ترایپوفوبیا یا ترس از سوراخ ها و حفره ها
ترایپوفوبیا اغلب بهعنوان «ترس از سوراخ» توصیف میشود، اما توجه به این نکته مهم است که ممکن است در مورد برجستگیها یا سایر الگوهایی که بهصورت منافذ در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند نیز اعمال شود. هنگامیکه افراد اجسامی با چنین منافذی را مشاهده میکنند علائمی مانند ترس شدید، حالت تهوع، خارش، تعریق، لرزش و حتی حملات وحشت را تجربه میکنند.
ترایپوفوبیا یا فوبیا سوراخ چیست؟
- ترایپوفوبیا چیست؟
- آیا ترایپوفوبیاواقعی است؟
- علائم ترایپوفوبیا
- محرکهای ترایپوفوبیا
ترایپوفوبیا چیست؟ ترایپوفوبیا ترس یا بیزاری از الگوهای محکم متراکم متشکل از سوراخها یا سایر الگوهای مشابه است، مانند آنهایی که در لانههای زنبور، اسفنجهای دریایی یا حبابهای صابون یافت میشوند. اگر ترایپوفوبیا دارید، این مناظر ممکن است باعث شود احساس وحشت، لرزش یا مریضی کنید.
نام این مشکل از کلمات یونانی گرفته شده که شامل «تریپا» به معنی سوراخ و «فُبُس» به معنی ترس میباشد. اما این اصطلاح به یونان باستان برنمیگردد. گفته میشود که اصطلاح «ترایپوفوبیا» برای اولین بار در سال ۲۰۰۵ در یک انجمن وب ظاهر شد.
دانشمندان هنوز اطلاعات زیادی در مورد ترایپوفوبیا ندارند و آن را به عنوان یک اختلال روانی شناسایی نکردهاند.
در سایتهای Cambridge Core و Verywell Mind منتشر شدهاند که به انها اشاره خواهیم کرد .
Trypophobia, or the fear of clusters of small holes, is often associated with feelings of disgust rather than fear. Research suggests that it may be linked to evolutionary responses to potential dangers such as venomous animals or infectious diseases, where the patterns of holes or bumps could resemble diseased skin or threatening organisms. For example, a 2013 study found that 16% of participants experienced discomfort when looking at an image of a lotus seed pod. This condition can lead to avoidance of everyday objects like honeycombs or sponges, and while not officially classified as a mental disorder, it can be distressing for those affected
ترایپوفوبیا چقدر رایج است؟ این سخت است که بدانیم ترایپوفوبیا چقدر رایج است. در یک مطالعه، محققان دریافتند که ۱۸ درصد از بزرگسالان تا حدی از ترایپوفوبیا رنج میبرند. برخی مطالعات نشان میدهد که حتی برخی از کودکان کوچک با تصاویر الگوهای خوشهای دچار اختلال میشوند.
مانند سایر فوبیاها و اختلالات اضطرابی، مطالعات نشان میدهد که احتمال ترایپوفوبیا ممکن است در زنان در مقایسه با مردان کمی بیشتر باشد. با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است تا دقیقاً بدانیم که این فوبیا چگونه بر جنسیت یا گروههای مختلف مردم تأثیر میگذارد.
آیا ترایپوفوبیا واقعی است؟ فوبیاهایی که «واقعی» تلقی میشوند، فوبیاهایی هستند که به خوبی مورد تحقیق قرار گرفتهاند و به اندازه کافی ترس و نگرانی ایجاد میکنند که بتوانند در روال روزمره شما دخالت کنند. با تحقیقات محدود، کارشناسان هنوز نمیتوانند تأیید کنند که آیا ترایپوفوبیا با این استاندارد مطابقت دارد یا خیر. انجمن روانپزشکی آمریکا در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، چاپ پنجم(DSM-5) که شامل حجم زیادی از تمام بیماریهای روانی شناخته شده و علائم آنها میباشد، این اختلال را به رسمیت نمیشناسد.
ترایپوفوبیا بیشتر یک نفرت یا احساس نفرت است، نه ترس. این مشکل ممکن است تأثیر کافی بر شما نداشته باشد تا به عنوان یک اختلال در نظر گرفته شود. اما این مسئله بستگی به فرد دارد. فقط به این دلیل که این مشکل به طور گستردهای به عنوان یک فوبیای واقعی شناخته نشده است، به این معنی نیست که پتانسیل آن را ندارد که بر زندگی شما تأثیر منفی بگذارد و دلیلی برای دریافت کمک حرفهای باشد.
