تفکر جادویی در ازدواج و روابط

دلایل گرایش ما به باورهای خاص در ازدواج

آنجایی که صحبت از روابط می‌شود، آیا به جادو اعتقاد دارید؟ تفکر جادویی چه نقشی در رفتارهای ما دارد؟

مفهوم تفکر جادویی در روانشناسی سابقه‌ای طولانی دارد. اگرچه شما به‌طور معمول باورهایتان در مورد جهان را توسط سحر و جادو با انواع ایده‌های بدوی نشان می‌دهید که توسط کودکان نشان داده می‌شوند، اما شواهد قابل‌توجهی وجود دارد که بزرگسالان می‌توانند با همان اعتقاد قوی نسبت به کودکان، عقاید غیرمنطقی داشته باشند.

محتوای این باورها ممکن است تغییر کند، اما ماهیت این روش می‌تواند کمتر از برخورد علمی برای دیدن جهان طولانی‌شود.

برای نمایش ماهیت تفکر جادویی در بزرگسالان، ایده کودک درمورد چیزهای واضحی که آنها را جادویی می‌پندارد، درنظر بگیرید.

تفکر جادویی در کودکان

همانطور که در اواسط قرن بیستم توسط روانشناس سوئیسی ژان پیاژه مشاهده شد، یک کودک 6 یا 7 ساله ممکن است متقاعد شود که «ماه در همه جای خانه به دنبال من است».

هنگام تماشای بازی آنها می‌توانید به‌راحتی مشاهده کنید که وقتی نوبت به اسباب‌بازی‌ها می‌رسد، کودکان همچنین می‌توانند به عروسک‌ها، حیوانات و اژدهای پلاستیکی خود خصوصیات واقعی نسبت دهند.

با این حال، وقتی کودکان به سنین نوجوانی می‌رسند، از نظر تئوری، عقاید آنها بر اساس منطق و عقلانیت بیش از این اعتقادات کودکانه شکل می‌گیرد.

در چارچوب نظریه پیاژه، کودکان به اصطلاح «تفکر خودمحوری» خود را رشد می‌دهند و افکاری مانند اینکه ماه او را دنبال می‌کند و «تفکر جادویی» مانند زنده بودن اسباب‌بازی‌هایشان کمرنگ‌تر می‌شود.

با این حال، در زندگی واقعی، بزرگسالان نیز ممکن است چنین باورهایی داشته باشند. مثلا در مواردی که به‌نظر می‌رسد در طی یک‌روز همه‌چیز اشتباه پیش می‌رود، فرد فکر می‌کند یک نیروی عینی «جذب نکات منفی» برای امروز در طالعش قرار گرفته است.

بزرگسالان همچنین ممکن است قدرت جادویی را در اشیا نیز قرار دهند، مانند پیراهن‌هایی که خوش‌شانسی می‌آورد، لیوان مورد علاقه یا رایانه‌ای که می‌خواهد تمام نقشه‌هایشان را نقش بر آب کند.

همانطور که به‌نظر می‌رسد، این باورهای جادویی محدود به دیدگاه شما درباره چیزها یا حتی وقایع زندگی شما نیست و می‌توان ردپای آنها در روابط را نیز مشاهده کرد.

مطالعات درباره تفکر جادویی چه می‌گویند

مطالعه اخیر الكساندرا نیمیژكا و میخال پارزوچوفسكی از دانشگاه علوم اجتماعی و انسانی SWPS، ورشو لهستان (2020) نشان می‌دهد كه این ایده‌های غیرمنطقی در روابط نزدیک چقدر فراگیر هستند.

این دو دانشمند با اشاره به اینکه افراد به نوعی به اشیا شخصی خود وابسته می‌شوند (مانند روسری مورد علاقه مادربزرگی که از دست داده‌اید)، بیان می‌کنند که وابستگی شما به شریک زندگیتان شما را به پیوستگی به دارایی‌های وی سوق می‌دهد.

یعنی، طبق آنچه این دانشمندان «تفکر جادویی دلسوزانه» می‌نامند، برداشت شما این است که اشیا بی‌جان شریک زندگیتان، حاوی برخی از خصوصیات او می‌باشد.

بنابراین، هرچه افراد بیشتر به نزدیک بودن با شریک زندگی خود احتیاج داشته باشند، بیشتر او را جستجو می‌کنند و هنگامی که وی در دسترس نیست با اشیایی که متعلق به اوست ارتباط می‌گیرند.

