رشد کودک در دوران پیش دبستانی
اهمیت رشد کودک در دوران پیش دبستانی
درست است که یک آموزش آکادمیک مهم است، اما یادگیری فقط در صفحات یک کتاب اتفاق نمیافتد. امروزه معلمان باید به فرآیندهای بسیار فراتری از درک و آموزش موضوعات اصلی مانند خواندن، مطالعات اجتماعی، ریاضیات و علوم اهمیت دهند.
یادگیری عاطفی اجتماعی در دوران پیش دبستانی
کودکان باید دانش اجتماعی و عاطفی مناسبی کسب کنند که به آنها برای موفقیت در طول زندگی کمک کند. از آنجا که مغز ما بین سنین تولد و هشت سالگی بیشترین رشد را تجربه میکند، نقش معلمان در دوران پیش دبستانی از اهمیت ویژهای برخوردار است. آموزش در دوران پیش دبستانی نیاز به یک رویکرد خلاقانهتر دارد. یادگیری از بدو تولد شروع میشود و بیشتر آنچه که آنها یاد میگیرند شامل رفتارهای اجتماعی و عاطفی از طریق تقلید از دیگران است. والدین و معلمان با مهارتهای مهمی که به کودکان کمک میکند در شغلهای آموزشی خود موفق باشند، نقش مهمی در کمک به شکلگیری زودهنگام ذهن کودک دارند.
رشد اولیه کودک بر سلامت اجتماعی و عاطفی او تأثیر میگذارد. در سالهای اولیه کودک با حضور در مهدکودک یا مدرسه مسائلی مانند جدایی از والدین، مشارکت و همکاری گروهی حل مشکلات از طریق سازش و اشتراکگذاری وسائل با دیگران را یاد میگیرد. والدین و معلمان میتوانند در پرورش عشق به یادگیری، به ذهن جوانان در ایجاد احساس استقلال و کنجکاوی کمک کنند. پیوندهای حسی با والدین، تجربیات یادگیری و تعاملات عاطفی همه در رشد کودک تأثیر میگذارد. تمرکز بر رشد اولیه کودکی پایهای برای آینده شغلی آموزشی کودک نیز هست. تحقیقات مستمر نشان میدهد كودكانی كه فرصتهای آموزشی در كودكی را بهطور مناسب دریافت میكنند، به طور متوسط در ادامه تحصیلات و آینده شغلیشان موفقترند. آموزشهای ابتدایی در محیط خانه، پایه و اساس چگونگی نگاه کودک به آموزش و یادگیری در بقیه زندگی است.
نقش مربیان
مربیان میتوانند به والدین کمک کنند تا نگرانیها و نیازهای یادگیری کودک در همان اوایل شناسایی شود. و از همان ابتدا واسطههای مناسب را پیدا کنند. وقتی نوبت به فرزندانتان میرسد، هیچ شیوه یادگیری متناسب با همه افراد وجود ندارد که موفقیت تحصیلی را تضمین کند. با ادامه تطابق و پیشرفت سیستم آموزش و پرورش و كمك بهتر دانشآموزان در روند یادگیری، نیاز به رفع نیازهای ویژه یادگیری و تسهیلات آشكارتر میشود. مداخلات اولیه میتواند به کاهش شکاف یادگیری کمک کند. با شناسایی مشکلات یادگیری زودهنگام، میتوان اثرات تجمعی مرتبط (مثلاً مشکلات رفتاری، نقایص اجتماعی و عاطفی و غیره) را قبل از اینکه در روش تفکر و پردازش کودک جای گیرد، حذف یا کاهش داد.
سالهای ابتدایی کودکی اساس هوش، شخصیت، رفتار اجتماعی و ظرفیت یادگیری و پرورش افراد در بزرگسالی را رقم میزند. سالهای اولیه زندگی یک زمان مهم در زندگی کودکان است. زیرا در این زمان آنها برای اولینبار یاد میگیرند چگونه با همسالان، معلمان و والدین تعامل کنند. همچنین در همین سنین است که کودکان شروع به توسعه علایقی میکنند که در طول زندگی با آنها باقی میماند.