علائم ترایپوفوبیا
علائم ترایپوفوبیا بسیار شبیه حمله پانیک است. شما ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- حالت تهوع
- لرزش
- تنگینفس
- تنفسسریع
- ضربانقلب سریع
- تعریق
- لرز
- احساس خفگییا خشکی دهان
- احساسشدیدانزجار، نفرت یاوحشت
- رنگ پریده پوست
محرکهای ترایپوفوبیا
چیزهای رایجی که میتوانند ترایپوفوبیا را تحریک کنند عبارتند از:
- سوراخیاسنگریزهدر بتن
- سوراخهای هوادریک تکهنان
- الگوهایموجود در خامهکیک یا تارت
- دانه نیلوفر آبی
- سوراخهاي ماسکهاکي قديمي
- مشکلات پوستی مانند تاولها، زخمها و لکهها
- حیواناتخالدار
- سردوش
- الایدیدر چراغهای راهنمایی و رانندگی
- لانه زنبور
- توت فرنگی
- مرجان* نانهای دانهدار
- پنیرسوئیسی
- انار
- اسفنج
علل ترایپوفوبیا
محققان چند ایده در مورد علت ترایپوفوبیا دارند.
واکنش قوی نسبت به الگوهای خوشهای، میتواند راهی برای محافظت از خود در برابر خطر باشد. برخی از سمیترین حیوانات روی کره زمین مانند شاه کبرا، بادکنکماهیان و قورباغه زهرآگین، الگوهای سوراخ مانندی روی پوست خود دارند. این الگوها مانند مواردی هستند که افراد مبتلا به ترایپوفوبیا را آزار میدهند.
بیماریهای کشنده مانند سرخک و آبله و همچنین عفونت با انگلها، باعث ایجاد بثورات پوستی لکهدار میشوند. ترایپوفوبیا میتواند واکنشی باشد که انسانها برای جلوگیری از بیماری ایجاد کردهاند.
همچنین این احتمال وجود دارد که خود تصاویر باعث ترایپوفوبیا شوند. بعضی از مردم ممکن است نسبت به ترکیب نور و تاریکی در تصاویر مربوط به سوراخها حساستر باشند. محققان میگویند الگوهای سوراخ مانند، نوعی انرژی بصری دارند که میتواند واکنش ناخوشایندی ایجاد کند.
عوامل خطر ترایپوفوبیا
ترایپوفوبیا در افرادی که در هنگام تولد به عنوان زن متولد شدهاند، بیشتر از افرادی که در هنگام تولد به عنوان مرد متولد شدهاند، شایع است. این مشکل همچنین در خانوادهها وجود دارد. در یک مطالعه، حدود ۲۵ درصد از افرادی که ترایپوفوبیا داشتند، یک خویشاوند نزدیک با این بیماری نیز داشتند.
برخی از افرادی که از الگوهای سوراخ میترسند، اختلالات روانی دیگری نیز دارند، مانند:
- افسردگیشدید
- اضطراب
- اختلالوسواس فکری عملی(OCD)
تشخیص ترایپوفوبیا
پزشکان اطلاعات زیادی در مورد ترایپوفوبیا ندارند و تشخیص آن میتواند دشوار باشد. یک روانشناس یا پزشک مراقبتهای اولیه در مورد علائم شما و چگونگی تأثیر آنها بر زندگی روزمرهتان میپرسد.
یک گروه از محققان لیستی از ۱۷ سوال به نام پرسشنامه ترایپوفوبیا ایجاد کردند. این پرسشنامه از مردم میخواهد که وقتی که تصاویر بالقوه محرک را میبینند، ناراحتی خود را در مقیاس ۱ (به هیچ وجه) تا ۵ (بسیار زیاد) ارزیابی کنند. چند آزمایش ارزیابی خود در اینترنت در دسترس است. قبل از انجام یکی از این آزمایشات، به یاد داشته باشید که آنها شامل تصاویری هستند که ممکن است برای شما نگران کننده باشد.
ترایپوفوبیا چقدر شایع است؟
در حالیکه شیوع این فوبیا ناشناخته است، برخی تحقیقات نشان میدهد ترایپوفوبیا ممکن است کاملاً رایج باشد. یک مطالعه در سال 2013 در مجله Psychological Science منتشر شد که نشان داد 16٪ از شرکتکنندگان هنگام مشاهده تصویر غلاف دانه نیلوفر آبی، احساس انزجار یا ناراحتی میکنند.