اصل  چنین تفکر جادویی این اعتقاد است که:

«برخی اشیا یا رویدادها از طریق شباهت یا سرایت و از طریق غیرفیزیکی بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند».

در این دیدگاه «جوهر» شریک زندگی شما به اشیایی از جمله لباس که متعلق به اوست، پیوست می‌شود. بنابراین با تعامل با این اشیا، با ویژگی‌های شریک زندگی خود تعامل دارید.

آنچه تفکر جادویی دلسوزانه را از سایر باورهای غیرمنطقی دیگر متمایز می‌کند؛ مانند این ایده کلی که اشیاء دارای کیفیت‌های واقعی هستند (معروف به آنتورمورفیسم) یا وجود پدیده‌های ماوراءالطبیعه (مانند خرافات)، این است که تفکر جادویی عاشقانه مختص یک شخص است.

یعنی، شما ناخودآگاه در نبود شریک زندگیتان به دنبال چیزها و خاطراتی هستید که شما را به او متصل کند.

دوست دارید هرجایی که می‌روید حضور وی را به همراهتان داشته باشید و با وسایلی که به او تعلق دارد مانند اشیای جاندار ارتباط برقرار می‌کنید.

تمایز دیگر بین تفکر جادویی عاشقانه و خرافات اینست که نمی‌توانید باورهای جادویی‌تان را خیلی راحت و درقالب کلمات بیان‌کنید. زیرا آنها نمایانگر احساس واقعی هستند.

این اشیا در سطح عاطفی با عشق و علاقه شما نسبت به شریک زندگیتان مرتبط هستند. اما شما واقعاً نمی‌توانید دلیل آن را توضیح دهید.

درواقع، اگر سعی‌دارید غیبت شریک زندگی‌تان را با این اشیا جبران‌کنید، نیاز شما به تعلق‌خاطر، افکار منطقی‌تان را کنار می‌گذارند.

این دانشمندان پس از بررسی رابطه تفکرجادویی و ارتباط‌گیری با وسایل شریک‌زندگی، به‌بررسی راهی برای سنجش میزان این وابستگی پرداختند.

باتوجه به اینکه این باورها در سطوح زیرین آگاهی شما عمل می‌کنند، لزوماً به آسانی در قالب کلمات جای نمی‌گیرند.

نتایج یک تحقیق

محققان لهستانی مقیاسی را تهیه کردند که بیش از اعتقادات، از نظر رفتار تفکر شما را مورد سنجش قرار می‌دهد. انجام این رفتارها نشان‌دهنده ادامه نوع تفکر شما در این زمینه می‌باشد.

تیم تحقیقاتی لهستان نمونه‌های آنلاینی برای آزمایش خصوصیات به عنوان ابزاری مفید را در بزرگسالانی از کشورهای لهستان، انگلستان و ایالات متحده بررسی کرد.

موارد به‌دست آمده را در قالب 5 مورد اصلی ارائه‌دادند و آن‌را با نام «مقیاس جادوی دلسوزانه رمانتیک (RSMS)» نامگذاری‌کردند.

علاوه بر این، نویسندگان رابطه بین نمرات RSMS و اندازه‌گیری مفاهیم مرتبط، از جمله اعتقادات به پدیده‌های ماوراءالطبیعه، امنیت پیوستگی و نزدیکی رابطه را نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.

شرکت‌کنندگان همچنین به این سوال پاسخ‌دادند: «معمولاً چیزی را که متعلق به‌شریک زندگیتان است را، مانند عکس یا هدیه، حمل‌می‌کنید؟».

