درمان اختلال تیک گذرا
اختلال تیک گذرا (اختلال تیک موقتی)
اختلال تیک گذرا چیست؟
اختلال تیک گذرا، که امروزه به عنوان اختلال تیک موقتی هم شناخته میشود، وضعیتی است که شامل تیکهای فیزیکی و کلامی است. راهنمای تشخیصی و آماری، ویرایش پنجم (DSM-5) این اختلال را در سال 2013 تغییر نام داد. تیک، حرکت یا صدایی ناگهانی و غیرقابل کنترل است که موجب میشود فرد از حرکات عادیاش منحرف شود. به عنوان مثال، فرد مبتلا به تیک ممکن است سریع و مکرر پلک بزند، حتی اگر هیچ چیزی چشم هایش را تحریک نکند.
هر فردی تیکهای متفاوتی را تجربه میکند. بعضیها ممکن است از حرکات کنترل نشده یا صداها رنج ببرند. تیکها در کودکان شایع هستند و ممکن است کمتر از یک سال طول بکشد. کودک مبتلا به اختلال تیک گذرا تیکهای جسمی یا صوتی قابلتوجهی دارد. آکادمی روانپزشکی کودک و نوجوان آمریکا میگوید که تیک تا 10 درصد از کودکان را در دوران ابتدایی مدرسه تحتتأثیر قرار میدهد.
قابل توجهترین اختلال تیک عصبی، سندرم تورت است که در آن تیکهای فیزیکی و کلامی در یک فرد و اغلب در یک زمان اتفاق میافتد. اختلال تیک گذرا نیز شامل هر دو نوع تیک است، اما اغلب آنها به صورت جداگانه رخ میدهند.
چه چیزی باعث اختلال تیک گذرا میشود؟
هیچ علت شناخته شدهای برای اختلال تیک گذرا وجود ندارد. مانند سندرم تورت و سایر اختلالات تیک عصبی، ترکیبی از عوامل بر آن تأثیر میگذارد.
برخی تحقیقات نشان میدهد که اختلالات تیک عصبی ممکن است ارثی باشد. جهش ژنتیکی میتواند در موارد نادر باعث ایجاد سندرم تورت شود.
ناهنجاریهای مغزی نیز ممکن است مسئول اختلالات تیک عصبی باشند. چنین ناهنجاریهایی علت سایر شرایط روانی مانند افسردگی و اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) میباشند.
برخی تحقیقات نشان میدهد که اختلال تیک گذرا میتواند با انتقال دهندههای عصبی مرتبط باشد. انتقالدهندههای عصبی مواد شیمیایی در مغز هستند که سیگنالهای عصبی را به سلولهای بدن منتقل میکنند. با این حال، هیچ مطالعهای اثبات کاملی از نقش انتقالدهندههای عصبی ارائه نداده است. داروها برای درمان اختلال تیک گذرا، سطح انتقال دهندههای عصبی را تغییر میدهند.
علائم اختلال تیک گذرا چیست؟
اختلالات تیک شامل سندرم تورت، اختلال تیک حرکتی یا صوتی مزمن و اختلال تیک گذرا است. تیکها اغلب با رفتارهای عصبی اشتباه گرفته میشوند. آنها در دوران استرس تشدید میشوند و در هنگام خواب اتفاق نمیافتند. تیک ها مکرراً رخ میدهند، اما معمولاً ریتم ندارند.
افراد مبتلا به تیک گذرا ممکن است به طور غیرقابل کنترل ابروهای خود را بالا بیاورند، شانههای خود را بالا بیاندازند، سوراخهای بینی خود را برافروخته یا مشتهای خود را در هم فشار دهند. اینها تیکهای فیزیکی هستند. گاهی اوقات یک تیک گذرا میتواند باعث شود که شما مکرراً گلوی خود را صاف کنید، زبانتان را فشار دهید یا سر و صدای خاصی ایجاد کنید، مانند خرخر کردن یا ناله.
اختلال تیک گذرا چگونه تشخیص داده میشود؟
هیچ آزمایش بی عیب و نقصی برای تشخیص اختلال تیک گذرا و سایر اختلالات تیک عصبی وجود ندارد. تشخیص تیکهای گذرا یا دیگر تیکهای عصبی دشوار است، زیرا گاهی اوقات تیکها با بیماری های دیگر همراه هستند. به عنوان مثال، آلرژی ممکن است دلیلی برای بو کشیدن یا انقباض ناگهانی و مکرر بینی باشد.
