دژاوو چیست؟
احتمالاً برای شما هم گاهی این اتفاق عجیب رخ داده است که پس از دیدن صحنهای احساس میکنید آن صحنه را قبلاً دیدهاید و رویدادی که اکنون برای شما رخ داده است، عیناً تکرار واقعهای است که قبلاً برای شما رخ داده است!
دژاوو به حالتی اطلاق میشود که در آن شخص احساس میکند، چیزی را که در حال رخ دادن است، قبلاً تجربه کرده است.
دژاوو (Déjà vu) کلمهای فرانسوی به معنای «پیش از این دیده شده» است. این همان حس غریب و وهمی است که در مواجهه با منظره، اتفاق یا تجربهای کاملاً جدید به آن دچار میشویم و تصور میکنیم این واقعه، در گذشته و کاملاً به همین ترتیب برایمان رخ داده یا شاهد رخ دادن آن بودهایم. به آن پاراآمنزیا paramnesia هم میگویند.
برای اولین بار امیلی بویراک، دانشمند فرانسوی در سال ۱۸۶۷ این واژه را در در کتابش با عنوان «آینده دانش روانشناسی» به کار برد. این پدیده کمی پیچیده است و تئوریهای متفاوتی در مورد آن وجود دارد اما حدود ۷۰ درصد از مردم اظهار میکنند، این احساس را تجربه کردهاند. هر چند بیشتر این اتفاق در افراد ۱۵ تا ۲۵ سال میافتد و دانشمندان عقیده دارند با بالا رفتن سن این اتفاق کمتر میافتد.
برخی از دانشمندان میگویند که دژاوو ناشی از واکنشهای عاطفی به وقایع مشابه است؛ برخی دیگر خاطر نشان میکنند که مدارهای کوتاهی در مغز ایجاد میشود که رویدادی را کسری از ثانیه زودتر از وارد شدن آن به خودآگاهی فرد به حافظه او میفرستند. بدین ترتیب که پیامهای الکتریکی در مسیر اعصاب بهواسطه محرکهایی آنی و بر اثر برانگیختگی لحظهای دچار کم و زیاد شدن سرعت شده و در نتیجه دو نسخه مشابه از پیام در زمانهای متفاوت به مغز رسیده و در نتیجه فرد احساس میکند که این واقعه قبلاً برای او رخ داده است.
فیلم کوتاه زیر، شرح کوتاهی از دژاوو میباشد.
باسلام خدمت آقای دکتر
من یک پسر ۱۷ ساله دارم که روز ی ۵مرتبه دچار حالت دژاوو میشه همراه با بهت و ترس و یک دقیقه نمی تونه صحبت کنه من خیلی نگرانشم آیا باید به دکتر مغز واعصاب مراجعه کنم لطفاً من رو راهنمایی کنید با تشکر از آقای دکتر
با سلام خدمت آقای دکتر
پسر من ۱۷سالشه و در طول روز ۴الی۵بار دچار حالت دژاوو می شه واین حالت همراه ه با بهت و ترس هستش وتو این یه دقیقه نمی تونه حرف بزنه من خیلی نگرانشم آیا لازم است که به دکتر مغز واعصاب یا روانشناس مراجعه کنیم لطفاً من رو راهنمایی کنید با تشکر از شما
لطفا توضیح بدهید حالات او چیست؟ نمی توان براحتی گفت او دچار دژاوو می شود. زیرا دژاوو بشکلی که گفتید ترس ایجاد نمی کند
سلام اقای دکتر من قبلا راجع به دژاوو خونده بودم و میدونستم تقریبا چی هستش و قبلا هیچ مشکلی نداشتم و اتفاقا برام جالب بود ولی الان حدود 7 سال هستش که با این پدیده مشکل دارم وقتی دچار اشنا پنداری میشم حالم بد میشه تپش قلب میگیرم و بی حال میشم و از درون به شدت حالم بد میشه و یه حس دردناک و ترس شدید و حال بد رو به همراهش تجربه میکنم، به نظرتون علت خاصی داره؟ و باید پیگیری شه؟ ممکنه علائم صرع باشه؟
نشانه اضطراب در شما است. بدلیل افکار غلط درباره دژاوو شما دچار استرس می شوید. این حالتها فقط نشانه ترشح آدرنالین در مغز شما است که منجر به تپش قلب و …می شود
ممنون از شما بابت پاسخگوییتون
اقای دکتر من ترایپوفوبیا شدید هم دارم ممکنه به خاطر این موضوع باشه؟ یا ربطی داشته باشه؟ چون تمام ترس و تپش قلب و حالتم شبیه زمانی هست که حفره ها رو می بینم و دچار ترایپوفوبیا میشم
بله. اضطراب شدید دقیقا دید تونلی داده و در بسیاری از افراد نوعی توهم و غیر اقعی بودن دنیا را به شخص می دهد
سلام
من وقتی دچار افسردگی و سرخوردگی میشم بیشتر دچار دژاوو میشم.
وقتی که تحقیر شم یا سرخورده از چیزی بشدت برام بصورت پی در پی اتفاق میفته
در این مواقع دقت شما به خویش بیشتر می شود و این حالتها را بیشتر درک می کنید درون خود
ممنون از پاسخگویی شما
اقای دکتر من ترایپوفوبیا شدید هم دارم، وقتی دژاوو رو تجربه می کنم تقریبا همون ترس و تپش قلب و حال بد ترایپوفوبیا رو دارم دقیقا حالاتم شبیه هم هستش، ممکنه که دلیلش این باشه؟