جنسی را افزایش میدهد.
چه چیزی چنین تغییرات گستردهای را در محدودیت این نوع رفتار تعیین میکند؟ یک عامل مهم، نسبت زنان به مردان است. در خاورمیانه، تعداد زنان بسیار کم است در حالی که تعداد زنان بالغ در کشورهای جنوب صحرای آفریقا از مردان بیشتر است.
وجود همسر چگونه بر رفتار جنسی تاثیر میگذارد؟
اگر تعداد زنان جوان کم باشد، استراتژی مطلوب آنها این است که بسیار برگزیده باشند و با مردانی جذاب و مهربان که دارای جایگاه اجتماعی بالایی هستند، ازدواج کنند. این موارد ویژگیهایی اصلی هستند که ارزش همسر مرد را تعیین میکنند.
مردان بهدنبال زنانی هستند که وفادار باشند، که این امر شاهدی بر محدودیت رفتار جنسی در بین آنها میباشد. به همین دلیل است که در جوامع مختلف، عفت زن از اهمیت بالایی برخوردار است.
از سوی دیگر، اگر تعداد زنان بیشتر از مردان باشد، زنان وارد یک رقابت جنسیتی میشوند. آنها تلاش میکنند با ارائه صمیمیت بیشتر قبل از ازدواج، توجه عاشقانه مردان را به خود جلب کنند و در نتیجه رفتار جنسی متفاوتی از خود نشان می دهند.(۵).
تاثیر توسعه اقتصادی بر رفتار جنسی
توسعه اقتصادی، یک مورد مهم دیگر در آزادسازی رفتار جنسی در زنان میباشد. اقتصادهای توسعه یافته، فرصتهای اقتصادی بیسابقهای را برای زنان فراهم میآورند و از طریق آموزشهای عالی، این فرصتها را ارائه میدهند.
همانطور که زنان بیشتری دوره دانشگاه را به پایان میرسانند و وارد مشاغل حرفهای میشوند، ازدواج و بچهدار شدن به تعویق میافتد. در فاصله طولانی بین بلوغ جنسی و ازدواج، اکثر زنان از لحاظ جنسی فعال میشوند و از روشهای پیشگیری از بارداریهای ناخواسته استفاده میکنند.
این واقعیت که زنان مجرد بسیاری برای بهدست آوردن توجه مردان رقابت میکنند، باعث میشود تا مردان علاقه کمتری به ازدواج داشته باشند؛ زیرا مردان مجرد میتوانند از زندگی جنسی رضایتبخش بدون تعهد طولانیمدت لذت ببرند.
همانطور که زنان رقابتپذیرتر، ریسکپذیرتر و لذتطلبتر میشوند، تغییری متناظر در مردان نیز ایجاد میشود و آنها کمتر نسبت به رفتار جنسی زنان حساسیت نشان می دهند. در اینصورت روانشناسی رفتار جنسی این دسته از زنان با مردانی که تمایل بیشتری به روابط کوتاهمدت و زندگی مشترک بدون ازدواج و قول و قرارهای سنتی دارند، همگرا میشود.
تفاوتهای اجتماعی در رفتار جنسی انسانها بهطور شگفتانگیزی بهعنوان پاسخی به تفاوتهای محیطی، خواه اثرات عرض جغرافیایی و آب و هوا، بیماریهای بومی و وجود همسر باشد یا توسعه اقتصادی، هستند.
برگرفته از: psychologytoday.com
منابع:
۱ Barber, N. (2008a). Explaining cross-national differences in polygyny intensity: Resource-defense, sex ratio, and infectious diseases. Cross-Cultural Research, 42, 103-117.
۲ Barber, N. (2008b). Cross-national variation in the motivation for uncommitted sex: The impact of disease and social risks. Evolutionary Psychology, 6, 217-228.
۳ Marlowe, F. W. (2007). Hunting and gathering: The human sexual division of foraging labor. Cross-Cultural Research, 41, 170-195.
۴ Gangestad, S. W., & Buss, D. M. (1993). Pathogen prevalence and human mate preferences. Ethology and Sociobiology, 14, 89-96.
۵ Guttentag, M., & Secord, P. F. (1983). Too many women: The sex ratio question. Beverly Hills, CA: Sage.