همپوشانی ترس از حفره ها با سایر اختلالات
محققان همچنین دریافتند که افراد مبتلا به ترایپوفوبیا به احتمال زیاد علائم اضطراب و افسردگی را تجربه میکنند. همچنین علائم ترایپوفوبیا پایدار بوده و منجر به نقص عملکرد در زندگی روزمره میشود. این علائم به احتمال زیاد مطابق با معیارهای تشخیصی DSM-5 برای هراسهای خاص میباشد.
درمان ترایپوفوبیا چیست ؟
چون ترایپوفوبیا یک اختلال واقعی نیست، هیچ درمان مشخصی برای آن وجود ندارد. در حالی که هیچ درمان مطلقی برای هیچ فوبیایی وجود ندارد، اقداماتی وجود دارد که میتوانید آنها را برای کنترل آنچه باعث استرس و اضطرابتان میشود، انجام دهید.
برخی از درمانهای برتر برای ترایپوفوبیا عبارتند از:
مواجهه درمانی (حساسیتزدایی). همه افراد نمیتوانند مواجهه درمانی را تحمل کنند زیرا به این معنی است که شما باید کاری را انجام دهید که ناراحتتان میکند. اما اگر ترس خاصی دارید، احتمال زیادی وجود دارد که این روش درمانی به شما کمک کند.
روند تأثیر این روش درمانی به این صورت است: درمانگرتان به تدریج شما را در معرض هر چیزی قرار میدهد که باعث ترس یا نفرتتان میشود. سپس، آنها به شما روشهایی برای مدیریت افکار، احساسات یا واکنشهای جسمی مضطربی که در طول درمان ایجاد میشود، میدهند. شما این کار را چندین جلسه تکرار میکنید تا زمانی که در اطراف محرکهای خود احساس راحتی بیشتری کنید.
مواجهه درمانی برای ترایپوفوبیا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فکرکردن در مورد محرکهای ترایپوفوبیا
- نگاهکردن به تصاویریافیلمهایی باخوشههای سوراخ
- نگهداشتنیک اسفنجیاچیز دیگریباالگوهایتکراری
درمان شناختی رفتاری (CBT). این روش یک نوع گفتاردرمانی است که میتواند به شما کمک کند تا افکار و ادراکات خود را در مورد آنچه باعث ترس و نفرتتان میشود تغییر دهید. همچنین از این طریق، راههای سالمی برای مقابله با افکار و احساساتی که ترایپوفوبیا ایجاد میکند را یاد میگیرید.
تکنیکهای آرامسازی. شما میتوانید یاد بگیرید که چگونه ذهن و بدن خود را در شرایط استرسزا آرام کنید. برخی از ابزارهایی که ممکن است به شما در مدیریت ترایپوفوبیا کمک کنند عبارتند از:
- تجسم هدایت شده
- تمریناتتنفسی عمیق
- آرامسازی پیشرونده عضلانی
- یوگایا مدیتیشن
- ذهن آگاهی
- بیوفیدبک
درمان با داروی ترایپوفوبیا. داروهای ضدافسردگی یا سایر داروها ممکن است علائم کلی اضطراب یا وحشت را برای برخی افراد کاهش دهند. شاید لازم باشد هر روز یا فقط در شرایطی که میدانید تحریک میشوید، دارو را مصرف کنید.
داروهایی که برای درمان فوبیا استفاده میشوند عبارتند از:
- داروهای ضدافسردگی. برخیمطالعاتنشانمیدهد که مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین(Ssri) مانند سرترالین(زُلُفت)، ممکن است اضطراب را برای افرادی که فوبیا دارند کاهش دهند.
- بتابلاکرها. این داروهامعمولاًبرای ترس از صحنه مصرفمیشود و آدرنالین را مسدود میکنند.این هورمونجنگ یا گریزاست که وقتی میترسید یا عصبی میشوید،ضربان قلب و فشار خون شما را افزایش میدهد. پزشکتان ممکناست برای شما بتابلاکر تجویز کند تا آن را به طور منظم یا فقط زمانی که میدانید در اطراف چیزی هستید که میتواند موجب تحریک ترایپوفوبیا شود، مصرف کنید.
- آرامبخشها.داروهایی که تأثیر سریعی دارند مانند بنزودیازپینها میتوانند به شما در احساس آرامش کمک کنند. اماآنها راهحل طولانی مدت خوبی برای اضطراب به طور کلی یا برای فوبیاهای خاص نیستند. آنها میتوانند اعتیادآور باشندو اگر شما سابقه سوءمصرف مواد مخدر و الکل دارید، نباید از آنها استفاده کنید.
