مهدکودک چندزبانه، آری یا نه؟

مهدکودک دو زبانه یا چند زبانه خوب است یا بد؟  آموزش چند زبان به کودک به‌طور همزمان، باعث رشد کودک می‌شود یا مانعی در جهت رشد اوست؟ خانم سونیا لادت نمونه بسیار خوبی از افراد موفقی است که در کودکی، چندزبانه بوده‌اند.

خانم سونیا لادت وقتی ۱۸ ساله بود، آرزوی تسلط بر چند زبان و آشنایی با فرهنگ‌های مختلف را در سر داشت.

خیلی زود، این دختر از پدری آلمانی و مادری چینی و همچنین بزرگ شده در پاریس، به رویایش جامه عمل پوشاند. هم اینک ترجمه همزمان عربی، انگلیسی، ژاپنی و روسی، بخشی از دستاوردهای او می‌باشد.

در کشورهای اروپایی که در حال حاضر برای ۴۴ درصد افراد، مکالمه به زبانی غیر از زبان مادری تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد، خانم سونیا لادت نمونه‌ای قابل تأمل و بررسی است.

با تحقیقات بیشتر، اتحادیه اروپا بر آن شد که آموزش زبان دوم در مهدکودک‌ها و مدارس ابتدایی با اهتمام بیشتری پیگیری شود و والدین از این فرصت فراهم شده برای فرزندانشان بسیار استقبال کردند، اما این پروژه مخالفانی هم داشت. مخالفان مدعی بودند که با این روش، به کودکانمان فشار می‌آوریم.

و اما نظر محققان و دانشمندان؛ یورگن مایسل، محقق و استاد دانشگاه هامبورگ در رشته روانشناسی، می‌گوید: نگران نباشید. مغز کودکان برای یادگیری چند زبان طراحی شده است!

اگر نگاهی به بیرون از اروپا داشته باشیم، به‌طور مثال آسیا و یا آفریقا، کودکان به‌طور خودکار، چندزبانه هستند! یک زبان در مدرسه، یک زبان در خانه، یک زبان دستفروشان و یک زبان در روستای مجاور. پس به عبارتی با این ترس، مغز آنها را دست پایین گرفته‌ایم.

روند طبیعی در آموزش چند زبان به کودک به‌طور همزمان:

وقتی کودکان زیر چهار سال با آموزش همزمان چند زبان مواجه می‌شوند، به‌طور خودکار در ابتدا لغات را فرا می‌گیرند؛ اما از سن چهار سالگی که شروع به جمله‌سازی می‌کنند، بسیار طبیعی است که در گویش یک جمله، لغات زبان‌های مختلف را به کار ببرند و این دقیقاً زمانی است که والدین باید صبور باشند و به این صبر، به چشم سرمایه‌گذاری برای آینده کودکان خود نگاه کنند.

با حضور کودک در مدرسه و شروع آموزش رسمی، خود به خود این مشکل مرتفع می‌گردد. درست مثل قطعات پازلی که همگی حضور دارند و در زمان مناسب در جای درست قرار می‌گیرند.

تحقیقات دکتر آلبرت کوزتا از دانشگاه بارسلونا نشان می‌دهد آموزش چند زبان به کودک به‌طور همزمان، مزایای دیگری نیز برای این کودکان دارد. از جمله‌ی این توانمندی‌ها می‌توان به قدرت تمییز این افراد در تشخیص مسایل مهم از غیر مهم و توانمندی تمرکز در محیط‌های شلوغ و پرهیاهو اشاره کرد.

مزایای آموزش چند زبان به کودک 

• یادگیری زبان دوم باعث رشد ذهنی کودک می‌شود: بر اساس تحقیقات انجام شده در ایتالیا در سال ۲۰۰۹، کودکانی که در ۷ ماهگی در معرض دو زبان قرار داشتند در مقایسه با کودکانی که تنها در معرض یک زبان بودند پردازش ذهنی سریعتری داشتند و مغز آنها در قسمت‌های مربوط به عملکردهای اجرایی، فعالیت بیشتری داشت. بر اساس تحقیقی دیگر، کودکان دوزبانه کمتر دچار حواس‌پرتی می‌شوند و توجه و تمرکز آنها بیشتر است.

•  آموزش چند زبان به کودک، علت موفقیت تحصیلی بیشتر است. تحقیقات حاکی از آن است که دانش‌آموزانی که به یادگیری دو زبان می‌پردازند، در مدارس عملکرد بهتری دارند.

• یادگیری زبان دوم باعث افزایش خلاقیت می‌شود. کودکان دو یا چند زبانه راحت‌تر می‌توانند موضوعات را از دریچه‌های متفاوت بنگرند. این کودکان انعطاف ذهنی، خلاقیت و مهارت‌های ارتباطی بیشتری دارند. در عین حال، این کودکان بهتر می‌توانند خود را جای فرد دیگری بگذارند و احساس همدلی بیشتری با دیگران می‌کنند و با دیگران ارتباط بهتری برقرار می‌نمایند.

• زبان دوم باعث پیشرفت در یادگیری زبان مادری می‌شود. برخلاف آنچه تصور می‌شد، زبان دوم اختلالی در یادگیری زبان مادری ایجاد نمی‌کند. بلکه تحقیقات نشان می‌دهند کودکانی که زبان دوم می‌دانند، در امتحانات مربوط به زبان مادری عملکرد بهتری دارند.

منبع: 

سیمون توبر، مجله روانشناسی امروز (چاپ آلمان).