با توجه به این احتمال که افرادی‌که دارای RSMS بالا هستند ممکن است تمایل به انتساب باورهای جادویی به سایر اشیا بی‌جان داشته باشند، در مطالعه بعدی، تیم تحقیق همچنین از شرکت‌کنندگان سوال کرد که آیا آنها اعتقاد دارند که اشیاء مانند ماشین، کامپیوتر و تلویزیون می‌توانند با افراد پیوستاری روحی ایجاد کنند؟  یعنی ممکن است آنها در بردارنده خصوصیات و ویژگی‌های یک‌نفر باشند؟

تحقیقی دیگر

مطالعه بعدی شامل معیارهایی برای میزان اشتغال شرکت‌کنندگان در دارایی‌های مرتبط با شریک زندگی خود بود. از جمله سوالی در مورد اینکه آیا آنها به‌خاطر می‌آورند که شریک زندگی‌شان در تعطیلات قبلی چه‌هدیه‌ای به آنها داده‌بود؟

با تمام این پیوندهای احتمالی بین RSMS و سایر اقدامات مرتبط، محققان توانایی این را پیدا کردند تا ببینند چه چیزهای منحصر به فردی ممکن است باورهای جادویی دلسوزانه را در مقایسه با سایر باورها تعریف کند و باعث افزایش کیفیت امنیت فکری افراد شود.

علاوه بر این، با بررسی چگونگی پیش‌بینی کیفیت روابط بر اساس RSMS، می‌توانند آزمایش کنند که آیا داشتن این اعتقادات به روابط فرد با شریک زندگیش کمک می‌کند یا به آن صدمه می‌زند یا خیر.

نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که تمایل به اعتقادات جادویی دلسوزانه نسبت به اشیاء شریک زندگی خود دارند، همچنین نشانه‌هایی از تفکرات خرافی را از خود نشان می‌دهند.

در عین حال، احتمال بروز اضطراب دلبستگی در آنها نیز زیاد است. به این معنی که می‌ترسند بدون شریک زندگی‌شان قادر به ادامه زندگی نباشند.

به عبارت دیگر، پشت این امتیازات بالای RSMS چیزی فراتر از «خطای قضاوت» است. اما در عوض این نوع تفکر انگیزه‌ای برای نزدیک نگه‌داشتن خود به شریک زندگی می‌باشد. در نبود همسر، اشیای مربوط به او بهترین جایگزینش خواهند بود.

اکنون وقت آن است که نگاهی به مقیاس بیندازیم. برای هریک از 5 مورد، به خود در مقیاس 1 (کاملاً مخالف) تا 5 (کاملاً موافقید) امتیاز دهید:

1.   گاهی اوقات من به عکسی از شریک زندگی‌ام چیزی می‌گویم.

2.   وقتی تنها هستم، با خودم عکس یا چیزی می‌آورم که مرا به یاد شریک زندگی‌ام می‌اندازد.

3.   دوست دارم با لباس‌های شریک زندگی‌ام خود را نوازش کنم.

4.   وقتی تصاویر را مرور می‌کنم، گاهی اوقات عکس‌های شریک زندگی‌ام را نوازش می‌کنم.

5.   هدیه عشقم چیزی فراتر از یک هدیه است، بلکه بخشی از خود شخص است.

میانگین در 5 مورد تقریباً 2.5 بود، یا کمی نسبت به انتهای مقیاس (یعنی امتیاز 5) مخالف بود. و بیشتر نمرات افراد بین 1.5 تا 3.5 قرار گرفته بود.

اگر در اوج این مقیاس قرار دارید، نشان می‌دهد که شما ممکن است یکی از کسانی باشید که سعی می‌کند شریک زندگی خود را با نزدیک نگه‌داشتن اشیایی که از وی به یادگار دارید، نزدیک خود نگه دارید.

به نظر می‌رسد حداقل امتیازدهی یعنی نمره کمتر در RSMS حداقل خطر باشد.

تجزیه و تحلیل بیشتر نشان می‌دهد که داشتن اشیایی برای یادآوری در صورت جدا شدن از عزیزتان از طریق طلاق یا حتی سوگواری، منبع مهمی برای کنار آمدن با سوگواریتان می‌باشد.

به‌طور خلاصه، RSMS راهی را برای شما فراهم می‌کند که میزان اعتقادات به داشته‌های شریک زندگی خود را در جهت رفتار روزمره تعیین کنید.

یافته‌ها همچنین نشان می‌دهد که شما نیازی به شرمندگی از این باورها ندارید.

این دارایی‌های عزیز ممکن است بتوانند شما را در نزدیکی افراد مهم زندگی خود حفظ کنند. یعنی درصورتی که شخصاً نمی‌توانید از حضور آنها لذت ببرید، به یاد آنها خواهید بود.

منبع:

https://www.psychologytoday.com/us/blog/fulfillment-any-age/202102/5-ways-test-your-magical-beliefs-about-relationships