یکی از یافتههای ماندگار در تحقیقات رشد کودک در دوران پیش دبستانی اهمیت این جمله محققان است: «بچههای خود را برای آینده آماده کنید». این جمله شامل مسئولیتی مشترک بین والدین و معلمان است. همکاری مشترک این دو گروه در برنامههای درسی و استراتژیهای آموزشی بهترین نتیجه را برای کودکان بههمراه خواهد داشت.
وقتی نوبت به رشد اولیه کودکی میرسد، بسیاری از والدین با تردیدها و سوالاتی روبرو هستند. مثلاً آنها با این سوال روبرو هستند که: آیا فرزندان خود را به مهدکودک بفرستند یا نه؟ آیا مهدکودک مکان مناسبی برای کودک است؟ آیا بچهها از آنجا چیزی یاد میگیرند؟ واقعیت اینست که برنامههای مداخلهای مانند مهدکودک در اوایل کودکی برای حمایت از والدین، فرزندان و کلاً خانواده طراحی شدهبودند. این حمایتها ممکن است بهصورت فعالیتهای یادگیری باشد که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق آموزش به کودک منتقل میشوند. در کنار این سوالات مهم نکاتی وجود دارد که شما بهعنوان پدر یا مادر یا معلم، با رعایت آنها میتوانید به رشد بهتر کودک در سنین ابتدایی کمک کنید.
1. ایجاد راهی برای ابراز احساسات
یکی از اهمیتهای رشد کودک در دوران پیش دبستانی این است که به کودکان راهی برای ارتباط احساسات با افراد خارج از خانواده میدهد. کودکان در سنین 2 تا 5 سالگی معمولاً یاد میگیرند چگونه احساسات خود را مدیریت کنند. تهیه روشی برای تعامل کودکان نوپا با همسالان خود بسیارمهم است تا بتوانند مهارتهای مهم اجتماعی را در خود پرورش دهند. مثلاً از به اشتراک گذاشتن اسباببازیها تا بازی با کودکان دیگر علاوه بر درسهایی که در کلاس آموخته است، یک تجربه آموزشی را در اختیارشان قرار میدهد.
2. مهارتهای ارتباطی را در دروان پیش دبستانی تقویت کنید
ملاقات و بازی با کودکان دیگر به آنها کمک میکند تا مهارتهای جدید زیادی یاد بگیرند. بر خجالتی بودن غلبه کنند و همچنین به آنها کمک میکند تا در هنگام معاشرت با همسالان خود همدلی و سواد عاطفی خود را گسترش دهند. کودکان فرصتهای زیادی برای معاشرت با سایر کودکان و بزرگسالان در مهدکودک دارند. جنگ و درگیری طبیعی است و باید با صبر و حوصله با آنها برخورد شود. کودکان در دوره پیش دبستانی احساس تعامل با دیگران را پیدا میکنند و رفتارهای اجتماعی را میآموزند. این تجربه زندگی کودک را تکمیل میکند و رشد عاطفی و فکری او را تقویت میکند.
3. مهارت تفکر را در دوران پیش دبستانی گسترش دهید
رشد در اوایل کودکی، کودکان را تشویق میکند که به یک سرگرمی یا مهارت بپردازند که باعث پیشرفت بیشتر نسبت به سایر بچهها میشود. مثلاً بسیاری از مراکز پیش دبستانی و مهدکودک هنگام کار با کودکان، رویکردهای آموزشی را با این دیدگاه که به گسترش طیف تفکر آنها کمک میکند، انتخاب میکنند. این موضوع آگاهی اجتماعی و عاطفی را از طریق برقراری ارتباط در مراحل اولیه رشد ایجاد میکند. در عین حال، آنها را تشویق میکند که حل مساله کنند و به کشفهای شناختی دست یابند.
