استروژن در زنان
نقش استروژن در افسردگی و احساسات زنان
واضح است که استروژن ارتباط تنگاتنگی با بهزیستی عاطفی زنان دارد. افسردگی و اضطراب بر زنان در طول سالهای تولید استروژن بیشتر از مردان یا زنان یائسه تأثیر میگذارد. استروژن همچنین با اختلالات خلقی مرتبط است که فقط در زنان رخ میدهد: سندرم قبل از قاعدگی، اختلال دیسفریک قبل از قاعدگی و افسردگی پس از زایمان.
اینکه چطور استروژن بر احساس تأثیر میگذارد، بهصورت مشخص کمتر قابل تشخیص است. آیا استروژن بیش از حد است؟ کافی نیست؟ بهنظر میرسد تأثیرات عاطفی استروژن تقریباً به اندازه حالتهای خلقی مرموز است.
استروژن: میزان طبیعی چیست؟
از زمان بلوغ، تخمدانهای زن با هماهنگی با هر چرخه قاعدگی ماهیانه، شروع به ترشح استروژن میکنند. در اواسط سیکل، سطح هورمون ناگهانی افزایش مییابد و باعث آزاد شدن تخمک (تخمکگذاری) میشود. سپس ترشح هورمون به همان سرعت سقوط میکند. در بقیه ماه، سطح استروژن به تدریج بالا میرود و پایین میآید.
سطح طبیعی استروژن بسیار متفاوت است. اختلافات زیاد در یک زن در روزهای مختلف یا بین دو زن در یک روز از چرخه آنها معمول است. سطح واقعی اندازهگیری شده استروژن اختلالات عاطفی را پیشبینی نمیکند.
هورمونها و مغز
این بدان معنا نیست که استروژن یکی از بازیگران اصلی در تنظیم خلق و خو نیست. استروژن در همه جای بدن از جمله قسمتهایی از مغز که احساسات را کنترل میکنند، موثر عمل میکند. برخی از اثرات استروژن عبارتند از:
- افزایش سروتونین و تعداد گیرندههای سروتونین در مغز.
- اصلاح تولید و اثرات اندورفین، ماده شیمیایی «حال خوب» در مغز.
- محافظت از اعصاب در برابر آسیب، و احتمالاً تحریک رشد اعصاب.
معنای این تأثیرات در یک زن تبدیل آن به فردی غیرقابل پیشبینی است. اقدامات استروژن برای درک کامل محققان بسیار پیچیده است. بهعنوان مثال، علیرغم تأثیرات ظاهراً مثبت استروژن بر روی مغز، حالات نوسانات عاطفی بسیاری از خانمها بعد از یائسگی یعنی زمانیکه سطح استروژن بسیار پایین است، بهبود مییابد. برخی از متخصصان معتقدند برخی از زنان در برابر تغییرات طبیعی استروژن در چرخه قاعدگی آسیبپذیرتر هستند. آنها عنوان میکنند تغییرات شدید هورمونها مانند یک ترن هوایی است که در طول سالهایی که زنان در آن قدرت تولیدمثل دارند، اختلالات خلقی ایجاد میکند.
استروژن و سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
حدود ۹۰٪ از زنان علائم ناخوشایندی را قبل از پریود تجربه میکنند. اگر علائم به اندازهای شدید باشد که کیفیت زندگی را مختل کند، بهعنوان سندرم قبل از قاعدگی (PMS) تعریف میشود. بهطور کلی، PMS زمانی وجود دارد که:
- علائم جسمی و عاطفی چند روز قبل از چند دوره قاعدگی (پریود) متوالی اتفاق میافتد.
- علائم پس از اتمام پریود از بین میروند و زمانهای دیگر بروز نمیکنند.
- این علائم مشکلات شخصی قابلتوجهی در موقعیتهای مختلف ایجاد میکند (مانند محل کار، مدرسه یا روابط).
- هیچ دارو، الکل یا سایر موارد بهداشتی علت اصلی این موضوع نیستند.
