تعصب و تبعیض
مقدمه
تعصب و تبعیض: تعصب یک نگرش غیرمنصفانه یا نادرست (معمولاً منفی) نسبت به یک فرد است که صرفاً بر اساس عضویت افراد در یک گروه اجتماعی استوار است. بهعنوان مثال، یک فرد ممکن است دیدگاههای ناخواستهای نسبت به یک نژاد یا جنسیت خاص و سایر موارد داشته باشد (برای مثال نگاه تبعیضآمیز جنسیتی). تبعیض؛ رفتار یا اقداماتی معمولاً منفی است، نسبت به فرد یا گروهی از افراد، به خصوص بر اساس جنسیت، نژاد، طبقه اجتماعی و غیره.
تفاوت بین تعصب و تبعیض
یک فرد متعصب ممکن است بر اساس نگرش خود عمل نکند. بنابراین، یک فرد میتواند نسبت به یک گروه خاص متعصب باشد، اما علیه آنها تبعیض قائل نشود. تعصب همچنین شامل سه جزء نگرش (عاطفی، رفتاری و شناختی) است، در حالی که تبعیض فقط شامل رفتار است. چهار توضیح اصلی در خصوص تعصب و تبعیض وجود دارد:
- شخصیت اقتدارگرا
- نظریه تضاد واقعبینانه – آزمایش راهزنان غارنشین
- کلیشه
- نظریه هویت اجتماعی
اگر شما در حال نوشتن یک مقاله روانشناختی باشید، باید بدانید که مطابقت و یا همنوایی نیز میتواند به عنوان توضیحی برای تعصب استفاده شود. به موارد پایین توجه کنید.
نمونههایی از تبعیض
تبعیض نژادی
آپارتاید (به معنای «جدائی») یک سیستم تبعیض و تفکیک نژادی بود که در آفریقای جنوبی از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۹۴ اجرا شد. مردم غیر سفیدپوست از رأی دادن منع شده و در جوامع جداگانه زندگی میکردند. در طول جنگ جهانی دوم – در آلمان و سرزمینهای تحت کنترل آلمان- مردم یهودی میبایست ستارههای زرد رنگی را بر روی لباس خود نصب میکردند تا نشان دهند یهودی هستند. بعدها، یهودیان توسط نازیها در اردوگاههای کار اجباری فرستاده شدند.
تبعیض سنی
تبعیض سنی، یک نوع تبعیض علیه یک فرد یا گروه بر اساس سن است.
تبعیض جنسیتی
در جوامع غربی، زنان اغلب در محل کار با رفتارهای تبعیضآمیز مواجه هستند و در مقابل، مردان اغلب در محیط خانه و خانواده با تبعیض رو در رو میباشند. به عنوان مثال پس از طلاق، زنان به طور عمده نسبت به مردان بیشتر از کودکان مراقبتهای اولیه را به عمل میآورند. همچنین زنان برای انجام کاری مشابه با مردان، به طور متوسط درآمد کمتری را دریافت میکنند.
همنوایی؛ توضیحی برای تعصب و تبعیض
تأثیراتیکه موجبمیشود افراد دارای تبعیضات جنسیتی یا نژادی باشند، ممکناست مثلا از جانب والدین و عضویت در گروه ناشی شدهباشد. تطابق یا همنوایی با هنجارهای اجتماعی به این معنی است که افراد مجموعه رفتارهای معمول (عادی) مرتبط با یک گروه خاص یا جامعه را اتخاذ میکنند و با آن هماهنگ میشوند.
هنجارهای اجتماعی- رفتاری که در یک گروه اجتماعی مناسب در نظر گرفته شده است- یکی از تاثیرات احتمالی بر روی تعصب و تبعیض است. مردم ممکن است باورها و احساسات تبعیضآمیز داشته و به شیوهای تبعیضآمیز نیز عمل کنند، زیرا آنها با آنچه که در گروههای اجتماعی که به آن تعلق دارند عادی تلقی میشود، همنوا و هماهنگ میشوند:
اثر هنجارهای اجتماعی بر تعصب
مارت (۱۹۵۲) این موضوع که هنجارهای اجتماعی بر تعصب و تبعیض تاثیر میگذارند را مورد بررسی قرار داد. رفتار معدنچیان سیاه و سفیدپوست در شهر کوچکی درجنوب ایالاتمتحده که هم در بالا و هم زیرزمین حضورداشتند، موردمشاهده قرارگرفت.
در زیر زمین، که در آن هنجار اجتماعی رفتاردوستانه نسبت به همکاران حاکم بود، ۸۰ درصد از معدنچیان سفیدپوست نسبت به معدنچیان سیاهپوست رفتاری دوستانه داشتند. در بالای زمین که در آن هنجار اجتماعی، رفتار تبعیضآمیز سفیدپوستان علیه سیاهپوستان بود، این عدد به ۲۰ کاهش یافت.
نتیجه: معدنچیان سفیدپوست با هنجارهای مختلف بالا و پایین زمین مطابقت یافتند. اینکه آیا تعصب نشان داده شده است یا خیر، بستگی به زمینه اجتماعی دارد که رفتار در آن اتفاق میافتد.
پتیگرو (۱۹۵۹) نیز نقش همنوایی در تعصب را بررسی کرد. او این ایده را مطرح کرد؛ افرادی که تمایل به انطباق و همنوایی بیشتری داشتند، از تعصب بیشتر از حدی نیز برخوردار خواهند بود و او دریافت که این امر در مورد دانشآموزان سفیدپوست آفریقای جنوبی صادق است.
مطالعهی راجرز و فرانتز (۱۹۶۲) نشان دادند مهاجرانی که به رودزیا (که در حال حاضر زیمبابوه نام دارد) میرفتند، هر چقدر که مدت زمان بیشتری در آن کشور میماندند، رویکرد متعصبانه بیشتری را اتخاذ میکردند. آنها به تدریج با نگرش فرهنگی حاکم که بر پایهی تعصب علیه جمعیت سیاهپوست شکل گرفته بود، بیشتر همنوا میشدند.
ارزیابی: همنوایی با هنجارهای اجتماعی ممکن است توضیح دهندهی برخی از موارد تعصب باشد. در عین حال باید توجه داشت که هنجارها در طول زمان تغییر میکنند. بنابراین این امر تنها میتواند برخی از راهها را برای توضیح تعصبات فراهم آورد.