خودمراقبتی. گفتاردرمانی و دارو میتواند در مدیریت ترایپوفوبیا به شما کمک کند. اما کارهای دیگری از درمان خانگی ترایپوفوبیا وجود دارد که میتوانید به تنهایی برای حمایت از رفاه خود انجام دهید:
- هر شب به اندازه کافی بخوابید. برای اکثرمردم، مقدار خواب کافی حداقل ۷ تا ۹ ساعت در شبانه روز است.
- رژیم غذایی مغذی با مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل داشته باشید.
- غذاهای فرا فرآوری شده با قند بالا را محدودکنید.افزایش قندخونممکناست موجب احساس اضطراب شود.
- جهت تقویت سروتونین و سایر مواد شیمیایی مغزی که باعث کاهش اضطراب میشوند، به طور منظم ورزش کنید.
- اگر باعث میشود احساس اضطراب کنید، کافئین را کاهش دهید.
- روی موفقیتهای خود تمرکز کنید، حتی روی موفقیتهای کوچک.
- از دوستانو خانواده بخواهید که به شما در مواجهه با ترسهایتان کمک کنند.
- آنچهرا که در درمان یاد میگیرید در زندگی واقعی به خوبی استفاده کنید.
- به یک گروه حمایتی برای افراد مبتلا به ترایپوفوبیا یا سایر فوبیاها بپیوندید.
عوارض ترایپوفوبیا در زنان و مردان
افرادی که فوبیا ندارند ممکن است در درک آنچه که شما تجربه میکنید، مشکل داشته باشند. اما علائم ترایپوفوبیا میتواند تأثیر زیادی بر رفاه و نحوه زندگی شما داشته باشد. همچنین میتواند خطر ابتلا به مشکلات دیگر را افزایش دهد، مانند:
- یک اختلالخلق و خویدیگر. افرادیکه فوبیا دارند اغلبدچار افسردگی، اضطرابیا سایر مشکلات سلامت روانی هستند. احتمالخودکشی شمانیز ممکن است افزایش یابد.
- استرسمزمن. اگر دائماً سعی میکنید از عوامل ترس خود جلوگیری کنید، ممکن است همیشه اضطراب داشته باشید. اگرفرزندتان مبتلا به ترایپوفوبیا است، ممکن است برای او بسیار نگران باشید یا از طرف او اقدامات محافظتی شدید انجام دهید.
- مشکلات مواد مخدرو الکل. شاید برای آرام کردن اعصاب خود در اطراف محرکهای ترایپوفوبیا به مواد مخدر یا الکل روی بیاورید.
- مشکل خواب. بیخوابییاسایر مشکلاتخوابدر افراد مبتلا به اضطراب، افسردگی یا فوبیا شایع است.
- انزوایاجتماعی. اگر نتوانید به روشی سالم با دنیای اطراف خود ارتباط برقرار کنید، ممکن است با کار یا روابط مشکل داشته باشید. بچههاییکه فوبیای درمان نشده دارند ممکن است در مدرسه دوست پیدا نکنند یا به خوبی عمل نکنند.
نگاهی به ترایپوفوبیا
با درمان مناسب، میتوانید کنترل ترایپوفوبیا را به دست آورید. تنها یک روش درمانی صحیح وجود ندارد، بنابراین ممکن است لازم باشد چند روش مختلف یا ترکیبی از درمان و دارو را برای یافتن تسکین امتحان کنید. در این میان، این میتواند مفید باشد که به صحبت با افراد دیگری که ترستان را به اشتراک میگذارند بپردازید. شاید آنها برای راههایی که میتوانید ترایپوفوبیا را مدیریت کنید، پیشنهاداتی داشته باشند. از پزشکتان در این باره بپرسید یا به دنبال گروههای حمایتی در اینترنت باشید.
مطلب پایانی
هیچ درمان قطعی برای تریپوفوبیا وجود ندارد، اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای مدیریت علائم خود انجام دهید. اگر اضطراب شما در زندگی روزمرهتان دخالت دارد، این مسئله را به پزشکتان بگویید. با مواجهه درمانی یا سایر درمانهای سلامت روان، میتوانید کنترل محرکهای تریپوفوبیای خود را بدست آورید.