نفخ، تورم دست و پا و حساسیت در سینهها از علائم جسمی معمول است. حساسیت بیش از حد احساسی، تجربه افسردگی، عصبانیت و تحریکپذیری، یا داشتن اضطراب و کنارهگیری اجتماعی ممکن است در طول این دوره وجود داشته باشد. حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد زنان ممکن است در دورهای از زندگی به PMS مبتلا شوند.
اختلال استروژن و اختلال نارسایی قاعدگی (PMDD)
همانند PMS، زنان مبتلا به اختلال نارسایی قاعدگی قبل از قاعدگی (PMDD) بهطور منظم علائم منفی خلقی قبل از پریود پیدا میکنند. برخی از متخصصان، اختلال دیسفریک قبل از قاعدگی را شکل شدید PMS میدانند. در PMDD، علائم خلقی شدیدتر است و اغلب علائم جسمی را تحتالشعاع قرار میدهد. نوسانات عاطفی به اندازهای قابلتوجه است که باعث ایجاد مشکلات در زندگی روزمره میشود. از ۳٪ تا ۹٪ زنان اختلال دیسفریک قبل از قاعدگی را تجربه میکنند. بهنظر میرسد استروژن در این اختلالات خلقی دخیل است، اما دقیقاً چگونه؟ هنوز این نحوه عملکرد یک رمز و راز است. سطح استروژن در زنان مبتلا به PMS یا PMDD تقریباً همیشه طبیعی است. در عوض ممکن است مشکل در نحوه «تعامل» استروژن با قسمتهایی از مغز که مربوط به خلق و خو است، باشد. زنان مبتلا به PMS یا PMDD نیز ممکن است بیشتر تحتتأثیر نوسانات طبیعی استروژن در طول چرخه قاعدگی قرار بگیرند.
از سوی دیگر داشتن «افسردگی» بعد از زایمان بسیار رایج است و طبیعی بهنظر میرسد. با این حال، ۱۰ تا ۲۵ درصد از زنان در شش ماه اول پس از زایمان افسردگی اساسی را تجربه میکنند. افت ناگهانی استروژن پس از زایمان، مقصر آشکار این موضوع بهنظر میرسد؛ در حالیکه این ارتباط هرگز ثابت نشده است.
افسردگی پس از زایمان مانند سایر افسردگیها، با داروهای ضدافسردگی، رواندرمانی یا هردو درمان بهصورت همزمان بر طرف میشود.
استروژن و افسردگی در دوره یائسگی
در ماهها یا سالها قبل از یائسگی (بهنام پری منوپوز)، سطح استروژن نامنظم و غیرقابل پیشبینی است. در دوران یائسگی، تا ۱۰٪ از زنان افسردگی را تجربه میکنند که ممکن است بهدلیل سطح ناپایدار استروژن ایجاد شود. برخی مطالعات نشان میدهد استفاده از پچ استروژن ترانس درمال (پچ استروژن یک سیستم جذب از طریق پوست برای استرادیول است که میتواند بهعنوان درمان جایگزینی هورمون برای درمان علائم یائسگی، هیپوستروژنیسم و جلوگیری از پوکی استخوان استفاده شود)، به خودی خود میتواند باعث بهبود افسردگی در دوران یائسگی شود. البته این یک روش استاندارد مراقبت نیست. در این مطالعات داروهای ضدافسردگی به زنان داده نشده است.
استروژن و افسردگی پس از یائسگی
در یائسگی، سطح استروژن به سطح بسیار پایینی میرسد. جالب اینجاست که مصرف استروژن خوراکی باعث بهبود افسردگی در زنان پس از یائسگی نمیشود. در آزمایشهای بزرگ ارزیابی درمان جایگزینی هورمون، زنانی که استروژن مصرف میکنند سلامت روانی مشابه زنانی که از دارونما استفاده میکنند را گزارش کردهاند. پس از یائسگی، میزان افسردگی زنان کاهش مییابد و مشابه مردان همسن میشود.
منبع:
https://www.webmd.com/women/guide/estrogen-and-womens-emotions#2