4. بازیهای حسی را تشویق کنید
کودکان همچنین فرصتهای بیشتری برای بازیهای حسی و یادگیری الگوها در مهدکودک نسبت به خانه دارند. مشخص شده است که این نوع بازیها بهعنوان راهی برای کاوش و درک جهان پیرامون و رشد کودکی بسیار مفید است. مثلاً آنها میتوانند بهطور منظم با لباس پوشیدن و بازی نقشها و شغلها، خلاقیت خود را پرورش دهند. تقلید الگوها به کودکان کمک میکند تا دایره تجربیات خود را گسترش دهند و رشد شناختی بیشتری را تجربه کنند.
5. دامنه توجه را افزایش دهید
طی سالهای اولیه، تشویق به رشد شناختی که شامل مهارتهای مربوط به یادگیری و تفکر است از اهمیت بالایی برخوردار است. در اوایل دوران کودکی، کودکان توانایی مرتبسازی اشیا و چیدمان مواد را با توجه به اندازه و رنگ آنها پیدا میکنند. در این حالت کودک میزان توجه و توانایی شمارش اعداد را افزایش میدهد، رنگها را میداند و میتواند کلمات ساده را بخواند. بعلاوه، فعالیتهایی مانند نقاشی و طراحی خلاقیت در دوره پیش دبستانی را ترغیب میکند.
6. مهارتهای حرکتی را تقویت کنید
رشد اولیه به کودکان کمک میکند تا مهارتهای حرکتی را برای تکامل و استقلال خود کسب کنند. داشتن مهارتهای حرکتی مناسب به کودکان کمک میکند دنیای اطراف خود را کشف کنند. و آنها را قادر به انجام کارهای روزمره مانند راه رفتن، دویدن، گرفتن، پرتاب کردن و غیره میکند. توسعه این مهارتها در اوایل دوران رشد كودكی بسیار مهم است. زیرا برای مهارتهای روزمره مراقبت از خود مانند لباس پوشیدن، بازی کردن و … بسیارمهم است.
7. آمادگی برای ورود به جهان در دوران پیش دبستانی
رشد اولیه کودکی مسیر آینده را میپیماید و نقش مهمی در ایجاد مهارت و توانایی کودکان برای آینده دارد. امروزه بسیاری از مدارس برنامهها و فعالیتهایی زیادی را ارائه میدهند که برای پیشرفت و رشد کودک مفید است. در حقیقت بسیاری از مهارتهایی که در قالب مهارتهای اجتماعی، آکادمیک و رفتاری در سالهای اولیه رشد به کودک آموزش داده میشود، پایه و اساس چگونگی نگاه آنها به زندگی است. همانطورکه آنها از سنین پایین به یادگیری عادت میکنند، با برنامهریزی صحیح اشتیاقشان برای کسب مهارت و آموزش بیشتر از قبل خواهد شد. از این رو، آموزشهای اولیه کودکی آنها را قادر میسازد تا برای آینده آماده باشند.
۸. ایجاد تجربه مثبت در رشد اولیه کودکی
مشارکت شما بهعنوان والدین در فعالیتهایی مانند اکتشافات در فضایباز یا خواندن کتاب باهم اغلب منجربه پرورش کودکی اجتماعیتر میشود. و یک احساس قوی از عزتنفس در کودک ایجاد میکند. از این رو، ایجاد تجربیات مثبت برای کودکان در مراحل اولیه رشد فواید طولانیمدت خواهد داشت. رشد مناسب در سالهای ابتدایی زندگی کودک رمز موفقیت وی در آینده است. زیرا کودکانیکه هنگام ورود به مهدکودک آمادهتر و فعالتر هستند وضعیت بهتری نیز در مدرسه خواهند داشت. فراتر از این، آنها آمادگی بیشتری برای فرصتهای شغلی در بازار جهانی و کمک به جوامع پیدا خواهند کرد.
منبع:
https://www.babybeartalks.com/7-important-reasons-of-an-early-childhood-development/#page-content