سؤالات متداول
- علت تریپوفوبیاچیست؟هیچ دلیلیوجود نداردکه چرا بعضیاز مردمبه تریپوفوبیا مبتلا میشوند و بعضی دیگر این چنین نیستند. با این حال، محققان فکر میکنند تکامل و زیست شناسی ممکن است نقش داشته باشند.به عنوانمثال، خوشه های کوچک سوراخ میتوانند حالت چشم یک مار یا عنکبوت سمی را تقلید کنند یا بسیار شبیه به برخی بیماریهای پوستی باشند. تکرار الگوهاهمچنین ممکن است استرس زیادی را در بخشی از مغز شما که محرکهای بصری را پردازش میکند، ایجاد کند.
- آیا الگوهایتریپوفوبیاواقعاًروی پوسترخمیدهد؟شاید تصاویر زیادی را در اینترنت مشاهده کنید که الگوهای تریپوفوبیا را بر روی پوست نشان میدهد. بیشترآنها ساختگی هستند، اما برخی از بیماریهای پوستی منجر به تودهها ، تاولها یا زخمهایی میشوند که به طور طبیعی خوشهها را تشکیل میدهند. بيشتر آنهامسرینيستند، به این معنی کهاز طريق تماسپخشنمیشوند.
- چراتریپوفوبیااینقدر ناراحتکننده است؟تریوفوبیاباعثایجاد احساس ترسیا انزجار میشود. این امرمیتواند منجر به علائم عاطفیمانند اضطراب یا علائم جسمی مانند تعریق، ضربان قلب سریع و احساس اینکه میخواهید استفراغ کنید شود.این روش مغز شماستکه به بدنتان میگوید از جسم مورد نظر دور شود، حتی اگر در سطح منطقی بدانید که آن خطرناک نیست.
- نادرترینفوبیادر جهانچیست؟ تحقیقاتبیشتریبرای مشخص کردن نادرترین فوبیا لازم است. امابه ندرت، برخیاز افرادترسخاصیاز مرغ (alektorophobia) دارند؛ ترس بیش از حد از پیری یا بزرگ شدن (gerascophobia) ؛ یا دیدن بازتاب خود در آینه (eisoptrophobia).
پیشگیری از فوبیای سوراخ
آیا میتوان از تریپوفوبیا جلوگیری کرد؟ تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن، ذهنآگاهی یا تجسم تصاویر آرامش بخش ممکن است به شما کمک کند تا از احساسات تریپوفوبیا جلوگیری کنید.
استراتژیهای مقابلهای برای کمک به مقابله با تریپوفوبیا چیست؟
- عوامل محرک خود را شناسایی کنید و توضیح دهید که چگونه آنها باعث واکنش عاطفی و جسمی شما میشوند. آیا یادتان میآید این مشکل از کی شروع شد؟ آیا اولین تجربه منفی وجود دارد که میتوانید آن را به یاد بیاوریدیا این مشکل بیشتر در مورد احساس نفرت است؟
- در نظر بگیرید که ارزشهای شما برای حل این مسئله چیست. چه کاری میتواند در آینده به شما کمک کند؟ (بهعنوان مثال لذت بردن از وعدههای غذایی به همراه یک دوست).
- با فهرست کردن الگوهای سوراخی که کمترین مقدار و بیشترین مقدار ناراحت کننده هستند، اهداف خود را تعیین کنید. ابتدا مقابله با کمترین مقدار را در نظر بگیرید.آیا شما مایلبه تجربه احساسات برایپیشرفت هستید؟
- با تصورکردن عامل ناراحت کنندهشروعکنید، ابتدا با نگاه کردن به تصاویر پیش بروید، سپس به آن در زندگی واقعی نگاه کنید. تنفسعمیق، آرامسازی، حضور در زمان حال و استفاده از اظهارات مقابلهای مانند «من احساس اضطراب میکنم و این خوب است. من میدانمکهاینجا چیزی برای ترسیدن وجودنداردو حاضرماجازهدهم این احساسات تا زمانی که از بین بروند، وجودداشته باشند.»
- دیدگاه خود را در مورد چیزهایی که از آنها می ترسید تغییر دهید. شروع به یادگیری در مورد غذا و اینکه چرا سوراخ دارد کنید؛ چنین کاری به شما کمک میکند تا نگرانیهای خود را منطقی کنید.
- زندگیبا فوبیامیتواند واقعاً چالش برانگیز باشد؛ با خودتان مهربان باشید. رژیمغذایی سالم، ورزشمنظمو خواب کافی به شما کمک میکند تا با احساسات دشوار بهتر کنار بیایید.
منبع:
https://www.webmd.com/anxiety-panic/trypophobia-overview
https://www.bbcgoodfood.com/health/wellness/what-trypophobia