در صورت ابتلا به بیماری تیک گذرا، پزشک ارزیابی شما را با انجام معاینه فیزیکی (به ویژه معاینه عصبی) و تکمیل سابقه پزشکیتان آغاز میکند. این موارد، به رد یک بیماری پزشکی زمینهای به عنوان علت علائم شما کمک میکند.
پزشک شما ممکن است نیاز به آزمایشهای دیگری مانند سی تی اسکن مغزی و آزمایش خون داشته باشد تا مشخص شود که آیا تیکها علائم بیماری جدیتری مانند بیماری هانتینگتون هستند یا خیر.
برای دریافت تشخیص اختلال تیک گذرا باید تمام شرایط زیر را داشته باشید:
- باید یک یا چند تیک حرکتی (مانند پلک زدن یا بالا انداختن شانهها) یا تیک صوتی (مانند زمزمه، صاف کردن گلو یا فریاد یک کلمه یا عبارت) داشته باشید.
- تیکها باید حداقل 12 ماه متوالی رخ دهند.
- تیکها باید قبل از 18 سالگی شروع شوند.
- علائم نباید ناشی از مصرف داروها، یا بیماریهای دیگری مانند بیماری هانتینگتون یا بیماری التهاب مغز یا انسفالیت باشد.
- نباید سندرم تورت یا هرگونه اختلال مزمن حرکتی یا تیک صوتی داشته باشید.
درمان تیک گذرا چگونه است؟
اختلال تیک گذرا در کودکان اغلب بدون درمان از بین میرود. مهم است که اعضای خانواده و معلمان به تیکها توجه نکنند. این کار میتواند کودک را بیشتر آگاه کرده و علائم او را تشدید کند.
ترکیبی از رواندرمانی و دارو درمانی ممکن است در شرایطی که تیکها بر کار یا مدرسه تأثیر میگذارند مفید باشد. از آنجا که استرس میتواند تیکها را بدتر یا مکرر کند، تکنیکهای کنترل و مدیریت استرس مهم هستند.
درمان شناختی رفتاری نیز یک راه مفید برای درمان اختلالات تیک عصبی است. در طول این جلسات، فرد یاد میگیرد که با کنترل احساسات، رفتارها و افکار خود از اقدامات خود تخریبی اجتناب کند.
داروها نمیتوانند اختلالات تیک را به طور کامل درمان کنند، اما میتوانند علائم را برای برخی افراد کاهش دهند. ممکن است پزشک دارویی تجویز کند که دوپامین را در مغز شما کاهش میدهد، مانند هالوپریدول (هالدول) یا پیموزید (اوراپ). دوپامین یک انتقالدهنده عصبی است که ممکن است بر تیکها تأثیر بگذارد.
پزشک شما همچنین میتواند اختلال تیک گذرای شما را با داروهای ضد افسردگی درمان کند. این داروها به درمان علائم اضطراب، اندوه یا اختلال وسواس فکری-عملی کمک میکنند و ممکن است به عوارض اختلال تیک گذرا نیز کمک کنند.
چشم انداز بلندمدت چیست؟
زندگی با یک فرد مبتلا به اختلال تیک گذرا گاهی اوقات میتواند ناامید کننده باشد. با این حال، این بیماری با درمان مناسب قابل کنترل است. سعی کنید استرس خود را در سطوح معقول نگه دارید تا به کاهش علائم کمک کنید. رواندرمانی و دارو درمانی در برخی موارد به تسکین علائم کمک میکند.
والدین کودکان مبتلا به اختلال تیک گذرا نقش مهمی در ارائه حمایت عاطفی و کمک به اطمینان از عدم آسیب به تحصیلات کودک خود دارند.
به طور معمول، تیکهای گذرا پس از چند ماه ناپدید میشوند. تحقیقات نشان میدهد کودکانی که تیکهایی را تجربه میکنند که بیش از یک سال به آن مبتلا نبودهاند، چشمانداز مطلوبی دارند. با این حال، این کودکان تنها در حدود یک در سه شانس دارند که در 5 تا 10 سال آینده کاملاً بدون تیک باقی بمانند.
والدین باید مراقب تغییر علائم کودک خود باشند. در برخی موارد، اختلال تیک گذرا میتواند به وضعیت جدیتری مانند سندرم تورت تبدیل شود.