آزمایش اثر حرکت خودزاد
اثر حرکت خودزاد
هدف آزمایش اثر حرکت خودزاد:
شریف (۱۹۳۵) آزمایشی انجامداد تا نشاندهد وقتی افراد در شرایط مبهم (یعنی نامعلوم) قرار میگیرند، با هنجارهای گروهی همنوا میشوند.
روش:
شریف از آزمون آزمایشگاهی برای بررسی همنوایی استفاده کرد و از اثر حرکت خودزاد بهره گرفت. اثر حرکت خودزاد برای مثال بدین معنی است که یک نقطه کوچک از نور (بر روی یک صفحه نمایش) در یک اتاق تاریک نمایش داده میشود به نظر میرسد که این نقطهی نورانی حرکت میکند و این درحالی است که آن نقطهی نورانی هیچگونه حرکتی ندارد (به عبارت دیگر، این یک توهم بصری است). کشفشد که وقتی شرکتکنندگان بهصورت جداگانه برآوردهای خود را عنوانمیکردند، نور در نگاه آنها حرکت قابلملاحظهای داشت. (مثلا از ۲۰ تا ۸۰ سانتیمتر).
سپس شرکتکنندگان در سه گروه مورد آزمایش قرار گرفتند. شریف ساختار گروه را به طور عمدی دستکاری کرد. او برای این کار، دو نفر را که تخمینهای آنها در حالت انفرادی بسیار شبیه به هم بود را با یک نفر که تخمینی بسیار متفاوت با دو نفر دیگر داشت را در یک گروه قرار داد. هر فردی که در این گروه حضور داشت، بایستی با صدای بلند میگفت که فکر میکند نور تا چه حد حرکت کرده است.
نتایج:
شریف دریافت که در بیشتر تخمینهای متعددی (آزمایشات متعدد) که در خصوص حرکت نور ارائه شد، گروه بهمنظور ارائهی یک تخمین مشترک همگرا میشد. فردی که تخمین او در مورد حرکت (در حالت فردی) بسیار متفاوت از دو نفر دیگر در گروه بود، با دیدگاه دو نفر دیگر همنوا شده بود. شریف اظهار داشت که این امر نشان داده است که مردم همیشه تمایل به مطابقت و همنوایی دارند. به جای تصمیمگیری فردی، آنها تمایل دارند به یک توافق گروهی برسند.
نتیجه
نتایج نشان میدهد که، وقتی فردی در شرایط مبهم (مانند اثر حرکت خودزاد) قرار میگیرد، برای هدایت شدن به دیگران (که بیشتر و بهتر از او میدانند) نگاه میکند (به عبارت دیگر، با هنجار گروهی هماهنگ میشود). آنها میخواهند کار صحیح را انجام دهند، اما ممکن است اطلاعات مناسبی را در اختیار نداشته باشند. مشاهدهی دیگران میتوانند این اطلاعات را به آنها ارائه دهد. این مورد به عنوان همنوایی اطلاعاتی شناخته شده است.
